Webster sözlüğüne göre bu yılın İngilizce kelimesi “Gaslighting…” Türkçeye çevirmesi zor ama kelimenin anlamı bizim için de tanıdık…

Amerika merkezli ünlü İngilizce sözlük şirketi Merriam-Webster, bu yılın İngilizce kelimesinin “Gaslightning” olduğunu açıkladı. Bu kelime, yine aynı sözlüğe göre, “Bir kendi lehine avantaj sağlayacak şekilde bir başkasını yanlış yönlendirme eylemi” anlamına geliyor. Sözlüğün Genel Yayın Yönetmeni Peter Sokolowski’ye göre kelimenin anlamı yıllar içinde değişti. Kelime 1938 tarihli bir tiyatro oyunu ve onu izleyen filmin adından, “Gas Light”tan (Gaz Lambası) geliyor. Kelimenin orijinal anlamı, “Bir kişinin diğeri üzerinde uzun süre psikolojik manipülasyon yapması sonucu kurban pozisyonundaki kişinin kendi düşüncelerinin geçerliğini sorgular hale gelmesi”. Kelimeye isim babalığı yapan oyunda, bir kocanın karısını evdeki gaz lambalarının ışığının gerçekte kısıldığı halde bir türlü kısılmadığına inandırmaya çalışmasının öyküsü anlatılıyordu. Oyunun sonunda kadın kendi gözlerine değil kocasına inanır hale geliyor, yani kendi gözüyle gördüğünden bile şüpheye düşüyordu. Türkiye’de bu çeşit şeylere “algı operasyonu” deniyor ama aslında bu “Gaslightning”le aynı anlama gelmiyor. Türkiye’de çok tekrar edildiği için insanların kendi gözüyle gördüğünden şüpheye düşüp söylenene inanmaya başladığı çok sayıda örnek var.