Amerika’da Cumhuriyetçi Parti tarafından yönetilen muhafazakar eyaletler ardı ardına porno siteleri ya tamamen yasaklıyor ya da kullanıcıların yaşının büyük olduğunu kanıtlamasını istiyor.
Bu eyaletlerden sonuncusu Texas oldu, burada çıkarılan HB1181 isimli yasa, porno sitelere girmezden önce yaş doğrulamasını zorunlu kılmakla kalmadı, girmek isteyenlere “Porno izlemenin beyin gelişmesine zarar verdiğinin kanıtlandığı” şeklinde aslında kanıtlanmamış bir sağlık uyarısı da yapıyor.
Bu yasa bir mahkeme tarafından “Anayasa aykırı” bulundu ve uygulaması durduruldu ama bir üst mahkeme ilk karar kaldırdı, yasa uygulanıyor.
Şimdi Amerika’nın devasa porno endüstrisi, başta PornHub adlı site olmak üzere bir “İfade Özgürlüğü Koalisyonu” kurdu ve yasayı federal Anayasa Mahkemesine taşıdı. İşte bu hafta Yüksek Mahkeme’nin sözlü argümanları dinlediği dava buydu.
Mahkemenin muhafazakar yargıçlarında Samuel Alito ile porno endüstrisinin avukatı arasında şu diyalog geçti:
Alito: PornHub’daki materyalin yüzde kaçı çocuklar için açık saçıktır?
Avukat: Sayın yargıç, eğer en küçük çocuklardan söz ediyorsak, büyük çoğunluğunun açık saçık olduğunu kabul etmeliyim. Biz yasayı böyle yorumluyoruz.
Alito: Eski Playboy dergisine benziyor mu? Gore Vidal, William F. Buckley Jr.’ın makalelerinin modern versiyonları var mı?
Avukat: Hayır o anlamda yok. Ama sağlıklı yaşama anlamında bazı videolar var, örneğin ameliyatla rahmi alınmış kadınlara seksten nasıl zevk alacaklarını anlatan…
Amerikan sosyal medyası ve teknoloji medyası bir haftadır bu diyalogla eğlenmeye doyamadı. Örneğin Futurism adlı sitede bu diyaloğun haberi şöyle başlıyordu:
“Bazıları (sadece büyük göğüslü genç kadınların servis yaptığı) Hooters’a tavuk kanadı yemeğe gider veya Playboy dergisini makaleleri için alır. Başkaları ise, mesela Yüksek Mahkeme yargıcı Samuel Alito gibiler, PornHub’da aydınlatıcı makaleleri okumak için dolanırlar…”
Amerikan sosyal medyası bu konuyla eğlenmeye doyamadı.
Gerçekten de yargıcın sorusu tam da bu bağlamda sorulmuş gibi duruyor ama bu yanıltıcı.
Mesele şu: Amerikan Yüksek Mahkemesi geçmişte defalarca internet sitelerine girişte yaş sınırı koymanın veya yaş sormanın Anayasaya aykırı olduğuna karar verdi.
Ama bu kararlardan birden fazla olmasının bir nedeni var: Her vaka ayrıydı, her vakanın ayrıca değerlendirilmesi gerekiyordu. Bugün mahkemenin önündeki vaka da öyle olduğu için yargıçlar tarafları dinledi.
Mahkeme açısından önemli olan, bu yasanın Amerikan Anayasasının ek birinci maddesiyle güvence altına alınan ifade özgürlüğünü engelleyip engellemediği. O yüzden de milyarlarca dolarlık dev bir endüstri olan Amerikan porno endüstrisinin amiral gemisi niteliğinde olan PornHub’da ifade özgürlüğü kullanılıp kullanılmadığını öğrenmek istiyor yargıç.
Porno endüstrisi bu davayı bir örnek dava olarak görüyor, burada kazanırlarsa diğer bütün eyaletlerde konan yasak ve kısıtlamaları da aşabileceklerini düşünüyorlar. Ama tersi olur ve kaybederlerse kaybeden sadece onlar olmayabilir.
Çoğu hukukçu, bu davada Texas eyaletinin yasasının Anayasaya uygun bulunması durumunda internetin geri kalanının da karardan etkileneceği, muhafazakarların aile değerlerinin dışında bir şeyin internete konamayacağını, kısıtlamaların genişleyeceğini düşünüyor.
Yani mesele sadece PornHub’dan ibaret değil, çok daha geniş bir kontekst içinde bir konu bu.
Bakalım Trump tarafından atanmış muhafazakarların çoğunlukta olduğu Yüksek Mahkeme ne karar verecek?