Araştırmacılar İspanya’nın Minorka kentindeki bir mezar alanında buldukları insan saç tellerine yaptıkları analizlerde, Avrupa’daki kadim ayinlerde uyuşturucu kullanımına dair ilk doğrudan kanıtlara ulaştı.
İspanya’daki Valladolid Üniversitesi’nde Elisa Guerra-Doce ve meslektaşları, yaklaşık 3600 yıl önce yerleşilen ve yaklaşık 2800 yıl öncesine kadar yaklaşık 210 kişinin defnedildiği cenaze alanı olarak kullanılan bir odaya sahip Es Carritx mağarasındaki saç tellerini inceledi.
Bu saç telleri kırmızıya boyanmış, süslü ahşap kaplara yerleştirilmiş ve mağaranın daha gerisindeki ayrı bir odaya bırakılmıştı. Araştırmacılar, yaklaşık 2800 yıl önce dönemin insanlarının yaşanan kültürel değişimler nedeniyle eski gelenekleri korumak amacıyla kapları mağara odasına mühürlediğini tahmin ediyor.
Bilim insanları 3 bin yıl öncesine dayanan birbirinin aynı bu üç saç örneğinde skopolamin, efedrin ve atropin tespit etti. Atropin ve skopolamin doğal olarak patlıcangiller familyasında bulunuyor ve hezeyan, halüsinasyon ve duygusal algının değişmesine neden olabiliyor. Efedrin ise belirli çalı ve çam türlerinden elde edilen; heyecanı, dikkati ve fiziksel aktiviteyi artırabilen bir uyarıcı.
Scientific Reports dergisinde yayımlanan makalede araştırmacılar, paleolitik dönemde insanların bazı bitkilerin gıda amacından farklı özellikleriyle tanıştığını yazdı. Yapılan analizler, Minorka’daki bronz çağı insanlarının alkoloid içeren bitkiler tükettiklerini ortaya koydu.
Saçta bulunan alkaloidlerin toksisitesini inceleyen araştırmacılar, bunların işlenmesinin, kullanımının ve uygulamalarının son derece profesyonelce olduğunu tespit etti. Böylesine bir kullanım şeklinin bilgisinin de ancak dönemin bitkiler konusunda en yetkin kişileri olan şamanlarda saklı olduğu düşünülüyor.
Dolayısıyla araştırmacılar, paleolitik dönemdeki insanların adamotu, banotu ya da dikenli elma gibi patlıcangiller familyasına ait bitkileri, bir şamanın önderliğinde gerçekleştirilen ayinlerde tüketmiş olabilecekleri sonucuna vardı.
