Yapay zeka sohbet robotlarının neredeyse her konuda fikir beyan edebilmesinin ardında dil modellerinin internet ortamından elde edilen veri kümeleriyle beslenmesi yatıyor. Normal şartlarda New York Times (NYT), CNN, The Guardian ve Bloomberg dil modelini geliştiren OpenAI’nin modelini beslerken kendi haberlerinden faydalanmasına izin vermiyor. Ama OpenAI bu yasağı ihlal etmiş olacak ki NYT, hem OpenAI hem de Microsoft’a içeriklerini dil modelini eğitmek için kullandığı gerekçesiyle dava açtı. Bu dava şirketlerin milyarlarca dolarlık tazminat ödemesine neden olabilir.
Manhattan’daki federal mahkemede açılan telif ihlali davasında şirketlerin dil modellerini geliştirmek için pek çok kaynaktan bilgi kopyaladığı belirtilmekle birlikte NYT’nin içeriğine “özel bir önem vererek, NYT’nin gazeteciliğine yaptığı büyük yatırımı izinsiz ve herhangi bir ödeme yapmadan kullandığı” iddia ediliyor. Dava dilekçesinde gazetenin “telif hakkıyla korunan makaleleri, derinlemesine yapılan araştırmaları, köşe yazılarını, incelemeleri, ‘Nasıl yapılır?’ kılavuzlarını ve daha fazlasını” yapay zeka modelini geliştirmek için “yasa dışı bir şekilde kullanmasının” NYT’nin gazetecilik hizmetini gerçekleştirme kabiliyetini tehdit ettiği iddia ediliyor.
Dava dilekçesinde Times’ın bağımsız gazeteciliğinin “demokrasi açısında hayati önem taşıdığı”na dikkat çekiliyor ve gazetelerin bağımsızlığının “giderek daha az rastlanır bir şey olduğu için değerli olduğu” savunuluyor. Haber kuruluşları, yapay zeka üzerine çalışan şirketlerin dil modellerine kendilerinden habersiz yaptıkları bu aktarımlar sonucunda ChatGPT gibi sohbet robotlarının kendilerine yöneltilen sorulara haber kuruluşlarını yanlış şekilde referans göstermesinden ya da orijinal içeriğin tıklanmasına engel olmasından endişeleniyor.
ChatGPT Kasım 2022’de faaliyete geçmesine rağmen sadece iki ayda 100 milyon kullanıcıya ulaştı. 2 milyonun üstünde yazılımcı programın ara yüzünü geliştirmeye devam ediyor. Bu kadar popüler olması ve dünyanın dört bir yanında çeşitli amaçlarla kullanılması şirketin daha da mercek altına alınmasına neden oldu. Özellikle eylül ayından bu yana şirkete bazı şirket ve aralarında George R.R. Martin, Jodi Picoult, Jonathan Franzen ve George Saunders gibi çok satan kitapların yazarlarının da olduğu bir grup dava açtı. Bunlar arasında fotoğraf arşivinin izinsizce kullanılması konusunda dava açan Getty de dahil.
İki şirket zaten görüşüyormuş
Times’ın bildirdiğine göre esasında Times ve söz konusu şirketler arasında içeriklerinin kullanılması konusunda birtakım görüşmeler yapılıyordu. Bu görüşmelerde nasıl “dostane bir çözüme” ulaşılacağı araştırılıyordu ancak bu görüşmelerde birtakım aksaklıklar yaşanmış. Davada NYT’ye atıf yapılan bazı bilgilendirmelerin yanlış olduğu da belirtiliyor. Örneğin Microsoft’un Bing Chat’inde NYT içeriği olduğu söylenen “Kalbe en faydalı 15 gıda”nın 12’sinin NYT’nin haberinde bahsedilmediği iddia ediliyor.
Gazetenin davasında herhangi bir maddi talepten bahsedilmese de 80 milyar dolar değerindeki OpenAI ile 2.8 trilyon dolarlık ortağı Microsoft’un “milyarlarca dolarlık yasal ve fiili zarardan sorumlu tutulması gerektiği” belirtiliyor. Gazetenin taleplerinden biri, NYT’nin telif hakkıyla korunan içeriklerini kullanan dil modellerinin ve eğitim verilerinin imha edilmesi.
OpenAI sözcüsü Lindsey Held içerik üreticilerinin ve sahiplerinin haklarına saygı duyduklarını ve hem yapay zeka teknolojisinden hem de yeni gelir modellerinden faydalanmalarını sağlamak için içerik üreticilerle birlikte çalışmaya kararlı olduklarını söyleyerek “NYT ile devam eden görüşmelerimiz verimli ve yapıcı bir şekilde ilerliyordu. Bu nedenle dava bizi şaşırttı ve hayal kırıklığına uğrattı” dedi.
Tartışmalar devam ededursun, ChatGPT bu ayın başlarında Alman medya patronu Axel Springer ile ortaklık kurduğunu ve hem Politico, hem de Business Insider’ın içeriklerinden GPT dil modelini geliştirirken faydalanılacağını belirtiyor. Buna göre ChatGPT kullanıcıları Axel Springer’ın haber kuruluşları tarafından seçilmiş haber içeriklerinin özetlerini alabilecek. Benzer bir şekilde temmuz ayında da Amerikan haber ajansı AP ile haber arşivine erişmek için bir anlaşma imzaladı.
