Balinalar aynı zamanda hem sürü hayvanları hem de bireyler. Onları bazen aileler halinde veya topluluklar halinde gözlüyoruz ama balinalar kendi bireyselliklerini de sürekli sergileyen canlılar.
Son bulunan kanıtlar, balinaların kendilerine isim verdiklerini ve birbirlerine isimleriyle hitab ettiklerini işaret ediyor. Belli ki balinalar birbirlerini görünce bağımsız bir birey olarak karşılarındakini tanıyorlar, diğer balinalardan ayırt ediyorlar.
Onlar bunu yapıyor, peki bu bireyleri biz nasıl ayırt edeceğiz?
Nasıl biz insanların her birinin kendine özgü bir parmak izi versa, balinaların da birer ‘kuyruk izi’ var. Bu fikir başlangıçta bir teoriydi ama teknoloji, özellikle de insanlar için kullanılan yapay zeka destekli yüz tanıma teknoloji gelişince birileri bu teknolojiyi ‘kuyruk izi’ veya İngilizcede ‘Flukeprint’ adı verilen şeye de uyguladı.
Bugün dünya çapında bilim insanlarını, balina gözlemcilerini ve şans eseri balinaya rastlayanları bir araya getiren bir proje var, adı ‘Happywhale.’ Bu projenin bir de web sitesi var. Eğer bir balinaya rastlarsanız önce onun kuyruğunun bir fotoğrafını çekiyorsunuz ve bu siteye yüklüyorsunuz. Eğer aynı balinanın kuyruğu daha önce fotoğraflandıysa site bunu size söylüyor. Yok yeni bir balinaysa görüntülediğiniz, aynı balinanın yeniden bir yerde fotoğraflanmasını bekliyorsunuz.
Burada amaç hem tek tek her balinayı tanımlamak hem de dünyadaki balina nüfusu hakkında daha sağlıklı bilgiye ulaşmak. Bu da ancak sıradan insanların da aynı heyecanla projeye katılmasıyla sağlanabilecek bir şey.
Örneğin bundan 10 yıl kadar önce Güney Amerika’da Colombia kıyılarında görüntülenen bir kambur balina, 10 yıl sonra Afrika kıyılarında yeniden ortaya çıktı. Bu çok sevindirici bir haber.
Balinaların göç yolları da bu yolla saptanıyor. İnanılmaz yolculuklar yapanlar var.
Happywhale sitesine bugüne kadar neredeyse 1 milyon balina kuyruğu fotoğrafı yüklenmiş. Bunlardan 127 bin 388 tane birey tanımlanmış. Bu bireyler toplamda 346 bin 925 kere, yani birden fazla kez görüntülenmiş.
Site bu sayede balina bireylerin göç haritalarını da çıkarmaya çalışıyor.