Bilim insanları yetişkin bir erkek kambur balinanın yolculuğunun haritasını çıkardı. Bu haritaya göre kambur balina Güney Amerika kıtasındaki Kolombiya’dan Afrika kıtasındaki Zanzibar’a kadar 12 bin 870 kilometre yol kat etmişti. Royal Society Open Science dergisine konu olan bu olağandışı yolculuk, kambur balinalar açısından kat edilen en uzun mesafe. Çalışmaya göre balinayı bu kadar uzun yol kat etmeye iten şey çiftleşme ve çevresel faktörler olabilir.
Araştırmacılar çalışma için balina fotoğraflarının toplandığı Happywhale platformundan faydalandı. Sitede platforma yüklenen fotoğrafları tanımlamaya yardımcı olan yapay zeka destekli fotoğraf eşleştirme algoritması var. Bu sistemde yapılan eşleştirmeler veri yöneticileri tarafından ya onaylanıyor ya da reddediliyor.
Çalışmaya konu olan balina ilk kez Temmuz 2013’te Pasifik Okyanusu’nda, Kolombiya açıklarında görüntülenmiş. Buradayken yedi kambur balinanın olduğu “rekabetçi bir grubun” parçasıymış. Aynı balina daha sonra 2022 yılında Hint Okyanusu’nun güneybatısındaki Zanzibar açılarında görüntülenmiş. Yani dokuz yıl önce ilk görüldüğü yerden 12 bin 800 kilometre uzakta!
Bilim insanları başta bir hata olduğunu düşünmüş. Ancak fotoğraflardaki balinanın aynı balina olduğunu teyit etmişler. İlk fotoğraftaki rekabetçi ekipte kendisinin de epey aktif olması ve genital bölgesinin fotoğraflanması neticesinde bunun bir erkek balina olduğunu belirlediler.
NOAA Fisheries’e göre kambur balinalar dünyadaki tüm memeliler arasında en uzun göç yollarından birine sahip. Bazıları yiyecek bulmak için tropikal üreme alanlarından daha soğuk sulara sekiz bin kilometre yol kat edebiliyorlar. Bu balinanın yolculuğunu dikkate değer kılansa Güney Amerika’dan Afrika’ya gidene kadar birçok popülasyonun içinden geçmesi. Üstelik bu yolculuğa yetişkinken başlamıştı. Oysa kambur balinalar yetişkinliğe erdiğinde çok daha sabit, tutarlı bir düzene sahip oluyorlar. Bu balinaysa tam tersi bir yol çizmiş kendine.
Araştırmacılar daha önce de tipik göç yollarının dışına çıkan kambur balinalar tespit etmişti. Ancak bu çalışmada yer alan balina gittiği yolun çok uzun olması nedeniyle de benzersiz. Şimdiye kadar kayıtlara geçen en uzun mesafeyi kat ederek rekor kırdı.
Bilim insanları balinanın tam olarak neden böyle bir yol izlediğinden emin değil. Çalışmada iklim değişikliği, çevresel etkenlerin ve yiyecek arayışının rol oynamış olabileceğinden bahsediliyor. Ayrıca nüfus artışının erkekler arasındaki rekabeti kızıştırarak yiyecek ve eş arayışının çok daha uzak noktalara uzanmasına neden olabileceğine dikkat çekiliyor.
