Dünyanın birçok yerinde süren arkeolojik kazılar hem günümüze hem de tarihin karanlık sayfalarına ışık olmaya devam ediyor. Bu kazılardan elde edilen önemli bulgulardan biri de Endonezya’da gün yüzüne çıktı.
Ülkenin Sulawesi Adası’nda Avustralyalı ve Endonezyalı araştırmacıların keşfettiği figüratif mağara sanatı bilim dünyasını şaşkına çevirdi. Bu, bir yaban domuzu ve üç insan benzeri figürden oluşan bir resim ve en az 51 bin 200 yıl öncesine dayanıyor. Bu da daha önce bilinen en eski mağara sanatından beş bin yıl daha eski olduğunu gösteriyor. BBC’nin haberine göre keşif modern insanın yaratıcı düşünce kapasitesinin başlangıcını yeniden tanımlıyor.
Griffith Üniversitesi’nden Prof. Maxime Aubert BBC News’e yaptığı açıklamada bu keşfin insan evrimi hakkındaki görüşleri değiştireceğini belirtti. Aubert “Bu resim karmaşık bir hikaye anlatıyor ve hikâye anlatımına dair en eski kanıtı sağlıyor. O dönemdeki insanların soyut düşünme yeteneğine sahip olduğunu gösteriyor” dedi.
Resimde ağzı açık bir domuz ve en az üç insan benzeri figür tasvir edilmiş. En büyük figür kollarını uzatmış ve bir çubuk tutuyormuş gibi resmedilmiş. Bir diğeri domuzun hemen önünde yer alıyor ve domuzun boğazına doğru uzanan bir sopa tutuyor gibi görünüyor. Son figür ise baş aşağı durarak bacaklarını yukarıya doğru yaymış ve eliyle domuzun kafasına dokunuyor gibi resmedilmiş.
Sanat eserinin bulunduğu mağara. / Fotoğraf: PA News
Arkeolojinin bildiği en eski temsili sanat
Keşfi Cakarta’daki Ulusal Araştırma ve Yenilik Ajansı’ndan (BRIN) Endonezyalı kaya sanatı uzmanı Adhi Agus Oktaviana liderliğindeki bir ekip yaptı. Oktaviana Endonezya’da hikaye anlatımının erken insan kültürünün önemli bir parçası olduğunu söyledi:
“İnsanlar muhtemelen 51 bin 200 yıldan çok daha uzun süredir hikayeler anlatıyor, ancak kelimeler fosilleşmediği için sanattaki sahne tasvirleri gibi dolaylı kanıtlara başvurabiliyoruz ancak.”
Oktaviana ayrıca Sulawesi sanatının şu ana kadar arkeolojinin bildiği en eski temsili sanat olduğunu söyledi.
İnsan zihninin evrimsel sürecine yeni bakış
Önceden en eski çizimlerin kanıtları Afrika’nın güneyindeki Blombos Mağaraları’nda bulunmuş ve 75 bin ile 100 bin yıl öncesine tarihlenmişti. Ancak bunlar genellikle geometrik desenlerden oluşuyordu. Sulawesi’deki yeni bulgu temsili sanatın, yani sanatçının çevresindeki dünyayı soyut şekilde tasvir etme yeteneğinin kanıtını sunuyor ve insan zihninin evrimsel sürecine dair yeni bilgiler sunuyor.
Bu keşif Avustralya’daki Griffith Üniversitesi’nden Prof. Adam Brumm’a göre hikaye anlatımının sanat tarihindeki önemine yeni bir perspektif kazandırıyor.
Brumm “Sulawesi’de bulduğumuz en eski mağara sanatı tanınabilir sahnelerden oluşuyor. İnsanlar ve hayvanlar arasındaki etkileşimleri tasvir eden bu resimler sanatçının bir anlatı oluşturma amacını taşıdığını gösteriyor” dedi.
Bu yeni bulgu temsili sanatın ortaya çıkışına dair tarih anlayışımızı genişletebilir ve gelecekteki arkeolojik keşiflere ışık tutabilir.
