Neredeyse bir buçuk yıldır ikinci kattaki bir çekmecede saklayıp elini sürmediği Glock 17’yi bu sabah yanına almıştı. Kullanacağını bildiği için değil, dört yıldır ilk defa kullanmayacağından emin olamadığı için yapmıştı bunu. (Susuzluk – Jo Nesbo)
Cebindeki avro dolu zarfı hissediyordu. Bu temas ona belindeki Glock’tan çok daha fazla güven veriyordu. (Sisle Gelen Yolcu – Jean Christophe Grangé)
James Bond filminden.
Glock tabanca dünyanın en bilindik silahlarından biri. Sadece güvenlik kuvvetlerinin değil, suçluların, silah meraklılarının en çok tercih ettiği silah haline gelen, polisiye tutkunlarının en çok gördüğü Glock tabancasını icat eden Avusturyalı mühendis Gaston Glock çarşamba günü 94 yaşında hayatını kaybetti. Glock’un öldüğünü şirketin internet sitesinden öğrendik. Neden öldüğüne dair ayrıntı verilmedi.
Glock’un olmadığı yer yok gibi. Gerçek hayattaki katliamlarda ve çatışmalarda kullanılan Glock yeri geldi Hollywood filmlerinde, yeri geldi televizyon dizilerinde rol aldı. James Bond’un elinden düşürmediği Glock ABD’deki polis memurlarının üçte ikisinde mutlaka olan bir silah. En az 48 ülkenin güvenlik güçleri tarafından da kullanılıyor ki bu ülkeler arasında Türkiye de var.
Silahı yapan mühendisin adı ise hiçbir yerde yoktu: Glock Avusturya’da göl kenarında bir malikanede münzevi yaşamı tercih etmiş bir milyarderdi. Tabancasının aksine adı gazetelerde nadiren geçerdi. Ama bunlar da esaslı olaylardı hani. Mesela 1999’da bir iş ortağı kendisini öldürmeye kalkıştığında Glock (milyarder olan) saldırganı bayıltıvermişti. 2011’de gazetelerde 82 yaşındayken eşinden boşanıp 31 yaşında bir kadınla evlendiği için yer edinmişti. 2012’de ise Paul M. Barrett tarafından yazılan “Glock: The Rise of America’s Gun” kitabının yayınlanmasıyla adı hatırlandı.
Forbes 2017 yılında dünya genelindeki Glock satışlarının 500 milyon dolardan fazla olduğunu ve ABD’de satılan tabancaların yüzde 65’lik pazar payının Glock’a ait olduğunu yazmıştı. Yine Forbes 2021 yılında Glock’un servetinin 1.1 milyar dolar olarak hesaplamıştı.
İkinci Dünya Savaşı’nda Hitler’in ordusunda askerlik yapmış
Gaston Glock 19 Temmuz 1929’da Viyana’da Avusturyalı bir demiryolu işçisinin oğlu olarak dünyaya geldi. Devlet okullarında okudu, kısa süreli askerlik hizmetinin ardından teknik okuldan mezun oldu. Mühendislik eğitimi aldıktan sonra el matkapları üreten bir şirkete girerek yöneticiliğe kadar yükseldi.
Eşi Helga ile 1962 yılında evlendi, üç çocuğu oldu. Çift 2011 yılında boşanınca 100 milyonlarca dolarlık mal varlığı, nafaka ve şirketin kontrolü konusunda yıllarca süren davalarla uğraştı. Glock eşinden boşandığı yıl 2008’de felç geçirdiğinde hemşireliğini yapan Katherine Tschikof ile evlendi. Evlendikten sonra Katherine hemşirelikten binicilik merkezi yöneticiliğine terfi etti.
Silahı bu kadar popüler olmadan önce Glock Viyana yakınlarında bir radyatör fabrikası işletiliyordu ve eşiyle birlikte garajında kapı menteşeleri, perde çubukları ve bıçaklar yaptıkları küçük bir işletmeye sahipti. İkinci Dünya Savaşı’nın sonunda Hitler’in Wehrmacht’ında (ordusunda) askerlik yaptığı gençlik yıllarından bu yana eline hiç silah almamıştı.
Ne var ki 1980 yılında bir gün Avusturya ordusundan iki subayın bir tabanca ihalesinden bahsettiğini duydu. Subaylarla ve daha sonra yabanca uzmanlarıyla görüştü. Sonrasında da 18 mermiyi art arda ateşleyebilen ve kabzasındaki klipsle kolayca yeniden doldurulabilen hafif bir 9 milimetrelik yarı otomatik tabanca tasarlayıp patentini aldı.
Glock sanıldığının aksine dedektörlerde alarm veriyor
Smith & Wesson’dan bildiğimiz süslü kabzası ya da şık çelik kıvrımları yoktu, mat siyah renkte, sade bir silahtı işte. Ama üretimi ucuz, isabetli ve güvenilirdi. Yağmurda da ıslansa, karda da kalsa, yere düşse de her daim ateşe hazırdı. Glock’ın metal dedektörlerden geçerken algılanmadığı gibi bir inanış olsa da silahın yalnızca ufak bir kısmı polimerden yapıldığı için metal namlusu gayet de dedektörleri harekete geçiriyordu. 1982 yılına gelindiğinde Avusturya ordusu 20 bin adet Glock 17 sipariş etti. Neden mi 17? Çünkü bu Glock’un 17’nci icadıydı.
Yasal zorlukları aşan ve reklamını da iyi yapan Glock özellikle ABD’de iyi bir satıcı haline geldi. Bir kere silahın geldiği zaman çok uygundu: ABD’de suç oranları artmış, polis silahları ise artan suça karşı yetersiz kalıyordu. Üç polisten ikisinin Glock’u tercih ettiği bir dönem böyle başladı.
Glock ABD, Avrupa ve Asya’da tabancası için fabrikalar kurdu, böylelikle büyük bir servet biriktirdi. Jetler ve yat satın aldı, atlara olan tutkusuyla binicilik merkezi inşa ettirdi. Tüm bu zaman boyunca kamuoyunun gözünden kaçınarak mahremiyetine özen gösterdi.
Silah kontrolünü savunanlarca kötülenen Glock silah tutkunları tarafından saygıyla karşılandı. Glock kitabının yazarı Barrett popüler suç silahı olarak tasvir edilmesine ve ABD’nin en büyük bazı toplu katliamlarında kullanılmasına rağmen silahın suç mahallerinde çok yaygın şekilde görülmediğini, hatta diğer ateşli silah markalarından çok daha az rastlandığını söylüyor ve ekliyor: “Öyleyse Glock ateşli silahlar topluluğu içinde o kadar kötü bir adam sayılmaz. Hollywood’un her iki durumda da bize söylediğinden bağımsız olarak kahraman da sayılmaz ama. Öyle ya da böyle, Colt, Browning, Smith & Wesson ile beraber anılmayı hak eden, tabanca devlerindendir Gaston Glock.”
