Uluslararası Uzay İstasyonu 15 yıllık kullanım ömrünü çoktan doldurdu. Dolayısıyla yakında emekliye ayrılması gerekecek ve NASA, onu ortadan kaldırma konusunda oldukça ciddileşiyor.
NASA’nın Havacılık ve Uzay Güvenliği Danışma Paneli’nin (ASAP) perşembe günü düzenlenen bir brifinginde, istasyonu yörüngeden çıkarmak için özel bir “uzay römorkörü” inşa etme planlarının “keyfi olmadığı” belirtildi ve uzay istasyonunun atmosfere kontrolsüz bir şekilde yeniden giriş yapması halinde dünyada can kaybı yaşanmasından korktuğu belirtildi.
Space Policy Online’ın aktardığına göre ASAP Başkanı Patricia Sanders brifingde, “İstasyonun ömrünü tamamlayacağı gün kaçınılmaz olarak gelecek ve o günü biz belirleyemeyebiliriz. İstasyonun kontrolsüz bir şekilde yörüngeden çıkmasına izin vermemiz düşünülemez” dedi. Sanders ayrıca, “İstasyon çok büyük, dolayısıyla dünyanın büyük bir kısmı için tehlike oluşturacaktır. Eğer bir felaketi önlemek istiyorsak bunun için hemen bütçe ayırıp kullanmalıyız” diye ekledi.
Uzay aracını yörüngeden çıkarma işlemi NASA için yeni bir eylem değil ancak Uluslararası Uzay İstasyonu’nun boyutu büyük bir risk oluşturuyor ve daha fazla hassasiyet gerektiriyor. Bir ucundan diğerine 358 fit uzunluğunda olan bu uzay istasyonu, eğer atmosferden tek parça halinde geçmeyi başarabilirse tam olarak bir stadyumu ezip geçebilir.
NASA, Uluslararası Uzay İstasyonu’nu 2030 yılına kadar emekliye ayırmak istediğini ve bunu başarmak için de istasyonu atmosfere itecek uzay romörkörü kullanmayı planladığını söyledi. Bu romörkör, atmosfere yeniden giriş sırasında yanmaya başlayacak ve okyanusun Point Nemo denilen uzak bir kısmına düşecek.
NASA, bu römorkörü tasarlamak için yaklaşık 180 milyon dolar ayırdığını söyledi. Ancak romörkörü inşa etmenin maliyeti 1 milyar doları bulabilir. Ajans, bu maliyetleri karşılamak için gelecek yıl için 27.2 milyar dolarlık bir bütçe artışı talep etti ancak haziran ayında ABD Başkanı Joe Biden tarafından imzalanan 2023 Mali Sorumluluk Yasası, uzay ajansının yüksek ihtimal bütçe kesintisine uğrayacağı anlamına geliyor.
Sanders bu kesintilerin gerçekleşmesi halinde NASA’nın “zor seçimler” yapmak zorunda kalacağını söylüyor. Ama korkmayın, en azından römorkör ajansın “keyfi ihtiyaçlarından” biri değil.
Daha önce NASA, istasyona düzenli olarak ikmal yapan Rusya’nın halihazırda var olan Progress uzay aracının Uluslararası Uzay İstasyonu’nu yörüngeden çıkarabileceği fikrini ortaya atmıştı. Ancak ASAP’ın römorkör planına bakılacak olursa ajans, istasyonu kendi başına emekli etmeye kararlı gibi. Hem de istediği bütçeyi alsın ya da almasın.
