Dünyanın en popüler yapay zeka destekli sohbet robotu ChatGPT’nin geliştiricisi OpenAI’da kasım ayında CEO Sam Altman’a düzenlenen kısa ömürlü darbede rol oynayan Ilya Sutskever kendi yapay zeka şirketini kurdu. Şirketin adı Safe Superintelligence ve sadece ismiyle birçok mesaj veriyor. Yapay zekanın babalarından Geoffrey Hinton’ın Nobel ödülü aldığı araştırmaya katkısı olan iki öğrencisinden biri olan Ilya, OpenAI’ın hem kurucularındandı, hem de baş yapay zeka bilimcisiydi.
Kuruluş amacı Google’ın yapay zeka alanındaki tekelini kırarak teknolojinin olabildiğince insanların çıkarına olacak şekilde geliştirilmesini savunan OpenAI, ChatGPT’nin getirdiği başarının ardından gözünü daha yükseklere dikti. Daha doğrusu “kâr amacı gütmeyen şirket” düsturunu bırakıp kâr etmeyi amaçlayan bir şirket haline geldi.
Bu arzusunu da şirketin bir diğer kurucusu Elon Musk’ın şikayetlerine “Yapay zekayı geliştirmek istiyorsak paraya ihtiyacımız var. Kâr elde etmeliyiz ki şirketler bize yatırım yapmaya istekli olsun” şeklinde cevap vererek gösterdi. Zaten son günlerde yayılan bir dedikoduya göre Altman kasımdaki darbeden sonra dağıtıp yerine yeni insanlar getirdiği yönetim kurulunu kâr amacı güden bir şirkete dönüşmek için ikna etmeye çalışıyor.
Lafı bu kadar uzun tutmamızın sebebi Ilya’nın şirketten neden ayrıldığını daha iyi anlamak. Ilya şirketin sadece yapay zeka araştırmalarından sorumlu değildi, insan zekasını her konuda geçecek süper yapay zekaya karşı nasıl önlem alınabileceğini araştıracak bir ekibi de vardı. Kasım ayındaki darbeyi yapan ekip Altman’ın artık şeffaf olmadığını düşünüyordu. Ilya da onlardan biriydi. Ama diğer şirket çalışanlarının Altman dönsün diye bastırması yönetim kurulunun amacına ulaşamamasına neden oldu.
Yeni şirkette kimler var?
Yönetim kurulunun büyük bir kısmı dışarıda bırakılırken Ilya’nın şirketin baş yapay zeka bilimcisi olmaya devam etmesine izin verildi. Ne var ki bu süreçte Ilya’nın ekibindekiler birer birer işten atılmaya başladı. Ilya da istifasını verdi ve “yakında heyecan verici haberler vereceğini” açıkladı. O “heyecan verici” haber besbelli yeni yapay zeka şirketiydi.
Safe Superintelligence sözcüsü Lulu Cheng Meservey şirketin insanlardan çok daha zeki süper yapay zekayı güvenli bir şekilde geliştirmeyi amaçladığını söylüyor. Şirketi kimin finanse ettiği ya da ne kadar fon topladığı belli değil. Ancak amacına ulaşana, yani süper yapay zekayı geliştirene kadar şirket başka bir aracı piyasaya sürmeyecek. Şirketin hesabından yapılan duyuruda “İş modelimiz emniyet, güvenlik ve ilerlememizin kısa vadeli ticari baskılardan yalıtılmış olması anlamına geliyor. Bu şekilde huzur içinde gelişebiliriz” dendi.
Şirketin kurucuları arasında Ilya’dan başka Apple’da yapay zeka üzerine çalışan Daniel Gross ve Ilya’nın OpenAI’da beraber çalıştığı Daniel Levy var. İlya’nın şirketteki uncanı tıpkı OpenAI’daki gibi “baş bilim insanı” olacak. Ancak rolü daha ziyade “devrim niteliğindeki atılımlardan sorumlu” kişi olacak.
Yapay zeka çeşitleri
Şimdi biraz yapay zekanın zeka seviyelerinden bahsedelim, bu sayede süper yapay zekayı daha iyi anlayabiliriz. Bizim şu anda ChatGPT ya da diğer sohbet robotlarında gördüğümüz üretken yapay zeka. Beslendiği verilerin yettiği kadarıyla şiir, hikaye, müzik notası ve hatta kod bile yazabilir. Ancak matematik yapamaz, çünkü matematik normal konuşma dilinden çok daha farklı sembollere sahip. Örneğin geometride bir problemi çözebilmek için ekstra çizgi çekmeniz gerekebilir.
Dilden çok daha soyut kaldığı için matematik yapay zeka için bir zorluk teşkil ediyor. Bunu başaran yapay zeka modelleri yapay genel zekaya ulaşabilecek ki bu da sıradan bir insanın zekasına eşdeğer olacağı anlamına geliyor. Süper yapay zeka ise en zekilerimizden bile zeki yapay zeka sistemlerine deniyor. Süper yapay zekayı bir şeye benzetecek olsak bu herhalde Star Trek’in Next Generation serisindeki Data karakteri olurdu.