Dünyanın en eski hastalıklarından biri olan sıtma her yıl dünyada yaklaşık 600 bin kişinin ölümüne neden oluyor. Bilim insanları, yaptıkları deney sırasında şans eseri fark ettikleri bir detay sayesinde bu mücadelede önemli bir eşiği aşmış olabilir.
BBC’nin haberine göre İspanya’da GSK ilaç şirketine çalışan bilim insanları, ilaç geliştirme araştırmaları sırasında bir sivrisinek kolonisinin sıtma taşımayı bıraktığını fark ediyor, 2014’teki deneyin örneklerini donduruyor ve iki yıl sonra neler olduğunu anlamak üzere bu örnekleri yeniden incelemeye başlıyor. Bu çalışmalarda görüyorlar ki çevrede doğal olarak bulunan TC1 adlı özel bir bakteri türü, sivrisineklerin bağırsaklarında sıtma parazitinin gelişimini engelliyor. Araştırmayı yürüten Dr. Janneth Rodrigues, “Bu bakteri sivrisineğin bağırsaklarına yerleştiğinde, ömrü boyunca kalıyor. Ve keşfettik ki, sivrisineklerdeki bulaşı azaltan şey bu bakteriymiş” diyor.
İşin sırrı ‘harmane’de
Bu bakteri sivrisineğin parazit yükünü yüzde 73 azaltıyor. Şimdi Burkina Faso’da güvenlik çalışmaları yürütülen araştırmada kilit rol oynayan bakteri, sivrisineğin bağırsağında büyüyen sıtma parazitinin erken evre gelişimini engelleyen harmane adı verilen küçük bir molekül salgılayarak çalışıyormuş.
Harmane’in gerçek dünyada kullanımının etkisi ve güvenliğin araştıran bilim insanları başarılı olur ve bakteri tabanlı bu buluş ürüne dönüşebilirse, insanlık sıtmayla savaşında avantajlı konuma yükselebilir.
