Türkiye’nin İsveç’in NATO üyeliğine onay vermesinin ardından Biden yönetiminin Amerikan kongresine 40 F-16 ve 79 modernizasyon kitinin satışı için yolladığı resmi bildirime itiraz süresi pazar günü sona erecek. Sürecin önüne geçmek için bireysel adım atan senatör de oldu ama Türk diplomatlar işlerin olması gerektiği gibi yürüdüğü açıklaması yaptı. Türkiye’nin odağı envantere girecek yeni F-16’lardayken modernizasyon için hangi şirket ile anlaşıldığı konusunda ortaya bir iddia atıldı.
Birleşik Krallık merkezli ve askeri alanlarda yayın yapan Janes Türkiye’nin F-16 savaş uçağı filosunun modernizasyonu için ABD’li savunma teknolojisi şirketi Northrop Grumman şirketiyle anlaştığını yazdı. Anlaşmaya göre F-16’ların kapasiteleri şirketin son elektronik harp paketiyle yükseltilecek.
Şirketin Navigasyon, Hedefleme ve Sürdürülebilirlik konusunda Başkan Yardımcısı olan James Conroy bunun şirket için de yabancılara AN/ALQ-257 Entegre Viper Elektronik Harp Paketi (IVEWS) ile yaptığı ilk büyük satış olduğunu söyledi. 30 Ocak’ta verdiği bir mülakatta konuya değinen Conroy “Türkiye’ye F-16’lar, yeni uçaklar ve mevcut F-16 filolarının modernizasyonu için 150’den fazla elektronik harp paketi teslim edeceğiz” dedi.
Anlaşmanın daha çok mevcut filonun modernizasyonuyla ilgili olduğu, yani yeni satın alınan uçakları yükseltmeyi içermeyeceği belirtildi.
Conroy’un aktardığına göre Türkiye IVEWS’i seçen iki yabancı hava kuvvetinden biri ve program yetkilileri sistemin satışı için başka ülkelerle de görüşme halinde. IVEWS almayı planlayan ikinci ülkenin kimliği bilinmiyor.
IVEWS sistemine duyulan uluslararası ilgi ABD ve müttefiklerinin son zamanlarda daha sık ve daha çeşitli radyo frekansı tehdidiyle karşı karşıya kalmasıyla açıklanıyor. Elektronik harp; elektronik taarruz, elektronik savunma ve elektronik destek olmak üzere üç ana bölümden oluşuyor. Elektronik taarruz bölümü teknoloji ve askeri güç teknolojik altyapıları kullanılarak, radyo dalgaları ve radyo frekanslarının bozulmasından oluşuyor.
Conroy bu duruma “Hızla değişen radyo frekansı tehditleri nedeniyle tüm uluslararası ortaklar uçaklarında elektronik harp olması gerektiğinin farkına vardı” sözleriyle değindi.
Son dakika gelen bireysel itiraz
Rusya’dan S-400 aldığı için F-35 programından çıkarılan Türkiye envanterini yenilemek için Türkiye’den alacağı F-16’ları bekliyor. Biden yönetimi F-16 satışı için İsveç’in NATO’ya üyeliğinin onaylanmasını şart koşmuştu. Böylece Türkiye aslında F-35’ler karşılığında ABD’ye verdiği 23 milyar doların karşılığında 40 F-16 ve 79 modernizasyon kiti alabilecek. Bunun için yönetim Amerikan Kongresi’ne bir bildirim yolladı. Bu bildirime 15 gün boyunca itiraz çıkmazsa satış onaylanmış olacak. Satışa itiraz etmesi en olası Yunan lobisinin gönlünü hoş tutmak için Yunanistan’a da 8.6 milyar dolarlık 40 F-35 satışına onay verildi. Kongrede şimdiye kadar Türkiye’nin F-16 satın almasına karşı çıkan bazı senatörler ise ABD Başkanı Joe Biden’dan güvence aldıklarını söyledi.
Ne var ki dün Cumhuriyetçi Senatör Rand Paul Türkiye’nin F-16 satışına itiraz etmek için bireysel olarak yasa tasarısı hazırladı. Tabii tasarının kabul edilebilmesi için salt çoğunluğun sağlanması gerekiyor ki sağlansa bile Biden kararı veto etme hakkına sahip. Bu durumda hem Temsilciler Meclisi hem de Senato’da yapılacak oylamada tasarıyı siyasetçilerin üçte ikisinin kabul etmesi gerekiyor. Bu da şimdiye kadar o kadar sık görülen bir şey değil. Üstelik süre pazar günü son buluyor.