Elektrikli araçların hayatımıza girmesiyle yayalar olarak bizi bekleyen önemli bir tehlike var: Elektrikli araçlar çok sessiz olduğu için eğer görmezsek, araçların geldiğini fark etmemiz biraz zor.
Bunun önüne geçmek için araçlara yapay bir motor sesi eklenmesi isteniyor. Mesela İngiltere’de 2019 yılından beri, çok sessiz olan elektrikli otomobillere yayaların duyabilmesi için bir gürültü sistemi takılması şartı koşuluyor.
Bu sesi sofistike hale getirmek isteyen firmalar fütüristik çalışmalar içerisine giriyor. Porsche, bunun peşinden giderek Beethoven’ın 5’inci Senfonisi’nin açılışıyla kıyasladıkları bir motor sesi tasarladı ve bunun için başvuruda bulunarak elektrikli araçlarında bunu kullanacağını belirtti.
Fakat Avrupa’daki tescil başvurusunda ummadığı bir cevap aldı: Başvuru, yüksek performanslı bir motorun hızlanma sesini elektrik enerjisi mırıltısıyla birleştiren sesin karmaşıklık ya da ayırt edicilikten yoksun, basit görünmesi ve elektrikli aracın kendisi tarafından üretilmemesi nedeniyle reddedildi.
Almanya’da kullanılabilir ama AB’de olmayacak
Halbuki şirket, tescil başvurusunda ses dosyasıyla beraber şu ifadeleri kullanmıştı: “Bu ses dizisi, bir müzik kompozisyonunun tipik özelliklerini, yani dinamik yapıyı ve farklı perdeleri bir araya getirerek akılda kalıcı ve alışılmadık bir ses yaratıyor. Ses, trafikteki insanların dikkatini çekiyor ve bu alışılmadık kompozisyon sayesinde hatırlanıyor.”
Biraz daha ileri giderek bunu Beethoven’la kıyasladılar: “Beethoven’ın 5’inci Senfonisi’nin açılış motifinin dört tonu, Kara Şimşek televizyon dizisindeki KITT’in sesi ya da Star Wars serisindeki ışın kılıçlarının sesi gibi, sadece birkaç dizi ya da tonun tanınmak için ne kadar yeterli olduğunu kanıtlayan çok sayıda örnek var.”
Almanya’da ses işareti olarak tescil edilen sesin, gerçek, model veya oyuncak arabalar da dahil olmak üzere çeşitli ürünler için kullanılabileceği belirtiliyor ama AB Fikri Mülkiyet Ofisi bunu beğenmedi: Seyir hızına ulaşana kadar hızlanan bir motorun artan gürültüsünü yeniden üreten, elektronik olarak türetilmiş sentezlenmiş sesin yeterince ayırt edici olmadığı ve çeşitli araçlara veya bunların kopyalarına ve markalara uygulanabileceği sonucuna vardılar: “Ancak, başvurusu yapılan, bir müzik bestesi değildir. Bu nedenle, başvuruda yapay olarak oluşturulan ton dizisini Beethoven’ın bir senfonisiyle karşılaştırmak mevcut davada konu dışı olacaktır.”
