YK Enerji olarak bilinen şirket Yeniköy ve Kemerköy Termik Santralleri ile Linyit Maden İşletmesi’nin 2014’te özelleştirildikten sonra IC İçtaş Enerji ve Limak Enerji ortaklığı tarafından 23 Aralık 2014’te işletilmek üzere devralınmasıyla kuruldu.
Şirket Yeniköy-Kemerköy termik santrallerine yakıt sağlayan linyit madeni sahasının genişletilmesi için 2019’da köylülere bir ihbarname gönderdi ve topraklarını projenin sahibi olan Limak ve İçtaş’a satmaları istendi.
Köylülerin çoğu bu teklifi kabul etmedi. İkizköy’e bağlı, Işıkdere mevkinde birkaç yıl önce aynı santral için bir başka maden projesi hayata geçirilmişti. Köylülerin bu projede yerinden edilenlere tanık olması bu kararlarında etkili olmuştu.
2019 ve 2020 döneminde avukatların yardımını alan ve idari başvurular yapan köylüler çabalarından sonuç alamadı.
Protestolar 2021 yılının Nisan ve Temmuz aylarındaki ağaç kesme girişimlerinden itibaren çadırlı bir nöbete dönüştü. Türkiye’de 1 Mart 2022’de Resmi Gazete’de yayımlanan yeni bir yönetmelikle zeytinliklerin maden projelerine açılması mümkün hale geldi.
Mart ayında ise zeytinliklerin olduğu Akbelen’de YK Enerji tarafından 20-30 zeytin ağacı söküldü ve söküme direnen iki kişi gözaltına alındı.
Akbelen Ormanı’nda maden projesiyle ilgili dava sürecinde üç kez bilirkişi raporu düzenlendi.
Geçen kasım sonunda hazırlanan üçüncü raporda, ormanın kömür madenciliğine açılabileceğine uygun olduğu konusunda kanaat bildirildi. Bunun ardından mahkeme yürütmeyi durdurma kararını kaldırdı.
Üçüncü gün köylülere ‘ağaçlara sarılma’ gözaltısı
Muğla’nın İkizköy Mahallesi’ne bağlı Akbelen mevkinde pazartesi sabah kesim işlemi yeniden başladı. Köylüler de kesim işlemine karşı protestolar düzenliyor.
Kesimin üçüncü gününde sabahın erken saatlerinde alana giren köylüler yol keserek ve ağaçlara sarılarak kesimi engellemeye çalıştı.
88 yaşındaki Zehra nenenin koruduğu ağaçları kestiler bugün! Bu zulmü kabul etmiyoruz.. #AkbelenOrmanınıVermeyeceğiz#AkbeleneDokunma pic.twitter.com/CcfRxq63uO
— Akbelen Yuvamız Vermeyeceğiz 🌱🫒🌲 (@ikizkoydireniyo) July 26, 2023
Köylülerden Esra Işık ise “Çam ormanlarını, ağaçları korumak için 4 yıldır mücadele ediyoruz. Devletin bizim yanımızda olması gerekirken, ormanları onların koruması gerekirken, biz ormanı ormancıdan, askerden, devletten korumaya çalışıyoruz. Bunu yaparken de her türlü zorlukla mücadele ediyoruz” dedi.
Gazeteci Hakan Tosun Twitter hesabından jandarmanın ağaçlara sarılanları uzaklaştırdığı anları gösteren bir video paylaştı.
İkizköy'de ağaçlara sarılma gözaltısı!
Ağaç kesimini durdurmak için ormanlık alana giren ikizköylüler jandarma tarafından gözaltına alındı.#AkbeleneDokunma pic.twitter.com/9VyqptsYwU
— Hakan Tosun (@HakanTosunn) July 26, 2023
Öte yandan Akbelen ormanları için; Avrupa İklim Eylem Ağı (CAN Europe), Çevre Hukuku Ağı, Ege Orman Vakfı, Ekosfer, Fosil Yakıtların Ötesi (Beyond Fossil Fuels), Greenpeace Akdeniz, İklim için 350 Derneği, İklim Değişikliği Politika ve Araştırma Derneği (İDPAD), Mekanda Adalet Derneği (MAD), Sürdürülebilir Ekonomi ve Finans Araştırmaları Derneği (SEFiA), TEMA Vakfı, Temiz Hava Hakkı Platformu, WWF-Türkiye (Doğal Hayatı Koruma Vakfı), Yeşil Düşünce Derneği, YUVA, Yuvam Dünya Derneği tarafından ortak bir açıklama yapıldı. Açıklamada karardan vazgeçilmesi çağrısında bulunuldu.
Bir kez daha polis müdahalesi
Akbelen Ormanları’nda köylülere ve çevrecilere güvenlik güçleri akşam saatlerinde bir kez daha müdahalede bulundu. Maden sahasının bulunduğu noktaya girmeye çalışan köylülere biber gazı, göz yaşartıcı sıkıldı.
Evimizin dibindeki ağaç kesimini durdurmak istedik. Gözümüzün içine içine biber gazı sıkıldı, düşmanmış gibi coplandık.. Bu zulmü, bu hukuksuzluğu kabul etmiyoruz, vazgeçmiyoruz!#AkbeleneDokunma#AkbelenOrmanınıVermeyeceğizpic.twitter.com/8FakPaUSuG
— Akbelen Yuvamız Vermeyeceğiz 🌱🫒🌲 (@ikizkoydireniyo) July 26, 2023
Köylülerin ormana girilmesine bir kez daha izin verilmezken, direnişçilere kapsül atıldığı iddia edildi. Müdahalede gözaltına alınanlar olurken, “Burası bizim ormanlarımız. Kime karşı neyi koruyorsunuz?” diyen yurttaşlar yapılan müdahaleye ve gözaltılara tepki gösterdi.
Evimizin dibindeki ağaç kesimini durdurmak istedik. Gözümüzün içine içine biber gazı sıkıldı, düşmanmış gibi coplandık.. Bu zulmü, bu hukuksuzluğu kabul etmiyoruz, vazgeçmiyoruz!#AkbeleneDokunma#AkbelenOrmanınıVermeyeceğizpic.twitter.com/8FakPaUSuG
— Akbelen Yuvamız Vermeyeceğiz 🌱🫒🌲 (@ikizkoydireniyo) July 26, 2023
Ahmet Aras’dan ilçe çıkışında yapılan kimlik kontrollerine tepki
Köylülere destek vermek için beraberindeki heyetle birlikte Akbelen’e doğru yola çıkan Bodrum Belediye Başkanı Ahmet Aras, ilçenin çıkışında yapılan kimlik kontrollerine tepki gösterdi.
Akbelen’e gitmek için yola çıkan Bodrum Belediye Başkanı Ahmet Aras, yoldaki kimlik kontrollerine tepki gösterdi:
“Valilikten gelen bir emirle bizleri durdular, tekrar tekrar kimlik kontrolü yapıyorlar. Bu, ‘Biz sizi oraya göndermeyeceğiz’ demek.”https://t.co/bskSzlJmdj pic.twitter.com/6qm4KjTOl3
— ANKA Haber Ajansı (@ankahabera) July 26, 2023
Aras, “Bizim amacımız, Akbelen Ormanı’nı korumak için oradaki direnen köylülere destek vermek. Mahkeme kararı mı var? Sadece valilikten gelen bir emirle arkadaşlarımız bizleri durdular; tekrar tekrar, defalarca kimlik kontrolü yapıyorlar. Bu ne demek? ‘Biz, sizi oraya göndermeyeceğiz. Sizin hem seyahat özgürlüğünüzü kısıtlayacağız hem de özgürce gösteri yapma, yürüyüş yapma hakkınızı da kullandırmayacağız.’ Bunun sebebi ne? ‘Biz, o ormanı keseceğiz’ diyorlar açıkçası” dedi.