Tarım ve Orman Bakanlığı Doğa Koruma ve Milli Parklar (DKMP) Genel Müdürlüğü, 2007 yılında ‘Biyokaçakçılık Bilgi Paylaşım Sistemi’ kurmuştu. Kurulduğu yıldan itibaren yasal işlem yapılan bu sistem biyolojik çeşitliliğin biyokaçakçılık yoluyla istismar edilmesi ve zarar görmesini engellemeye çalışıyor. Ayrıca genetik kaynaklardan elde edilebilecek ekonomik, sosyal, bilimsel, teknolojik, tıbbi, ticari ve kültürel potansiyel faydaların ülke menfaatine kullanılmasının sağlanması amacı da güdüyor. Söz konusu sisteme biyokaçakçılık vakalarına ilişkin bilgi ve veriler de yükleniyor.
Kaçakçıların gözü rengarenk kelebeklerde.
Biyokaçakçılık Bilgi Paylaşım Sistemi’be yüklenen veriler İçişleri Bakanlığı’nın ilgili birimlerinin kullanımına da açık. Kolluk kuvvetleri ile bakanlık arasındaki biyokaçakçılık verilerinin paylaşımıyla biyokaçakçılık vakalarının takibi sağlanıyor. Bu verilere göre; Türkiye’de 2007-2022 yılları arasında toplam 87 biyokaçakçılık olayı yaşandı. Bu vakalarda ağırlıklı olarak orkide (salep) türleri olmak üzere yumrulu ve soğanlı bitki türleri, yabani buğday, kuşlar, kelebekler ve diğer böcek türleri, engerek türleri ve semender gibi canlılar yurt dışına kaçırılmak istendi.
DKMP’nin hazırladığı rapora göre; son yıllarda ise biyokaçakçılık olaylarında düşüş var. Buna göre, Edirne’de, Çek Cumhuriyeti, Hollanda, Romanya, İtalya, Bulgaristan vatandaşı şüpheliler, 2007-2022 yılları arasında 5 biyokaçakçılık olayında bitki, kelebek ve diğer böcekler, trüf mantarını ülke dışına çıkarmak isterken yakalandı. Antalya’da İsveç, Belçika, Romanya, Almanya, İngiltere, Macaristan, Rusya, Çek Cumhuriyeti vatandaşı şüpheliler aynı dönemde 9 biyokaçakçılık olayında kelebek ve diğer böcekler, kaplumbağa, salep, bitki, ekstrakt, salyangoz ülke dışına çıkarmak istedi.
Kaçakçılar genellikle yabancı ülkenin vatandaşı.
Adana’da Suriyeli şüpheliler 9 biyokaçakçılık olayında saka kuşunu kaçırmak isterken, Hatay’da Suriye, Fransa, İngiltere vatandaşı şüpheliler 18 biyokaçakçılık olayında cennet papağanı, Afrika papağanı, muhabbet kuşu ve saka kuşu, bitki, semenderi ülkelerine götürmek isterken yakalandı.
Artvin’de Makedonya, Almanya, Türkiye, Rusya, Fransa, İsviçre, Macaristan, Japonya vatandaşı şüpheliler 12 biyokaçakçılık olayında kelebek ve diğer böcekler, salyangoz, sülük, yılan ve bitkileri ülkeden çıkarmaya çalıştı.
Gümüşhane’de Çek Cumhuriyeti, Japonya, Almanya, Romanya, İsveç, İtalya, Macaristan vatandaşı şüpheliler 5 biyokaçakçılık olayında kelebek ve diğer böcekler ve bitki türlerini ülkeden çıkarmaya çalışırken yakalandı. Kars’ta Suriye ve ABD vatandaşı kişiler 4 biyokaçakçılık olayında güvercin ve ayı dışkısını çıkarmak isterken yakalandı.
