Anadolu topraklarına özgü Peaonia Turcica, Toros Dağları’nın sedir ormanlarını yılda 10 günlüğüne pembeye çeviriyor ve yüksek bir cezayla koruma altına alınmış durumda. Bu şakayıkı koparana 244 bin lira ceza uygulanıyor. Antalya’da Yörük Gülü, Ayı Gülü ya da Orman Gülü olarak da adlandırılan bu çiçek, Toros Dağları’nın 1100 ve 1500 metre yükseklikteki sedir ormanlarında görülüyor.
Doğa Koruma ve Milli Parklar ekiplerince korunan bu çiçeğin doğal yayılışının olduğu alanları fotokapanlarla ve sürekli devriye atarak takip eden ekipler, endemik çiçeği koparana ilgili yasa kapsamında 244 bin lira ceza uyguluyor. Özellikle Likya Yolu’nu yürüyen turistlerin ilgi gösterdiği çiçeğin yayılış alanının, son yıllarda alınan tedbirlerle arttığı belirtiliyor.
Endemik bitkiler üzerine araştırma yapan Akdeniz Üniversitesi Eğitim Fakültesi Biyoloji Eğitimi Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Doç. Dr. İsmail Gökhan Deniz, Türkiye’nin bitki türleri açısından zengin olduğunu belirtirken, bu topraklardaki 10 bin bitki türünden 3 bin 500’ünün endemik olduğuna dikkat çekiyor: “Antalya, endemik bitki çeşitliliği açısından çok zengin bir biyolojik çeşitliliğe sahip. Antalya’da 700 endemik bitki türü bulunuyor. Bunların en önemlileri arasında da şakayık yer alıyor.”
Uzmanlara göre bu şakayıkı köküyle bile koparsanız bu yükseklikten alıp, denize yakın seviyede yetiştirmeniz olanaksız.
Deniz, şakayık koparmanın zararını şöyle anlatıyor: “Bir bitki türü endemikse ve dünyada sadece orada bulunabiliyorsa bunun bir nedeni var. Çünkü tohumunu verdiğinde başka bir ortamda yetişemiyor, çiçeklenemiyor. Biz eğer o bitki türleri kendi yayılış gösterdiği bin ila iki bin metreden alarak balkonda veya iç mekanda saksıda yapabileceğimizi düşünüyorsak, çok büyük bir yanılgı içinde oluruz. İnsanlar balkonlarında, bahçelerinde yetiştirmek için iyi niyetle de olsa koparmasınlar. Köklü çıkartsalar bile bu çiçekler bir süre sonra ölüyor. Bu çiçeklerin evleri sedir ağaçların altındaki doğal ortamlarıdır.”
