Dünyanın en büyük buzdağı A23a yılın büyük kısmını bir girdabın içinde sıkışıp kalmış halde geçirmişti. Ama sonunda yeniden harekete geçebildi. 3800 kilometrekare uzunluğunda ve 400 metre kalınlığındaki A23a, 1986 yılında Antarktika’dan ayrılmış ancak kısa süre sonra kıyıya yakın bir yerde sıkışıp kalmıştı. Karşılaştırma yapmak gerekirse bu buzdağı New York’un yaklaşık üç katı büyüklüğünde.
Buzdağı epey derindi ve taban kısmı Güney Okyanusu’nun parçası olan Weddell Denizi’ne saplanmıştı. Buzdağı bu şekilde 30 yılı aşkın süre hareketsiz kaldı. 2020 yılında kuzeye doğru harekete etmeye başlamışsa da bu kez de Güney Orkney Adaları yakınlarında girdaba yakalanıp olduğu yerde sayıyordu.
İngiliz Antarktika Araştırmaları (BAS) cuma günü buzdağının kuzeye doğru hareket etmeye başladığını söyledi. BAS’ta okyanus bilimci olarak çalışan Dr. Andrew Meijers, A23a’nın yeniden harekete geçtiğini görmenin “heyecan verici” olduğunu söylüyor. Meijers “Onun da Antarktika’dan kopan diğer büyük buzdağlarıyla aynı rotayı izleyip izlemeyeceğini merakla bekliyoruz” dedi.
Buzdağı neden şimdi harekete geçmiş olabilir? Henüz bilinmiyor. Marsh “Zaman içinde muhtemelen inceldi ve okyanus tabanından yükselip okyanus akıntıları tarafından itilmesini mümkün kılan kaldırma gücüne sahip oldu” diyor.
A23a’nın Güney Okyanusu’ndan ayrılarak Atlas Okyanusu’na girmesi bekleniyor. Burada daha sıcak sularla karşılaşarak muhtemelen daha küçük parçalara ayrılacak ve sonunda eriyecek.
Meijers ve BAS buzdağlarının yerlerinden ayrıldıktan sonra ekosisteme nasıl etkisi olduğunu inceliyor. Bir yıl önce RRS Sir David Attenborough gemisindeki araştırmacılar A23a çevresindeki denizden veri topladı.
Mürettebatın parçası olan biyojeokimyacı Laura Taylor, “Bu buzdağlarının üstünden geçtikleri suları beslediklerini biliyoruz. Bilmediğimiz şey ise buzdağlarının boyutunun ve kökeninin bu süreç üstünde yarattığı farklılıklar” dedi.
