Rusya Orta Asya’daki etkisini güçlendirecek projeyi gündeme aldı. Ukrayna Dış İstihbarat Servisi’ne göre Moskova, Sibirya’nın dev su kaynaklarını Kazakistan ve Özbekistan’a yönlendirecek.
Rusya Bilimler Akademisi tarafından yürütülen proje, Ob Nehri’nin su kaynaklarının bir bölümünü güneye taşıyarak “Rusya’nın suya erişim sorunlarını çözmeyi” amaçladığı iddiasıyla tanıtılıyor. Ukrayna istihbaratına göre ise bu proje Sovyetler Birliği’nin 1986’da felaket riskleri nedeniyle iptal ettiği ünlü “Sibirya nehirlerinin yönünü değiştirme” planının modern bir versiyonu.
Açıklamaya göre Rusya bölgede artık etkili olmayan gaz baskısı yerine yeni bir jeopolitik koz geliştirmeye çalışıyor. Kazakistan ve Özbekistan artık gaz ihracatçısı, yani Moskova’ya bağımlı değil. Her iki ülke de ekonomik olarak giderek Çin ve Batı sermayesine entegre oluyor.
Bu nedenle Kremlin su kaynaklarını yeni bir etki aracı olarak sahneye sürüyor. Projenin tahmini maliyeti 100 milyar doların üstünde.
Uzmanlara göre plan hayata geçirilirse sonuçları sınırların çok ötesine taşabilir. Bazı bölgelerde çölleşme, bazı bölgelerde bataklıklaşma, arktik buzullarında hızla erime, Sibirya’nın su dengesinde ise geri dönüşü olmayan bozulmalar bekleniyor.
Ukrayna istihbaratı “Sibirya’daki su dengesine müdahale, tüm Avrasya’daki geniş ölçekli iklim değişikliklerini tetikleyebilir” uyarısı yaptı.
Ukrayna ayrıca Kazakistan’ın Hazar Boru Hattı Konsorsiyumu ile ilgili güvenlik endişelerini not ettiklerini ve hiçbir Ukrayna operasyonunun Kazakistan’a yönelik olmadığını da belirtti.