Amerika Birleşik Devletleri (ABD) seçimlerine 36 gün kaldı. Gözler yine salıncak eyaletlerde. Nitekim adaylar da faaliyetlerini buralarda yoğunlaştırdı. Donald Trump Pennsylvania’da destekçilerine hitap etti. Kamala Harris de Georgia’da iyi bir ivme yakaladı.
Bugün nelerden bahsedeceğiz?
📌Trump Pennsylvania’da destekçilerine seslendi. Gündeminde Eğitim Bakanlığını kapatmak ve LGBTİ+ bireyler vardı. Yine saldırgan bir üslupla hitabını gerçekleştirdi.
📌Harris Georgia’da Trump’ı salıncaktan düşürecek gibi.
📌ABD’nin eski Türkiye Büyükelçisi Jeff Flake Harris’i destekleme kararı alan Cumhuriyetçiler kervanına katıldı.
Trump ve garip vaatleri
ABD’nin eski Başkanı ve Cumhuriyetçilerin adayı Trump hepimizin malumu olduğu üzere bir “kutuplaştırma” ustası. Hatta ABD’nin şu anki seçim atmosferindeki mevcut atmosfer ve gerilimin de bir nevi mimarı. Göçmenlerin evcil hayvan yemesini iddia etmesinden tutun da LGBTİ+ bireyler için kullandığı ötekileştirici dil seçim tarihi yaklaştıkça dozaj artırmaya devam ediyor.
Kendisi pazar akşamı Pennsylvania’daydı. Ayrıştırıcı tutumunu sürdürdü. Trump buradaki konuşmasında “Eleştirel ırk teorisini ve transseksüel çılgınlığını okullarımızdan uzak tutacağım” sözünü yineledi. Bunun dışında her zaman olduğu gibi eğitim bakanlığını kapatma isteğini de dile getirdi. Eski başkan yeniden seçilmesi halinde tüm eyaletlerin eğitim ve öğretim sürecinde özerk kararlar alması gerektiğini savunuyor.
Bunların dışında Trump orduyu genişleteceğini, mülteci sorununu çözeceğini, suç oranlarını düşüreceğini de sözlerine ekledi. Suç oranlarını düşürmek isteğini dile getiren Trump bir Cumhuriyetçi ve ABD’de “bireysel silahlanma” dendiğinde akıllara Cumhuriyetçi Parti ve Trump gelir.
Madem konusu açıldı, mevzuyu biraz eşeleyelim:
Pulp Fiction filminin ikonik sahnelerinden
Gun Violence Archive’a göre son dört yılda ABD’de en az 2 bin 373 kitlesel silahlı saldırı gerçekleşti ve 5 Eylül itibariyle sadece 2024 yılında 385 silahlı saldırı oldu.
Pew Center araştırma merkezinin Haziran 2023’te yaptığı bir ankete göre ABD’li yetişkinlerin yaklaşık onda dördü evlerinde silah bulunduruyor. Bunların yüzde 32’si ise kişisel olarak bir silaha sahip olduğunu söylüyor. Araştırmaya göre bu anketin verileri 2021 yılıyla hemen hemen aynı. 2021, 6 Ocak Kongre Baskınının yaşandığı yıldı ve o tarihten sonra alışılagelmedik biçimde Demokratlar da bireysel olarak silahlanmaya başlamıştı.
Silah sahipliği oranları tabii ki siyasi görüş, cinsiyet, etnik köken gibi birçok faktörle de ilintili.
Parti: Cumhuriyetçiler ve Cumhuriyetçi Parti eğilimli bağımsızların yüzde 45’i kişisel olarak silah sahibi olduğunu söylerken, Demokratlar ve Demokrat eğilimli bağımsızların oranı yüzde 20.
Cinsiyet: Erkeklerin yüzde 40’ı silah sahibi olduğunu söylerken, bu oran kadınlarda yüzde 25.
Sosyolojik etkenler: Kırsal kesimde yaşayan yetişkinlerin yüzde 47’si ateşli silah sahibi olduğunu belirtirken, banliyölerde (yüzde 30) veya kentsel alanlarda (yüzde 20) yaşayanların sahiplik oranı çok daha düşük.
Irk ve etnik köken: Beyaz Amerikalıların yüzde 38’i silah sahibiyken, siyah (yüzde 24), Hispanik (yüzde 20) ve Asyalı (yüzde 10) Amerikalıların silahlanma oranı daha düşük.
🔎 Odak: İstatistikler de Trump’ın bu sözünü tutabileceği yönünde bir veri barındırmıyor. Silahlanan Beyaz Amerikalıların en büyük motivasyonu “savunma” olsa da silahlar genelde ırkçılık temelli kitlesel katliamlarda konuşuyor. Yani genel bağlamda esas tehlike ayrımcılığı tetikleyen nefret söylemleri ve bunu da en çok Trump yapıyor. Silahlanma yoluna giden Demokratların da motivasyonu bir anlamda “Cumhuriyetçilerden korunmak.” Çünkü 6 Ocak Kongre Baskını sonrasında iç savaş korkusu tetiklenen insanlar kendilerini fanatiklerce hedef alınma endişesiyle karşı karşıya buldu.
Harris ve açacağı ‘yeni sayfa’
Demokratların başkan adayı ve mevcut başkan yardımcısı Kamala Harris de Georgia’da ivme yakaladı. Burası da kritik eyaletler arasında ve anketlerde dre Trump’ın önde olduğu bir bölge. Altı gün önce ben bu satırları yazarken makas açıktı. The New York Times Georgia’da rüzgarın Trump’tan yana estiğini yüzde 49 ile duyurmuştu. Harris de yüzde 46 ile gerideydi. Ancak bir şeyler değişmiş. Çünkü The New York Times’ın güncel anketinde Trump için tehlike çanlarının çalmaya başladığı gözler önüne serilmiş oldu. Katı göç politikaları ile bilinen eyalet için fark bir puana düştü. Trump yine önde ama ipin ucunda dersek de abartmış olmayız. Çünkü bu kez…
📈Bu eyaletin oranları
Trump: %49
Harris: %48
🔎 Odak: Görüldüğü üzere Trump bu eyalette yerinde sayarken Harris kararsız iki puanlık bir güruhu daha arkasına almış. Salıncak eyaletleri önemli kılan da zaten bu, kararsızları ikna etmek. Eski Başkan ise Georgia’da şimdilik sınavı geçememiş görünüyor.
Kamala Harris kendisini, Biden’ın Beyaz Saray’ındaki rolünü benimsemekten uzak bir şekilde, “yeni bir sayfa açacak” ve “ileriye doğru gidecek” bir aday olarak sunuyor.
Seçim sürecinde ABD’de,
- Enflasyon görece ehlileştirildi.
- Yasadışı göç durağanlaştı.
- Şiddet suçları azaldı.
Aslına bakarsanız kampanyasına altın tepside bir hediye sunuldu. Ancak Harris bunu eliyle itiyor gibi görünüyor. Bunun da bazı sebepleri var. Virginia Üniversitesi Siyaset Direktörü Larry Sabato şöyle diyor: “Harris yeni bir yol çizecekmiş gibi davranmak zorunda çünkü Biden ile çok yakın bir ilişki içinde olmayı göze alamaz. Kampanya ekibinden bir kişi tanıyorum, Harris ve Biden ne zaman birlikte görünmek zorunda kalsa bundan pek memnun kalmıyor. Çünkü bu fotoğraf, insanların kurmasını istemedikleri bir bağı güçlendiren imajı besliyor.”
Flake’ten Cumhuriyetçilere Harris tokadı
Kısa zaman önce ABD’ye dönen eski Ankara Büyükelçisi Jeff Flake dikkat çeken bir karar açıkladı. Cumhuriyetçi Partili eski bir senatör de olan Flake kasım ayındaki seçimler için Demokrat Parti Başkan adayı Kamala Harris’i desteklediğini belirtti.
Ankara’ya Büyükelçi olarak atanmadan önce Cumhuriyetçi Parti Arizona Senatörü olan Flake’in, Trump döneminde eski başkanla arası limoniydi. Jeff Flake 2018 yılında Trump’ın “Amerikan değerleriyle çatıştığını” savunup bu süreçte sessiz kalamayacağını belirtmişti. Jeff Flake ayrıca Trump’ın sosyal medyayı kullanma şekli için de “Amerika’yı güçlü kılan değer ve normların altı oyulurken ve tüm dünyanın istikrarını güvence altına alan ittifak ve anlaşmalar 140 karaktere sığdırılan düşüncelerle tehdit edilirken sessiz kalma fikri tarih dışıdır, tamamen yanlıştır” demişti.
Flake, Trump’ı sert biçimde eleştirip partiden “emekli olacağını” açıklayıp ayrılmıştı.
Destek açıklamasında eski büyükelçi “Ülkemizi bölen bir adaydan ziyade birleştirmeyi amaçlayan bir başkan adayını desteklemek istiyorum. Kamala ile ABD Senatosu’nda görev yaptım. Ayrıca Minnesota Valisi Tim Walz ile Temsilciler Meclisi’nde görev yaptım. Onları tanıyorum. Onların iyi karakterlerini ve ülkeye olan sevgilerine şahidim” dedi.
X üzerinden duyurduğu destek mesajında da kendisinin “muhafazakar bir Cumhuriyetçi” olduğunu vurgulayan Flake güzel günlerin ABD’nin önünde uzandığını ve bu sebeple kendisiyle aynı düşünen Harris ve Walz’u destekleyeceğini belirtti.
Türkiye’de üç yıl büyükelçilik yapan Flake geçenlerde ABD’ye dönmüştü.
