Elon Musk, Donald Trump'a seçim kazandırmak için her bakımdan devrede. Her gün bir seçmene 1 milyon dolar vermeyi vaat etti en sonunda. Donald Trump bu yaşından sonra McDonald's'a gidip patates kızartmayı öğrendi. Harris yeni yaşını kutladı.

Seçim döneminin bitmesine tam tamına 15 gün kaldı. Dünü önemli kılan bir şey vardı ama: Demokratların adayı Kamala Harris’in doğum günü. Ama aday olduğunuz bir seçime iki hafta kalmışken doğum gününüzü kutlamak için çok da fazla seçeneğiniz olmuyor. Harris de doğum gününü Georgia’daki kilise ayinine katılarak geçirdi. Cumhuriyetçilerin adayı Donald Trump’ın günü biraz daha hareketli geçmiş olabilir. Çünkü o da Pensilvanya’da bir McDonalds’ı ziyaret etti ve nasıl kızartma yapılacağını öğrendi.

📝Bu arada ben sandığa gitmeye 15 gün kaldı diyorum ama daha önce de söylediğimiz gibi erken oy verme işlemi bazı eyaletlerde başladı. Bunlardan sonuncusu salıncak eyaletlerden biri olan Michigan’dı. Oy verme işlemlerinin daha önce başladığı Kuzey Carolina ve Georgia’da ise güçlü bir katılım olduğu söyleniyor. Kuzey Carolina’nın Helene Kasırgası’ndan ağır etkilenen bir eyalet olduğunu da not düşelim.

💸Duyduk duymadık demeyin, Elon Musk para dağıtıyor

Farkında mısınız seçim yaklaştıkça adaylardan çok ABD’li milyarder Elon Musk’ı konuşur olduk. Ben Musk’ın gizemli şirketlerini yazmıştım iki gün önce. Dün de Berrak Güngör milyarderin artırdığı bilgi kirliliği krizini kaleme aldı. Bugün yine Musk ile devam ediyoruz çünkü burada olsa çoktan çoğu kişiyi cezbedeceği bir kampanya başlattı: Seçime kadar her gün savaş meydanının kilit eyaletlerinde yaşayan bir kişiye bir milyon dolar verecek.

🔎Yaklaşalım: Tabii parayı milletin kaşına gözüne vermiyor. Musk’ın salıncak eyaletlerdeki seçmenleri kayıt altına alıp Trump’a oy vermeleri ikna etmek için kurduğu America PAC adında bir oluşum var. Musk bu yapı altında ifade özgürlüğü ve silah taşıma hakkının korunmasını istediği bir dilekçe hazırladı ve bu dilekçeyi seçmenlere imzalatmak için miting falan yapıyor. Bu bir milyon doları da işte o dilekçeyi imzalayan kişiler arasından rastgele seçilmiş kişilere vermeyi planlıyor.

🌝Hedefi: Dilekçesine bir milyon imza toplamayı hedefliyor. Ama bunu başarmaya ne kadar yaklaştığını bilmiyoruz çünkü şimdiye kadar kaç imza topladığını açıklamadı.

🤓Şartlar ne: Tek şart dilekçeyi imzalamak değil. Salıncak eyaletlerde oy kullanan kişiler olmak gerekiyor. Ama piyangonun size çıkması için ille de Cumhuriyetçi olmanız gerekmiyor. Dilekçeyi imzalayan kişi Demokrat da olsa ödülü kapabiliyor. Musk piyango sistemini cumartesi günü Pensilvanya’da duyurduğu için ilk kazanan da Pensilvanya’dan oldu. Duyumlarımıza göre dün de bugün de yine Pensilvanya’da yaşayan ve dilekçeyi imzalamış bir kişiye gitti / gidecek bu para. Sonraki 15 günde de Georgia, Nevada, Arizona, Michigan, Wisconsin ve Kuzey Carolina’da dilekçeye imza atanlar katılmaya hak kazanacak. Piyangoyu kazanan ilk kişi olan John Dreher’i de şöyle bırakalım:

🧐Yasalara uygun mu ki: Musk’ın seçim süreci boyunca Trump’ın kampanyasına yaptığı harcamanın haddi hesabı yok, onun yanında 17 milyon dolar ne ki? Peki ya bunun hukuki boyutu nedir? Rick Hasen adında seçim hukuku konusunda bilgili bir avukat, Musk’ın hamlesinin “açıkça yasalara aykırı” olduğunu söyledi. Hasen, bir kişi oy kullandı diye ona para vermenin federal yasalara göre yasak olduğunu vurguluyor. Pensilvanya’nın Demokrat Valisi Josh Shapiro da dün katıldığı Meet the Press programında Musk’ın görüşlerini ifade etme hakkı olduğunu ama siyasete bu şekilde para akıtmanın ciddi sorunlar doğurabileceğini söyledi. Bununla birlikte insanları oy kullanmaya teşvik edici hamleler yasal. Mesela seçmenleri sandığa götürmek teklif edilebilir ya da şirketler, çalışanları oy kullansın diye seçim günü idari izin verebilir.

60 yaşına basmak

Biraz önce de dediğim gibi Harris dün 60 yaşına girdi. Bu seçimde yaş konusu en önemli mevzulardan biri oldu. Öyle ki 81 yaşındaki ABD Başkanı Joe Biden yarıştan çekilmek zorunda bile kaldı. Harris’in doğum günü vesilesiyle yaşları biraz karşılaştıralım.

🔢Normalde ABD başkanlarının bu pozisyona atıldığı yaş ortalaması 55. Harris’in bunun üstünde kaldığını söyleyebiliriz. Ama selefinden de rakibinden bir jenerasyon genç. 78 yaşındaki Trump 15 gün sonra seçimi kazanırsa ABD’nin şimdiye kadarki en yaşlı başkanı olacak. Şimdiye kadar tarihe adını hep mahkemeleriyle yazdıran Trump’ın en masum ilki olacağını da belirteyim.

Bırakın sayılar konuşsun: Trump ve Biden başkanlık yaşını yükselten kişiler olsa da bugüne kadar sadece 12 başkan 60’lı ve 70’li yaşlarında göreve gelmiş. Geriye kalanların hepsi daha genç siyasetçilerdi. ABD’nin şimdiye kadar 45 başkanı olduğunu da not düşeyim. Madde madde ilerleyelim:

🎈Trump ortaya çıkmadan önce Ronald Reagan 69 yaşında seçim kazanan en yaşlı başkan unvanını taşıyordu. İki dönem koltukta oturduktan sonra siyaset sahnesinden çekildiğinde 77 yaşındaydı. Yani Trump’ın şu anki yaşından bir yaş küçüktü.

🎈Beyaz Saray’a giren en genç başkanlar Teddy Roosevelt (42) ve John F. Kennedy (43). Modern zamanın en genç ABD başkanı ise Barack Obama (47) ve Bill Clinton (46).

🎈Jimmy Carter’ı da anmasak olmaz. Geçen haftalarda 100 yaşına giren Carter, en uzun süre yaşayan ABD başkanı. Rekoru her gün biraz daha uzatıyor. Çarşamba günü de Harris için oy kullandı.

🎂Mutlu yıllar Harris: Trump McDonals ziyareti sırasında Harris’in doğum gününü kutladı. “Bugün Kamala’nın doğum günü müymüş? 60 yaşına mı girmiş? O zaman doğum günün kutlu olsun Kamala” diyen Trump sonra da “Sanırım ona çiçek alacağım. Ya da biraz patates kızartması alırım. McDonalds hamburgeri de alabilirim” dedi.

🍟Seçimi kazanamazsan üzülme, McDonalds’da çalışırsın

Trump seçimi kazanamazsa yapacağı yeni işi bulmuş olabilir: McDonalds çalışanı olmak. Şaka bir yana seçime az vakit kalmışken Trump en büyük Amerikan şirketlerinden birini yarışa dahil etmiş oldu.

🔴Neden önemli: Aslında burada Harris’e verilen bir mesaj var. Harris’in gençken para kazanmak için McDonalds’da çalıştığı biliniyor. Hayatı hakkındaki bu detay seçim sürecinde ortaya çıkmış, o zamandan bu yana da Demokrat Parti’nin adayı olarak seçmenlerine çizdiği “Orta sınıftan geliyorum” imajının önemli bir parçası haline gelmişti. Harris bu yılın başlarında katıldığı bir programda 1983 yazında çalıştığı McDonalds’ta önce kızartma alanında, sonra da kasada çalıştığını söyledi. Eh şimdi Trump da kızartma yapmayı öğrendiğine göre, seçim sonuçlarından memnun kalmazlarsa yeni bir ayaklanma çıkarmak yerine kızartma yeteneklerini konuştursunlar bence.

🔻Trump’ın tutumu: Açıkçası Trump, rakibi Harris’in bir dönem McDonalds’ta çalıştığını söylemesine kafayı fena takmış durumda. Hem demeçlerinde hem de kampanya seyahatlerinde Harris’i yalan söylemekle suçluyor. Harris hem Trump hem de Cumhuriyetçilerden gelen “Kanıt göster” çağrılarını şimdiye kadar görmezden geldi. Harris’in o dönemlerini hatırlayan bir kişi de çıkıp “Doğru söylüyor” demedi.

😡Kızartmayı yaptım, yemedim ki: Biz bu yazıları Türkiye’den yazıyoruz takdir edersiniz ki. Trump, şimdi Türkiye’de oy istemeye kalksa McDonalds’ı boykot eden Filistin destekçileri tarafından yerden yere vurulmuş, epey linç edilmişti. Malum, McDonalds’ın Gazze savaşı başladıktan sonra bile İsrailli askerlere destek amaçlı hamlelerde bulunması boykot listesinde yer almasına neden oldu. Gerçi Trump da öyle bir durumda şöyle bir savunma yapabilirdi: “Ben sadece kızartmaları yaptım, yemedim ki!”

🗞️Kıssadan hisseler

⌚Yine Trump yine bir girişim: Herhalde Trump kadar ABD seçimlerini kendine yeni iş alanları yaratmak için kullanan çok fazla başkan adayı yoktur. Yeni girişimi de saatler! Truth Social’dan duyurduğuna göre “Fight Fight Fight” ve “Victory Tourbillon” adında iki saat modelini tanıttı. İlk saatin adından da anlayacağınız üzere bu saatler uğradığı ilk suikast girişimiyle ilgili. Ancak saatlerle ilgili iki sorun var. Bunlardan ilki kalitesi. Trump bu saatlerin İsviçre yapımı lüks malzemelerden üretildiğini iddia ediyor. Oysa saatler konusunda bilirkişiler bunun öyle olmadığına işaret ediyor. İşin ilginç tarafı Trump’ın bundan maddi bir çıkar sağlamayacak olması. Sadece adının ve imajının kullanılması üstüne bir anlaşma yapmış. İkincisiyse telif sorunu. Trump’ın suikast sonrası kulağından kanlar akarken yumruğunu havaya kaldırdığı ikonik fotoğrafı AP muhabiri Evan Vucci çekmişti. Dolayısıyla fotoğrafın hakları da AP’ye ait ve öğrenildiğine göre AP, saatleri üreten şirkete karşı hukuki işlem başlatmış. 

Çaresiz Demokrat, Trump’ı desteklerken: Kritik savaş bölgelerinden Pensilvanya’da yeniden seçilmeye çalışan Demokrat Senatör Bob Casey, Trump yönetiminin bazı politikalarını desteklediğini vurgulayan bir reklam yayınladı. Ama bu hamlesi Cumhuriyetçiler cephesinde de koş karşılanmadı, Trump’ın kampanyası hemen Casey ile bir bağlantıları olmadığını söyledi.

🤭Biraz da gülelim

Güldür Güldür’ün Amerika versiyonu diyebileceğimiz Saturday Night Live’da Harris’in Fox News söyleşisi tiye alındı. Sunucu koltuğunda Alec Baldwin otururken, Harris’i yine Maya Rudolph canlandırdı. Trump’ın soruları cevaplamayı bırakıp müzik dinlemesi, Joker’in ikinci filminin taşlanması, Biden tiplemesi, Harris’in TikTok’a viral video çıkarma çabası… Her anıyla güldürmeyi başaran bir skeç olmuş. Keşke söyleşiler de bu tatta olsa hep.

ABD Seçim Günlüğü: Musk körükledikçe bilgi kirliliği endişesi de büyüyor