Amerika Birleşik Devletleri (ABD) seçimlerine geri sayımımız devam ediyor. Seçim gündemi de dünya gündemi de epey yoğun. Bir yandan Lübnan’a bombalar yağıyor, diğer yandan Rusya nükleer doktrinini güncelliyor dünya tam anlamıyla diken üzerimdeyken de New York’ta hareketli saatler yaşanıyor. Artık dünya liderleri ABD’nin mevcut Başkanı Joe Biden’dan geçti bile. Bir yandan Demokratların başkan adayı mevcut başkan yardımcısı Kamala Harris diğer yandan da Cumhuriyetçilerin başkan adayı ve eski ABD Başkanı Donald Trump olası dönemlerine yatırım için kimi liderlerle görüşüyor. Bugün seçim günlüğünde biraz bu konulara değineceğiz. Evvelsi gün, ilk kez açıktan Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenski’yi eleştiren Donald Trump, bugün kendisiyle görüştü.
Trump’ın ajandası devam ederken Harris de yasa dışı göçe karşı olan ABD’lileri ikna için Meksika sınırında. Trump’ın elini en çok güçlendiren göçmen konusu için kararsız seçmene “ben de iyiyim, ben de katıyım” mesajı vermek isteyen Harris, Trump’ın anketlerde önde çıktığı Arizona’dan ABD’li seçmenlere seslenerek “işimizin başımızdayım” mesajı verdi.
Tango iki kişiliktir 💃🏼
Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenski, Birleşmiş Milletler Genel Kurulu için ABD’deydi. Bir önceki gün Kamala Harris ile görüşen Zelenski ardından sürpriz bir şekilde Trump ile buluştu. “Sürpriz” diyorum çünkü her ne kadar görüşmeden saatler evvel gerçekleşeceği haberlere konu olsa da Trump’ın kampanyası sadece bir gün önce böyle bir programın öngörülmediğini ifade etmişti.
Trump ve Zelenski ile New York’ta Ukraynalı liderin eski ABD başkanıyla ilişkileri onarmayı umduğu bir görüşme gerçekleştirdi. İki lider Cuma günü Trump Tower’da, Zelenski ile Cumhuriyetçiler arasında büyüyen ve Ukrayna’nın Kasım ayında Trump’ın kazanması halinde ABD’nin daha fazla askeri yardımını sabote edebileceğinden korktuğu bir anlaşmazlığın ortasında bir araya geldi.
Görüşmeden önce Zelenski’nin yanında duran Trump, “Bildiğiniz gibi benim Başkan Putin ile çok iyi bir ilişkim var. Ve eğer kazanırsak, bu meseleyi çok hızlı bir şekilde çözeceğimizi düşünüyorum… Gerçekten çözeceğimizi düşünüyorum… Ama bilirsiniz, tango iki kişiliktir” dedi.
5 yıl sonra bir saatten kısa süren temas
I had a very productive meeting with @realDonaldTrump. I presented him our Victory Plan, and we thoroughly reviewed the situation in Ukraine and the consequences of the war for our people. Many details were discussed. I am grateful for this meeting. A just peace is needed.
We… pic.twitter.com/33t0kghTle
— Volodymyr Zelenskyy / Володимир Зеленський (@ZelenskyyUa) September 27, 2024
Zelenski toplantıya girerken Trump ile en son beş yıl önce yüz yüze görüştüklerini belirtti. Ukraynalı lider, “Ukrayna’daki savaşın durdurulması gerektiği, Putin’in kazanamayacağı ve Ukrayna’nın galip gelmesi gerektiği konusunda ortak bir görüşe sahip olduğumuzu düşünüyorum” dedi; ardından da Trump’a dönerek, “Sizinle de planlarımızın ayrıntısını görüşmek istiyorum” diye ekledi.
🤔 Neden önemli: Seçimlerin kaderi salıncak eyaletlere kalmış durumda. Salıncak eyaletlerde de son anketler en küçük bir değişimin dahi rüzgarın yönünü etkileyebileceğine işaret ediyor. Hal böyle olunca Zelenski de işini şansa bırakmıyor. Kendisi zaten Harris ile görüştü ama ya Kasım ayında Trump’a muhtaç kalırsa? İşte bu sebeple beş yıl ardından ilk kez görüştü Zelenski kendisini düzenli olarak aşağılayan ve Putin’e methiyeler düzen eski başkanla. Çünkü bu, Ukrayna’ya yardımı kesebileceğini söyleyen Trump ile giderek açılan makası daraltmak için son şansı olabilir.
🔎 Trump aslında Zelenski’den neden nefret ediyor: Trump’ın tek derdi, cidden Ukrayna’ya giden paralar mı? Bu büyük bir faktördür tabii ki “nefret” için yeterli bir sebep değil. O sebeple birkaç yıl geriye gidip, ABD Başkanı Joe Biden’ın sabıkalı oğlu Hunter Biden konusunu çok hafiften mercek altına alalım.
Trump ve Zelenski arasında 2019 yılına kadar uzanan gergin bir ilişki vardı; o dönemde başkan olan Trump, Zelenski’ye Biden’ın oğlu Hunter Biden’ın Ukrayna’daki iş anlaşmalarıyla ilgili kirli çamaşırları ortaya çıkarması için baskı yapmak amacıyla Ukrayna’ya askeri yardımı kesmişti. Bu çaba, Trump’ın görevini kötüye kullandığı ve Kongre’yi engellediği suçlamalarıyla ABD Temsilciler Meclisi’nde azledilmesine yol açmıştı. (Ardından Senato Trump’ı akladı.) Trump da her zaman Ukrayna’ya gidecek ABD yardımlarının kilit ismi olduğunu bilerek hareket etti.
Arizona’da salıncak kapmaca
Trump’ın gündemi böyleydi Harris de o sırada anketlerin Trump’tan yana olduğu Meksika’nın sınır eyaleti Arizona’da boy gösterdi. Başkan Yardımcısı Harris Arizona’nın Meksika sınırına gelerek Demokratların başkan adayı olduğundan bu yana uluslararası sınıra ilk ziyaretini gerçekleştirdi.
Harris, Arizona’nın Douglas kentinin dışındaki tozlu çöl yolunda makam aracından indi ve ABD Sınır Devriyesi’nden iki adamla tokalaştı. Güneş gözlüğü, pantolon ve siyah bir ceket giyen Harris, sınır boyunca yürürken ajanlarla sohbet etti.
Daha sonra, rakibi eski Başkan Donald Trump’ın avantajlı olduğu bir konuda Başkan Joe Biden’ın politikasından ayrılarak sığınma kısıtlamalarının daha da sıkılaştırılması çağrısında bulunması bekleniyordu. Ancak o ayrışmaya çalıştığı söylenen Biden dönemi yaklaşımına sahip çıktı.
X üzerinden paylaştığı açıklamasında Harris, Biden ve kendisinin, en zorlu ve adil iki partili sınır güvenliği reformlarını desteklediğini ifade ederek, kaçak geçişleri azaltmak adına yeni kararlar aldıklarını da söyledi.
🤔 Neden önemli? Trump ve Cumhuriyetçiler Harris’i Biden yönetiminin göç konusundaki sicili nedeniyle eleştiriyor ve başkan yardımcısını Beyaz Saray’da bulunduğu süre boyunca hiç sınır ziyaretinde bulunmamakla eleştiriyor. Hatta sırf bu sebeple Cumhuriyetçiler Harris için “sınır çarı” lakabını kullanıyor. Hatta Demokratların adayı olduktan sonra Elon Musk dahil birçok Cumhuriyetçi Harris’in daha önce yaptığı göç açıklamalarını gündeme getirerek kamuoyu yaratmak istemişti. Bu açıklamalardan en çok gündem olan da 2017 tarihli, “Her kaçak göçmen suçlu değildir” açıklamasıydı. Kasım’dan önce gelen bu adım Harris’in hem en büyük “zayıflıklarından biriyle yüzleşmesi” hem de Trump’ın önde olduğu eyalette yarışı lehine çevirmek istemesi olarak yorumlanıyor.