ABD’de halkın sandığa gitmesine 47 gün kaldı. Bu süreçte günlüğümüz sağ olsun kritik bazı dönemeçleri beraber aştık. Bunlar Cumhuriyetçilerin adayı Donald Trump ile Demokratların adayı Kamala Harris’in karşı karşıya geldiği münazara Trump’ın uğradığı ikinci suikast ve Demokratların Ulusal Kongresi gibi olaylardı. Ama özellikle münazara çok kritik dönemeçti. Üstünden bir hafta geçti ama hâlâ ve hâlâ “Göçmenler köpek eti, kedi eti yiyor” tartışması üstüne yazıp çiziyoruz. Bu konudaki isyanımı size şu görselle ifade etmek istiyorum:
Haitians draw it like this: pic.twitter.com/3vPYwEm2md
— After Dinner (@AfterDinnerCo) September 14, 2024
🗺️Kim nerede: Lübnan’daki çağrı cihazı patlamaları nedeniyle uluslararası basında ancak bir gün konuşulabilen Trump’a suikast girişiminin ardından iki aday da kampanya çalışmalarına döndü. Trump dün New York’ta bir miting düzenledi, bu onun suikast girişiminden sonra ilk mitingiydi. Başkan yardımcısı adayı JD Vance de Kuzey Carolina’nın Raleigh kentinde başka bir mitingdeydi. Harris ise Congressional Hispanic Caucus Institute’nin yıllık olarak düzenlenen 47 toplantısında konuştu. Başkan yardımcısı adayı Tim Walz ise “Genç Seçmenler Harris-Walz’ı Destekliyor” grubuyla birlikte etkinliğe katıldı.
📈Anketler ne diyor?
Maviler Harris’i, kırmızılar Trump’ı temsil ediyor.
Anket görselinin bu kez pek güzel görünmediğinin farkındayım ama bugünlük beni idare edersiniz diye umuyorum.
🧐Münazaradan sonra ilk anketlerin çok gecikmeyeceğini söylemiştik. Biri Quinnipiac Üniversitesi tarafından yapıldı. Yukarıda gördüğünüz anket Pensilvanya, Michigan ve Wisconsin gibi salıncak eyaletlerde seçmenlerin duruşunu gösteriyor. Anketler tam da münazaranın ardından 12-16 Eylül tarihlerinde yapılmış. Yani çok sıcak. Solda maviyle gösterdiğim kısım Harris’e, sağda kırmızıyla gösterdiğim kısım Trump’a ait. Gördüğünüz üzere Michigan ve Pensilvanya’da Harris Trump’a karşı az da olsa üstünlüğe sahip ama Wisconsin her iki aday için de çatışmalı bir cephe olmayı sürdürüyor.
🧐Ankette biraz daha derine inecek olursak, Michigan ve Pensilvanya’daki seçmenlerin kimin ekonomiyi daha iyi yöneteceğine dair ikileme düştüğünü söylememiz mümkün. Zira her iki eyalette de bu soruya cevap aynı: Yüzde 50’ye 48 Trump’ın ekonomi için daha iyi seçenek olduğunu düşünüyor. Hatta Wisconsin’de Trump yüzde 51’e 47 gibi bir oranla az da olsa üstünlüğe sahip. Göçmen meselesinde de seçmenler Trump’ın yanında: Pensilvanya yüzde 50’ye 46, Wisconsin de yüzde 52’ye 45 oranla Trump’ı desteklerken Michigan burada yüzde 49’a 48 gibi bir oranla kararsız kalıyor. Ama kürtaj meselesinde de Harris’in yüzü gülüyor. Her üç eyalette de çoğunluk (en azı yüzde 53) kürtaj konusunda Harris’e daha çok güveniyor.
🔎Genel görüş: Münazara öncesi Trump’ın hafif öne geçtiğini hesaba katarsak bu görüntü Harris için hoş bir görüntü olsa gerek. Yalnız salıncak eyaletlerin ekonomi ve göç konusunda Trump’a daha çok güvendiğinin altını çizmek gerekiyor. Üstelik Trump münazarada bu iki konuda da etkili bir konuşma yapamadı. Hatta bir noktada komplo teorilerine bile kaydı söylemleri. Yani Harris çok kapsamlı bir ekonomi planından bahsetmesine rağmen bu alanlarda Trump’ın gerisine düşebiliyorsa, halkı biraz daha düşünmeye itiyorsa şapkasını önüne alıp bir düşünmeli.
💔Yılların sendikası Harris’e arkasını döndü
Günlüğü yine benim yazdığım gün Harris’in Teamsters sendikasını ziyaret edeceğini yazmıştık. Buradaki beklentimiz sendikanın Harris’i desteklemesiydi. Mesela Trump polislerin oluşturduğu en büyük sendikadan desteği kaptı. Ama Harris aradığını bulamadı, sendika yönetimi Teamsters’in bu dönem hiçbir başkan adayını desteklemeyeceğini duyurdu.
🗣️Ne diyor: Sendika Başkanı Sean O’Brien “Ne yazık ki iki aday da sendikamıza emekçilerin çıkarlarının iş dünyasının önünde tutulacağına dair ciddi sözler veremedi. Hem Trump hem de Harris’ten sendika kampanyalarına müdahale etmeyeceklerine ve üyelerimizin grev hakkına saygı göstereceklerine dair güvenceler istedik, ama bunu sağlayamadılar” dedi.
🔴Neden önemli: Demokratlar yıllardır Teamsters’in desteğini alıyor ama O’Brien temmuz ayında Cumhuriyetçilerin Ulusal Kongresi’nde konuşma yapan ilk sendika başkanı olmuştu. Dolayısıyla sendikanın bu yıl nasıl bir yol izleyeceği bilinmiyordu. Bu arada O’Brien Demokratların Ulusal Kongresi’nde de konuşmak istemişti ama Demokratlarınkinde konuşmasına izin verilmedi. Oysa diğer büyük sendikaların liderlerine söz hakkı tanınmıştı.
🔎Yakınlaşalım: Sendikanın dün yayınladığı bir anket Teamsters üyelerinin Trump’ı daha çok desteklediğini gösterdi. Elektronik ortamda yapılan ankette üyelerin yüzde 59,6’sı Trump’ı, yüzde 34’ü ise Harris’i desteklediği görülürken telefonla yapılan ankette yüzde 58’inin Trump’ı, yüzde 31’inin Harris’i desteklediği ortaya çıktı. Oylamanın ABD Başkanı Joe Biden çekildikten sonra başlatıldığını da not düşelim. Bu da iş dünyası yanlısı Trump’ın işçileri daha çok yanına çekebildiği anlamına geliyor.
Ohio Trump’a kırgın
Çok garip gerçekten. Münazara bir buçuk saatten uzun sürdü, ama herkesin hafızasında kalan Haitili göçmenler oldu. Bunun bir sebebi “Köpek eti yiyorlar” iddiasının ortaya atıldığı Springfield kentinde ha bire bomba ihbarları yapılmasıydı. Trump bir, bilemediniz iki dakikalık konuşmasıyla Springfield’i aniden kabusa çevirmişti anlayacağınız.
🙄Vali mutsuz: Ohio’nun Valisi Mike DeWine Cumhuriyetçi. Ama Haiti’nin yeri kendisinde ayrı olacak ki Trump ve Vance’in sözlerine hiç destek vermedi. Hatta pazartesi günkü basın toplantısında Haiti’ye en az 25 kez gittiğini söyledi. ABD’ye yasal yollardan gelip de Springfield’da iş bulan Haitililere saygı duyduğunu söyleyen DeWine “Onlar yasal göçmenler. Çalışmak istiyorlar. Aralarında fazla mesaiye kalanlar bile var” dedi. İsim vererek Trump ve Vance’i eleştirmedi ama “Asılsız söylentilerin çok sıkı çalışan bu insanlar için kalp kırıcı” olduğunu vurguladı.
❌Geri adım atmak diye bir şey yok: Ohio’da bomba tehditleri nedeniyle okullar ve hatta sağlık merkezleri kapatıldı ama Vance çıkardıkları söylenti doğruymuş yanlışmış umursamıyor. Bunu biz değil o, kendi ağzıyla söylüyor. CNN’den Dana Bash’e konuşan Vance “Amerikan medyasının halkımızın çektiği acılara dikkat çekmek için hikaye yazmam gerekiyorsa onu da yaparım” dedi. Sonrasında bu sözlerine açıklık getiren Vance “Hikaye yazdım derken Amerikan medyasının buna odaklanmasını sağladığımızı söylemek istedim. Springfield’e gelen 20 bin yasadışı göçmeni ben yaratmadım sonuçta” dedi.
📝Yanlışları düzeltelim: Springfield şehrinin internet sitesinde yer alan bilgiye göre Clark County’de yaklaşık 12 bin ila 15 bin göçmen yaşıyor. Haitili göçmenler “parole programı” kapsamında yasal olarak orada bulunan yabancılardan. Parole programını bilmeyenler için de kısaca özetleyelim. ABD’de göçmenlik durumu sonuca varmamış kişilere orada kalmalarına izin veren geçici bir program parole. ABD’de kalmaya yasal izni olan Haitililer ise bu programı kendi aile üyelerini Amerika’ya getirebilmek için kullanıyor.
Anketler ne diyor? Springfield Trump’ın kalelerinden biri aslında. 2020 seçimlerinde kentin en popüler merkezlerinden Clark County’de Trump oyların yüzde 60’ını aldı. YouGov’un bu haftaki anketinde Trump destekçilerinin yüzde 52’si Haitililerin köpek eti yediği iddiasının “kesinlikle doğru” ya da “muhtemelen doğru” olduğunu düşündüğü görüldü.
🤑Aile boyu girişimciler
Üzüm üzüme baka baka kararır derler. Boşuna değil. Trump ailesi seçim dönemini kendi çıkarları doğrultusunda paraya dönüştürme işinde çok başarılı. Trump daha bu hafta yeni kripto girişimini duyurdu. Şimdi de sıra mitinglerde çok sık görmediğimiz Melania Trump’a geldi. Melania Hanım anılarını anlattığı yeni bir kitap çıkarıyor.
https://t.co/ZCTwZSqZND pic.twitter.com/FH9SRFQeUR
— MELANIA TRUMP (@MELANIATRUMP) September 18, 2024
📹Videoda ne var: Melania X’te yayınlanan 45 saniyelik videoda geçmişte çıplak model olarak çalışmasını savunuyor ve “Artık insan vücudunun güzelliğini takdir edemeyecek miyiz” diye soruyor Hintli aksanına benzeyen bir sesle… Sonra da ekranda John Collier’in Lady Godiva ve Michelangelo’nun David eserleri ekrana geliyor. Bu kez de “Bedenlerimizi yüceltmeli ve sanatı kendimizi ifade etmenin güçlü bir aracı olarak kullanmayı benimsemeliyiz” diyor.
⌛️Zaman makinesi: Melania Trump 2000’de, Trump ile henüz çıkma aşamasındayken British GQ’nun “Çıplak süpermodel özel” sayısının kapağında çıplak yer aldı. Bu sayının fotoğrafları bizzat Trump’ın Boeing 727 uçağında çekildi. Melania o zamanlar ne bilsin gelecekteki kocasının siyasete atılacağını? 16 yıl sonra Trump başkanlığa adaylığını koyunca kendisine karşı çıkan gruplar Melania’nın çıplak modelliğini hatırlatarak kampanyaya gölge düşürmeye çalışmıştı. O dönem bazı medya kuruluşları Melania hakkında asılsız olarak “modellik kariyerinde eskortluk yaptığını da” ima etmişti. O kuruluşlardan biri Daily Mail’di ki gazete bu imanın yapıldığı haber için özür dilemek zorunda kalmıştı.
💭Uzaklaşalım: Melania’nın yeni kitabını duyurduğu tarih biraz talihsiz açıkçası. Tamam, Trump’ın ikinci suikast girişimi medyada çok geniş yankı bulmadı, ama girişimden sonra konuyla ilgili hiç açıklama yapmayıp üstüne böyle bir video paylaşınca dikkat çekmemesi işten değildi. Gerçi Trump da suikastın ertesi günü kripto girişimini duyurdu.
