Seçimin kaderini belirleyecek yerler salıncak eyaletler. Bunu dün haber kanallarını açtığınızda da altyazıda birçok kez görmüş olabilirsiniz. Peki “salıncak”tan kasıt ne? Şimdi Türkiye üstünden örnekleyerek gidelim: Konya’dan AK Parti’nin, İzmir’den CHP’nin birinci çıkma ihtimali sizce kaç? Çok düşük bir ihtimal olduğunu siz de tahmin ediyorsunuzdur. Çünkü bu şehirler o partilerin kaleleri haline gelmiş, seçmenleri diğer partiye oy vermeye ikna etmeniz çok güç. İşte aynı şey ABD‘de de geçerli. California’dan Cumhuriyetçilere oy çıkmasını bekleyemezseniz, Texas’tan da Demokratlara.
Ama her eyalet böyle değil. Bazıları bir seçimde Demokrat’a, bir seçimde Cumhuriyetçi’ye kayabiliyor. İşte bu eyaletlere bir o yana bir bu yana savruldukları için ‘salıncak’ deniyor ve çoğunlukla seçimin sonucunu da bu tür eyaletlerin az sayıdaki seçicileri belirliyor. “Az sayıda” diyoruz çünkü ABD’nin seçim sistemine göre bugün oy veren seçmenler aslında Seçiciler Kurulu’nu belirliyor. Yani sistem şöyle işliyor: Bir eyalette hangi partiye daha çok oy çıkarsa, Seçiciler Kurulu’nda oy verecek delegelerin sahibi oluyor. Tabii ki büyük eyaletlerle küçük eyaletlerin çıkardığı delegeler bir değil. California gibi büyük eyaletler çok daha fazla delege çıkarırken, Wyoming gibi küçük eyaletler daha az delege çıkarıyor. Sonuç olarak adaylardan birinin 538 seçiciden 270’inin oyunu garantilemesi gerekiyor.
Genel durum
Mevcut durumda Trump Kuzey Carolina ve Georgia’yı aldığı için Harris’in Michigan, Pensilvanya ve Wisconsin’i kesin olarak kazanması gerekiyor. Böyle bir olasılık var ama zorlu. Şu anda net bir yorum yapmak için söz konusu üç eyaletten çok fazla veri çıkmadı. Eğer seçimde genel durumun ne olduğunu merak ediyorsanız sizi daha geniş pencereden konuştuğumuz şu habere bekliyoruz.
Georgia
2020’de kazananın mevcut ABD Başkanı Joe Biden olduğunu teyit etmek iki haftadan fazla sürdü. Aslında bu eyalette oylar epey hızlı sayılıyor ama o zaman sorun çıkmasının sebebi başkanlık yarışının birbirine çok yakın olmasıydı. Öyle ki oy pusulalarının artık elle sayılması gerekti. Amerikan haber ajansı AP, Biden’ın zaferini 12 bin farkla teyit edene kadar yarışın sonucunu ilan etmedi. Oy oranları da o zaman şöyleydi: Biden: 49,47 // Trump: 49,24
📍CNN’in tahminlerine göre Trump 16 delegenin söz konusu olduğu Georgia’yı da kendi cephesine kattı.
👉Georgia başkanlık yarışında çok daha yeni bir salıncak eyalet sayılabilir. Çünkü 30 yıl sonra ilk kez 2020 seçimlerinde bir Demokrat eyaleti maviye boyayabilmişti.
Kuzey Carolina
2020 seçimlerinde Cumhuriyetçilerin adayı Donald Trump’ın galip geldiğini teyit etmek 10 gün sürdü. Yine oy oranlarının birbirine çok yakın olması ve seçim gününe kadar postayla yollanan oy pusulalarının ancak dokuz gün sonra ulaşması nedeniyle resmi sonuçları beklemek 10 gün sürdü. O zaman oy oranları şöyleydi: Trump 49,93 // Biden 48,59.
📍Kuzey Carolina’yı kazanan Trump oldu. 16 delegenin çıkacağı Kuzey Carolina’da oyların yüzde 87’si sayıldı. 51’e 48 Trump önde gözüktüğü için AP de New York Times’da bu eyaleti Trump’ın aldığına kanaat getirdi.
Böylece Kuzey Carolina son üç başkanlık yarışında da Trump’a gitmiş oldu. Nüfus gençleşse dahi Trump’ın bölgedeki siyasi gücü yüksek görünüyor. Oysa Harris bu eyalete bağışların büyük kısmını yatırmış, burada hızla büyüyen şehirlerde yüksek katılımın durumu değiştireceğini düşünmüştü. Cumhuriyetçilerin güveniyse seçmenlerin yaklaşık üçte birinin kırsal bölgelerde yaşamasından geliyordu. Şehirleşen bir topluluk olsa da salıncak eyaletlerdeki en kırsal kesim yine Kuzey Carolina’da nihayetinde.
Ayrıca seçimden kısa süre önce Helene Kasırgası’nın bölgeyi vurması da Demokratlar için talihsizlik oldu. Kasırgada 200’den fazla insan öldü, bu kadar çok insanın ölmesi Cumhuriyetçilerin Biden yönetimini “ihmalkarlık”la suçlamasına neden oldu. Ayrıca Trump ve güruhunun “Afet yardımları göçmenlere gidiyor” şeklinde dezenformasyon yayması da Demokratların işine yaramadı. Biden yönetimi ve afet kurumları bu iddiaların doğru olmadığını söylese de sonuç olarak buna inananlar çıktı.
👉Bu eyaleti en son 2008 yılında bir Cumhuriyetçi Barack Obama’ya 0,32’lik farkla kaybetmişti. Bu eyaleti son 50 yılda kazanan tek Demokrat liderler Obama ve Jimmy Carter.
Pensilvanya
Pensilvanya’da oyları sayma işlemi biraz uzun sürüyor çünkü posta aracılığıyla yollanan pusulaların sayımına seçim gününe kadar başlanmıyor. Yine de yeni sayım yöntemlerinin bulunması sayesinde hızları bir nebze arttı. 2020’de seçimden sonraki cumartesi günü posta ile gönderilen oy pusulaları hâlâ sayılsa da Trump’ın kazanma ihtimalinin kalmadığı düşünülerek Biden’ın eyaleti kazandığı açıklandı. Oy oranları şöyleydi: Biden 50,01 // Trump 48,84.
📍İlk sonuçlara göre Pensilvanya’da Harris önde görünüyor. Ancak bu oyların çoğu Demokratların erken seçimlerde kullandıkları oylardan geliyor. Cumhuriyetçilerin seçim günü kullandığı oylar da sayılmaya başlayınca durum değişebilir.
Michigan
Michigan bu eyaletler arasında en hızlılardan biri olabilir. Önceki iki seçimde de seçimin hemen ertesi günü resmi sonuçlar açıklanmıştı. Bunda tabii Demokratların ağır gelmesi de etkili olmuştu. Biden 49,45 // Trump 48,82.
📍Michigan’da yarış başa baş gidiyor.
Wisconsin
Hem Michigan hem de Wisconsin’de Demokratların posta yoluyla oy kullanmayı tercih ediyor. Ancak bu eyaletlerde posta yoluyla gönderilen oyların sayılması genelde normal sayımdan sonra başladığı için 2020’de yanlış anlamaya çok müsait bir tablo çıkmıştı. Her iki eyalet de başta kırmızıya bürünmüştü. Oysa posta yoluyla gönderilen oylar sayılınca kazananın Biden olduğu anlaşılmıştı. İşte Trump’ın “Seçimler çalındı” söyleminin çıkış noktalarından biri de bu olaydı. Wisconsin’de oranlar şöyleydi: Biden 49,45 // Trump 48,82.
📍Wisconsin’de yarış başa baş gidiyor.
Arizona
Arizona’da bu yıl oy pusulalarını saymak çok daha uzun sürebilir. Bunun sebebi de eyaletin bazı yerlerinde referandumların da yapılıyor olması. Bu da oy pusulalarının sayısını ikiye çıkarıyor. Okunması da zor olacak yani. Yetkililer bu yüzden resmi sonuçların ancak 10-13 gün sonra açıklanabileceğini söylüyor. 2020’de Fox News, AP gece yarısından kısa süre sonra Biden’ın bu eyaleti aldığını açıkladı. Oranlar şöyle: Biden 49,36, Trump 49,06.
📍Arizona’da ilk oylar sayılmaya başladı. Şimdilik çok yakın bir yarış olduğu söylenebilir ama seçim günü kullanılan oylarda Trump‘ın açık ara farkla kazanması bekleniyor. Harris’in eyaleti kazanma şansını artırabilmesi için seçim gününden sonra merkeze ulaşan geç oy pusulalarında mutlak zaferi elde etmeli.
Nevada
2020 seçimlerinde resmi sonuçların açıklanması dört gün sürmüştü. Oy oranları şöyleydi: Biden 50,06 // Trump 47,67.
