Amerika Birleşik Devletleri (ABD) iç siyasetinde sular durulmuyor. ABD Başkanı Joe Biden, Ukrayna ve İsrail’e yardımlar için göz kırparken, Temsilciler Meclisi ise başkansız 22’nci gününü geçirdi. Üstelik meclis başkanlığı için Cumhuriyetçilerin aday gösterdiği Tom Emmer, sadece birkaç saat sonra geri çekildiğini açıkladı.
Temsilciler Meclisi yaklaşık üç haftadır lidersiz. Bu da Biden’ın Ortadoğu ve Ukrayna’daki taleplere yanıt verememesi ve hükümetin, kısmi de olsa, yeni bir kapanma kriziyle yüz yüze bırakılması anlamına geliyor.
Kendisinden önceki Temsilciler Meclisi Başkan adayları, Steve Scalise ve Jim Jordan gibi, Emmer’in de umutları, parti içi çekişme nedeniyle son buldu. Çoğunluğu Cumhuriyetçilerin oluşturduğu Temsilciler Meclisi’nde aday olmak için ihtiyacı olan 217 oy, küçük bir grup muhalif tarafından veto yemesiyle sağlanamadı.
Emmer, Cumhuriyetçiler arasında sicili Demokratlar tarafından daha ‘ılımlı’ bulunan isimlerden. Bu da onu Cumhuriyetçiler arasındaki ‘Demokratlarla işbirliği yapacak’ şüphesinin öznesi haline getirdi. Emmer, partisindeki pek çok kişinin aksine, eski ABD Başkanı Donald Trump destekçilerinin Kongre Binası’na 6 Ocak 2021’de düzenlediği saldırının ardından Demokrat Başkan Joe Biden’dan yana oy kullanmıştı.
Trump da bu sebeple, isminin netleşmesinin ardından Cumhuriyetçileri Emmer’a karşı çıkmaya çağırmıştı.
Trump, Temsilciler Meclisi Başkanlığı için Jim Jordan’ı destekliyordu ancak Cumhuriyetçiler geçen hafta Jordan’ın yaşadığı oy kaybının ardından bu girişimden vazgeçmişti.
Temsilciler Meclisi’nin yaşadığı krize Demokratlardan da tepki gecikmedi. Temsilciler Meclisi’nin üst düzey Demokratlarından Hakeem Jeffries sosyal medyada Trump’ın ‘Amerika’yı Yeniden Harika Yap’ sloganına atıfta bulunarak “Aşırı MAGA Cumhuriyetçileri Kongre’yi parçaladı” paylaşımında bulundu Jeffries, yaşananların bedelini Amerikan halkının ödediğini ifade ederek, iki partili bir yolla çözüm bulunması çağrısında bulundu.
Extreme MAGA Republicans have broken the Congress.
The American people are paying the price.
We must pursue a bipartisan path forward and reopen the House.
— Hakeem Jeffries (@RepJeffries) October 24, 2023
Jeffries gibi birçok Demokrat, iki partinin uzlaştığı bir adayın öne çıkması çağrısında bulunsa da Cumhuriyetçiler, prensip olarak buna sıcak bakmıyor.
Demokratlar ve Cumhuriyetçiler arasındaki kriz nedeniyle Temsilciler Meclisi başkansız kalmaya devam ettikçe, Washington’un da yüzleşmesi gereken birkaç sorun için de geri sayım başladı. Bunlardan biri, ABD Başkanı Joe Biden’ın ulusal güvenlik ihtiyaçları çerçevesinde İsrail ve Ukrayna için Kongre’den istediği 106 milyar dolarlık ‘acil bütçe’ talebi ve hükümetin kısmi kapanmaya gitmesi.
Hükümetin kısmi kapanmayı önleyebilmesi için Kongrenin 17 Kasım’dan önce harekete geçmesi gerek ancak bunun için de Temsilciler Meclisi’nin bir başkan seçerek çalışmaya başlaması gerekiyor. Temsilciler Meclisi Başkanı, ABD Başkanı ve Başkan Yardımcısının ardından ABD siyasetindeki üçüncü önemli isim.
McCarthy’nin görevden alınması
ABD’de Temsilciler Meclisi Başkanlığı seçimi ocak ayında da krize neden olmuştu. Temsilciler Meclisi Başkanı seçimi için son 100 yılda görülmemiş bir şekilde 4 gün boyunca 15 kez oylamaya gidilmişti. Temsilciler Meclisinde çoğunlukta olan Cumhuriyetçilerin son anda uzlaşmasıyla McCarthy 15’inci kez yapılan oylama sonucunda nihayet Temsilciler Meclisi Başkanı seçilmişti, ancak başkanlığı da uzun sürmedi.
Kevin McCarthy Cumhuriyetçiler arasındaki desteğinin azalmasının ardından 3 Ekim’de Temsilciler Meclisinde yapılan oylamada görevinden düşürülmüştü. ABD tarihinde kendi partisinden üyelerin de oylarıyla koltuğundan edilen ilk meclis başkanı olmasının nedeni ise Demokratlarla işbirliği yapmakla itham edilmesiydi. Bazı Cumhuriyetçiler McCarthy’nin bütçe görüşmeleri kapsamında ABD Başkanı Joe Biden ve Demokratlarla Ukrayna’ya yardımlar konusunda gizli anlaşma yaptığını ileri sürmüştü. Yeni başkan seçilene kadar Temsilciler Meclisi Başkanlığı görevini Cumhuriyetçi Temsilci Patrick McHenry devralmıştı.
