Associated Press’in (AP) aktardığına göre ABD’nin eski Bolivya Büyükelçisi Manuel Rocha Küba ajanı olarak hareket etmekle suçlandı. Uzun soluklu FBI soruşturması kapsamında 73 yaşındaki eski diplomatın Bolivya’da büyükelçilik yaptığı sırada Küba adına ABD’ye yönelik “karşı casusluk faaliyeti” yürüttüğü öne sürüldü.
Rocha’nın kendisini sorgulayan FBI görevlisine “Bunu nasıl yapacağımı tam olarak biliyordum ve tabii ki Küba’nın istihbarat teşkilatı bana eşlik etti. Bu uzun bir süreç ve kolay değildi” şeklinde itirafta bulunduğu iddia edildi.
ABD Adalet Bakanlığı, eski diplomatın “ABD hükümetine yanlış ve yanıltıcı bilgi vermek” ve “seyahat belgeleri almak için yalan beyanda bulunmakla” da suçlandığını söyledi.
Ex-US ambassador Manuel Rocha charged over spying for Cuba https://t.co/3vULEgJyPa
— BBC News (World) (@BBCWorld) December 4, 2023
2000-2002 yılları arasında ABD’nin Bolivya Büyükelçisi olarak görev yapan Rocha ayrıca 1980’lerde Dominik Cumhuriyeti’ndeki ABD Büyükelçiliği’nde ve ABD’nin İtalya Başkonsolosluğu’nda, Meksika ve Arjantin’deki ABD büyükelçiliklerinde farklı görevlerde bulundu.
Adalet Bakanlığı’nın Rocha’yı bu hizmetleri sırasında “Küba’nın çıkarlarına hizmet etmekle” suçladığı aktarıldı. Bakanlık konuya ilişkin açıklama yapmayı reddederken, Rocha’nın bir avukata sahip olup olmadığı henüz belli değil. Daha önce birlikte çalıştığı bir hukuk firması da kendisini temsil etmediğini söyledi. AP tarafından bilgi için aranan eşinin de telefonu kapattığı bildirildi.
Rocha’nın 25 yıllık diplomatlık kariyerinin tamamı, hem Demokrat hem de Cumhuriyetçi yönetimler altında, ABD’nin siyasi ve askeri politikalarının zaman zaman sertleştiği Soğuk Savaş döneminde Latin Amerika’da geçti. Diplomatik görevleri arasında, Washington’ın Fidel Castro’nun komünist hükümetiyle diplomatik ilişkilerin kesildiği bir dönemde Küba’daki ABD Çıkarları Bölümü’nde görev yapmak da vardı.
Arjantin’de siyasi krizi tetikledi, Bolivya’da seçimlere müdahale etti
İşçi bir ailenin çocuğu olarak Kolombiya’da doğan Rocha, New York’ta büyüdü ve 1981’de ABD Dışişleri Bakanlığı’na katılmadan önce Yale, Harvard ve Georgetown’dan art arda liberal sanat dereceleri aldı. 1997-2000 yılları arasında Arjantin’deki en üst düzey ABD diplomatıydı ve Güney Amerika ülkesinin iki hafta içinde beş başkan değiştirmesine neden olacak bir siyasi krizi tetikledi.
Bolivya’daki bir sonraki büyükelçilik görevinde 2002 başkanlık seçimine doğrudan müdahale ederek oylamadan haftalar önce Evo Morales’in seçilmesi halinde ABD’nin ülkeye yardımı keseceği uyarısında bulundu. “Bolivyalı seçmenlere hatırlatmak isterim ki, Bolivya’nın kokain ihracatına geri dönmesini isteyenlere oy verirlerse bu, ABD’nin Bolivya’ya gelecekte yapacağı her türlü yardımı ciddi bir şekilde tehlikeye atacaktır” diyen Rocha’nın bu sözleri geniş çevrelerce “ABD’nin bölgedeki hakimiyetini sürdürme çabası” olarak yorumlandı.
Bu hamle Bolivyalıları kızdırmış olacak ki, Rocha son anda Morales’e destek açıklaması yaptı. Üç yıl sonra seçimlerden zaferle çıkan solcu lider Rocha’nın halefini “iç savaşı” kışkırttığı gerekçesiyle diplomatik misyon şefliğinden kovdu.
Emeklilikten sonra iş dünyasına atıldı
Rocha ayrıca İtalya, Honduras, Meksika ve Dominik Cumhuriyeti’nde görev yapmış ve Ulusal Güvenlik Konseyi’nde Latin Amerika uzmanı olarak çalışmıştı. Dışişleri Bakanlığı’ndan emekli olduktan sonra ise iş dünyasında ikinci bir kariyere başladı ve Dominik Cumhuriyeti’nde kısmen Kanadalı bir şirkete ait altın madeninin müdürlüğünü yaptı. Son dönemde ise Pensilvanya merkezli kömür ihracatçısı XCoal’da, kenevir endüstrisinde Clover Leaf Capital’da, hukuk firması Foley & Lardner’da ve İspanyol halkla ilişkiler firması Llorente & Cuenca’da üst düzey görevlerde bulundu.
Gözaltı kararının ardından Llorente & Cuenca yöneticilerinden Dario Alvarez “Firmamız şeffaflık ilkesine bağlı kalmaya devam edecek ve durumu yakından izleyecek. Konuya ilişkin bilgi sahibi olmamız durumunda yetkililerle tam işbirliği yapacağız” dedi.
XCoal ve Clover Leaf Capital açıklama talebine hemen yanıt vermedi. Foley & Lardner ise Rocha’nın Ağustos ayında firmadan ayrıldığını söyledi.
