Almanya’da hararetli tartışmalara yol açan kamu binalarına asılan haçlar gündemi uzun süre meşgul edeceğe benziyor. Leipzig kentindeki Federal İdare Mahkemesi Bavyera eyaletindeki kamu binalarının girişine asılan haçların yerinde kalabileceğine karar verdi.
2018 yılında Bavyera Eyaleti Başbakanı Hristiyan Sosyal Birlik Partili (CSU) Markus Söder çıkardığı kararnameyle “Bavyera’nın tarihi ve kültürel karakterinin bir ifadesi olarak” haçların tüm kamu binalarına belirgin şekilde asılmasını emretmişti.
Düşünce Özgürlüğü Derneği (BFG) kamu binalarına haç asma zorunluluğunun devletin tarafsızlığı ilkesini ihlal ettiği gerekçesiyle geçen yıl Bavyera İdare Mahkemesi’ne dava açmış, ancak mahkeme BFG’yi haksız bulmuştu. Yapılan temyiz başvurusunun ardından daha yüksek mahkeme olan Federal İdare Mahkemesi haçların kaldırılması için açılan davayı temelsiz bularak başvuruyu reddetti ve alt mahkemenin kararını onamış oldu.
Son kararı memnuniyetle karşıladığını söyleyen Söder X hesabından haçın Bavyera’nın “Hıristiyan ve kültürel karakterinin” bir işareti olduğu paylaşımını yaptı.
Wir begrüßen das Urteil des Bundesverwaltungsgerichts. Das #Kreuz ist ein Zeichen unserer christlichen und kulturellen Prägung. Es gehört zu #Bayern.
— Markus Söder (@Markus_Soeder) December 19, 2023
Haça karşı dava henüz bitmedi
BGB Bavyera’nın haç zorunluluğunun yasallığını sorgulayarak bunun Hıristiyan dinini kayırdığını ve devletin ideolojik konularda tarafsız olma yükümlülüğünü ihlal ettiğini söyledi.
Ancak mahkeme düzenlemenin “harici yasal etkisi olmayan sadece idari bir düzenleme olduğuna ve bu nedenle davacıların herhangi bir hakkını ihlal etmediğine” karar vererek devletin dini ve ideolojik tarafsızlığı ilkesi kapsamında dini motiflerin tamamen yasaklanmadığına hükmetti.
Davayı Federal Anayasa Mahkemesi’ne götürmeyi planlayan BGB Başkanı Assunta Tammelleo “Henüz hiçbir şey bitmiş değil” dedi.
Haç zorunluluğu ilk açıklandığında Almanya’da hararetli tartışmaya yol açmış ve Protestan Kilisesi ile Katolik Alman Piskoposlar Konferansı’nın eleştirilerine neden olmuştu. Kiliseler 2018’de CSU’nun eyalet seçimleri öncesinde konuyu istismar edip kötüye kullanmasından endişe ediyordu.
Mahkemenin kararından hemen önce açıklama yapan Münih Başpiskoposu Kardinal Reinhard Marx ise “haçın kamusal alanda yer almasından yana olduğunu” söyledi ve ekledi: “Bavyera’da haç kullanımı engellenemez.”
