Hamas’ın 7 Ekim’deki Aksa Tufanı Operasyonu ardından İsrail’in Gazze işgali devam ederken ateşkes ve esir takası önerileri yerinde saymaya devam ediyor. Hamas Amerika Birleşik Devletleri (ABD) Dışişleri Bakanı Antony Blinken’ın “cömert” dediği İsrail’in ateşkes ve esir takası önerisine negatif yaklaştı. Hamas “yine de görüşmelerin devam ettiğini” bildirirken İsrail Savaş Kabinesi de bu akşam toplanacağını duyurdu.
İsrail’in devam eden Gazze saldırılarında öldürülen Filistinli sayısı 35 bine dayandı. Binlerce insanın cansız bedeni ise hâlâ enkaz altında. Kıtlık ve savaşın gölgesinde yaşam mücadelesi veren Filistinliler bir yandan da Tel Aviv güçlerinin genişletme sinyali verdiği operasyonun endişeli bekleyişini sürdürüyor. İsrail Gazze’deki saldırıların “güçlü” bir şekilde devam edeceği sinyalini verirken bir yandan da Filistinlilerin sığındığı son kale Refah için tehditlerini artırmış durumda. Öte yandan İsrail Genelkurmay Başkanı Herzi Halevi Lübnan sınırında görev yapan İsrail askerleriyle bir araya geldiği gün endişeleri daha da tırmandıracak bir açıklama yaptı. Halevi burada “kuzeyde” geniş bir saldırıya hazırlandıklarının sinyalini verdi ki bu da Hizbullah ile devam eden çatışmaların genişlemesi korkularını alevlendirdi.
Bölgede son durum buyken esir takası ve ateşkes konusunda ise ilerleme yok. Ancak görüşmeler devam ediyor. The Times of Israel, Suudi Şarq gazetesindeki bir makaleye atıfta bulunarakå Mısır’ın İsrail ve Hamas delegelerini “rehinelerin serbest bırakılması anlaşması üzerindeki boşlukları kapatmaya çalışmak üzere” Kahire’ye davet edeceğini yazdı.
Hamas’tan İsrail’in önerisine ret
Hamas’tan üst düzey bir yetkili gece saatlerinde AFP haber ajansına yaptığı açıklamada Mısır ve Katar’ın arabuluculuğunda önerilen ateşkes anlaşmasına şu an için grubun tepkisinin “olumsuz” olduğunu ancak görüşmelerin devam ettiğini söyledi. AFP’ye konuşan Suhail al-Hindi, grubun amacının “bu savaşa bir son vermek” olduğunu söyledi. Grubun İsrail askerlerinin Gazze’den tamamen çekilmesini istediği, bunun ardından da bölgede uzun bir yeniden inşa programı uygulanmasını ve bu süre zarfında hiçbir askeri tesisin yeniden inşa edilmemesini önerdiği ifade edildi. Hamas tarafından verilen bu mesaj İsrail’in anlaşma olsun ya da olmasın Refah’a kara operasyonu düzenleyeceğinin sinyallerini veren İsrail Başbakanı Benjamin Netanyahu’nun hedefleriyle çelişiyor. İsrail, Hamas savaşçılarının Gazze’nin güneyine kaçtığını savunuyor. Netanyahu bu hafta yaptığı açıklamada “Refah’a gireceğiz ve anlaşma olsun ya da olmasın oradaki Hamas taburlarını ortadan kaldıracağız” demişti.
Önerilen tasarı kapsamında önce kadınlar, çocuklar ve yaşlılar olmak olmak üzere her üç günde bir üçer kişilik gruplar halinde serbest bırakılması ve bu esnada çatışmalara 40 günlük bir ara verilmesi öngörülüyordu. Hamas ve diğer Filistinli örgütlerin 7 Ekim’de İsrail’in güneyinden yaklaşık 250 kişiyi kaçırdığı ve bunlardan 133’ünün halen esir tutulduğu, ancak hepsinin hayatta olmadığına inanılıyor.
Hamas yetkilisi Hindi AFP’ye “Hamas ve tüm Filistinli direniş gruplarının, Filistin halkına karşı her şeyi tüketen bu çılgın savaşı sona erdirmek için büyük çaba gösterdiğini” söyledi. Hindi, “Ancak bu ne pahasına olursa olsun olmayacak. Hiçbir koşulda beyaz bayrak çekmeyeceğiz ya da İsrail düşmanının koşullarına teslim olmayacağız” ifadelerini kullandı.
Çarşamba günü Mısır Dışişleri Bakanı Semih Şükri,”Filistinlilerin kanının dökülmesini durduracak” bir anlaşmaya varılması için tüm taraflara “gerekli esnekliği göstermeleri” çağrısında bulundu. Geçtiğimiz günlerde bölgeyi ziyaret eden ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken, çatışmaların durmasını sağlamanın önündeki tek engelin Hamas olduğunu ve İsrail’in “cömert” olarak nitelendirdiği teklifini kabul etmek için “hızlı bir şekilde karar vermeleri” gerektiğini ifade etmişti.
İsrail Savaş kabinesi toplanıyor
İsrail savaş kabinesi ateşkes ve rehine anlaşmasını görüşmek üzere bu akşam toplanacak. Times of Israel, İsrail savaş kabinesinin bu akşam saat 18:30’da “rehine anlaşmasına yönelik müzakerelerde atılacak bir sonraki adımları” görüşmek üzere toplanacağını bildirdi. Haberde daha sonra güvenlik kabinesinin de toplanacağı belirtiliyor. Savaş kabinesi Başbakan Binyamin Netanyahu, Savunma Bakanı Yoav Gallant ve Savaş kabinesi üyesi Benny Gantz’dan oluşuyor.
Savaş kabinesinin oy hakkı olmayan üç gözlemci üyesi de var: Eski IDF Genelkurmay Başkanı Gadi Eizenkot, Stratejik İşler Bakanı Ron Dermer ve İsrail’in ultra-ortodoks partisi Şas’ın lideri Aryeh Deri.
İsrail’in Gazze’yi işgalinde 7 Ekim sonrası
Hamas’ın silahlı kanadı İzzeddin el-Kassam Tugayları, “Filistinlilere ve başta Mescid-i Aksa olmak üzere kutsal değerlere yönelik sürekli ihlallere karşılık verme” gerekçesiyle İsrail’e 7 Ekim 2023’te kapsamlı saldırı düzenledi. İsrail, 7 Ekim’deki saldırılarda 1200 İsraillinin öldüğünü, 5 bin 132 kişinin de yaralandığını açıkladı. İsrail’in 7 Ekim’den bu yana Gazze Şeridi’ne düzenlediği saldırılarda en az 14 bin 685’i çocuk, 9 bin 670’i kadın olmak üzere 34 bin 596 Filistinli öldürüldü, 77 bin 816 kişi yaralandı.
Enkaz altında halen binlerce ölü olduğu bildirilirken, halkın sığındığı hastane ve eğitim kurumları hedef alınarak sivil altyapı da tahrip ediliyor. İsrail ordusu, Gazze Şeridi’ne saldırılarının başladığı 7 Ekim’den bu yana 264’ü karadan işgal sürecinde olmak üzere 608 askerinin öldüğünü duyurdu. Çatışmalara 24 Kasım 2023’te 4 günlüğüne verilen ve daha sonra 3 gün daha uzatılan “insani ara”da 81 İsrailli ve 240 Filistinli esir karşılıklı serbest bırakıldı. Öte yandan İsrail, binlerce Filistinliyi alıkoyup hapsetmeye devam etti.
İşgal altındaki Batı Şeria ve Doğu Kudüs’te de 7 Ekim 2023’ten bu yana İsrail askerleri ile yasa dışı Yahudi yerleşimcilerin saldırılarında 491 Filistinli hayatını kaybetti.
