Komorlar, Senegal, Güney Afrika, Zambiya devlet başkanları, Mısır başbakanı, Kongo Cumhuriyeti ve Uganda’nın üst düzey elçileri yaklaşık 16 aydır devam eden Ukrayna savaşını sona erdirmeye yardımcı olmak amacıyla cuma günü Ukrayna’yı ziyaret etti. Afrikalı liderler, ertesi gün de Rusya’nın en önemli uluslararası ekonomik forumuna katılan Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile görüşmek üzere St. Petersburg’a geldi.
Putin, Afrikalı liderlere yaptığı konuşmada Moskova’nın ‘Ukrayna ile diyaloğa açık olduğunu’ ancak konuşmayı reddeden tarafın Kiev olduğunu bir kez daha dile getirerek, “Afrikalı dostlarımızın Ukrayna krizine yönelik dengeli yaklaşımını takdir ediyoruz. Adalet ilkelerine dayalı bir şekilde barış isteyen ve her iki tarafın da meşru çıkarlarını gözeten yapıcı bir diyaloğa açığız” dedi.
Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov, üç saat süren toplantının ardından yaptığı açıklamada, Afrikalıların barış planının 10 maddeden oluştuğunu ancak yazılı olmadığını söyledi. Lavrov, “Bana göre bugünkü görüşmeden çıkan esas sonuç, Afrika Birliği’nden ortaklarımızın Batı’nın yarattığı bu krizin gerçek nedenlerini ve mevcut durumdan altta yatan sebeplerin ele alınmasıyla çıkılabileceğini anladıklarını göstermeleri” diye belirtti.
Kremlin sözcüsü Dmitri Peskov ise, “Afrika ülkelerinin önerdiği barış girişiminin uygulanması çok zor. Yine de Putin söz konusu barış planını değerlendirmeye özen gösterdi. Bizim pozisyonumuzdan bahsetti. Her bir madde pozisyonumuza uygun düşmüyor ancak bu çalışmaya devam etmemize gerek olmadığı anlamına gelmiyor” dedi.
Afrikalı liderlerin Ukrayna ve Rusya’ya düzenlediği bu arabuluculuk misyonu, Rusya ve Ukrayna’dan gelen gübre sevkiyatına bağımlı olan Afrika için özel bir önem taşıyor. Güney Afrika Devlet Başkanı Cyril Ramaphosa, Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenski diğer dört Afrikalı liderle cuma günü kapalı kapılar ardında yaptıkları görüşmenin ardından düzenlenen basın toplantısında, “Bu çatışma Afrika’yı olumsuz etkiliyor” dedi.
Ramaphosa ve diğer liderler çatışmaların şiddetini kabul etmekle birlikte savaşın hepten sona ermesi gerektiğinde ısrar ediyor ve bu süreci hızlandırmaya yardımcı olmaya hazır olduklarını vurguluyor.
Today we are at the Konstantinovsky Palace in St. Petersburg to hold peace talks with President Putin of the Russian Federation as part of the Africa Peace Initiative.#AfricanPeaceMission pic.twitter.com/m8xKo7OOpj
— Cyril Ramaphosa 🇿🇦 (@CyrilRamaphosa) June 17, 2023
Ukrayna savaşının ardından yaşanan tahıl krizinden en çok etkilenen kıta Afrika oldu. Putin ise dünyada gıda fiyatlarında yaşanan keskin artıştan Rusya’nın değil Batı’nın sorumlu olduğunu vurguluyor. Putin’in konuşmasının tamamını harici’den Hazal Yalın’ın çevirisiyle okuyabilirsiniz.
Günün kısa özeti
- Harkov Bölge Valisi Oleh Synehubov, Rusların Huryiv Kozachok adındaki bir köye yaptığı füze saldırısının ardından iki kişinin öldüğünü söyledi.
- İngiliz haber ajansı Reuters’e konuşan bir kaynak, Jens Stoltenberg’in bir yıl daha NATO genel sekreteri olarak kalmasının beklendiğini söyledi. Stoltenberg’in görev süresi üç kez uzatıldı ve dokuz yılın ardından eylül ayında görevi bırakacak. Reuters’e konuşan bir kaynak ise Stoltenberg’in büyük bir desteğe sahip olduğunu söyledi.
- Moskova, güney sınır bölgesi Bryansk’ta bir petrol rafinerisini hedef alan üç insansız hava aracını imha ettiğini bildirdi. Bölge Valisi Aleksander Bogomaz, “Rus havunma sistemleri Ukrayna silahlı kuvvetlerinin Novozıbkov bölgesindeki Druzba petrol rafinerisine gece boyunca düzenlediği saldırıları püskürttü” denildi.
- Ukrayna’nın güneydeki Zaporijya bölgesinde bulunan Piatıkhatkı köyünü geri aldığı bildirildi. Bu, karşı taarruza geçtiğinden beri Ukrayna’nın bölgedeki ilk kazanımı olacak.
- Avrupa Birliği’nin (AB) sanayiden sorumlu başkanı Thierry Breton, Fransız gazetesi Le Parisien’e verdiği demeçte, AB’nin Ukrayna’nın karşı taarruzunu desteklemek üzere silah sevkiyatını hızlandırdığını söyledi. Buna göre gelecek yıl içinde 1 milyon yüksek kalibreli silahın Ukrayna’ya sağlanması bekleniyor.
- Kiev ve Moskova’dan yapılan açıklamalara göre Kahovka barajının yıkılması sonucu meydana gelen sel felaketinde ölenlerin sayısı Ukrayna’da 16’ya, Rusya’nın kontrolündeki bölgelerde ise 29’a yükseldi.
