New York’un Brooklyn ilçesinde bir sinagogda Ortodoks Yahudileri tarafından tüneller kazıldığı ortaya çıkmıştı. Tünellerin fark edilmesinin ardından New York Polis Departmanı (NYPD) kazılan geçidin kapatılması talimatıyla harekete geçti. Sinagoga giden ekiplerle aşırılıkçı Yahudiler arasında gerginlik ve hemen akabinde arbede yaşandı.
Hasidik Yahudilerin küresel merkezi olarak görülen Şabat (Chabad) Lubavitch Sinagogu’nda meydana gelen olaylarda 9 ultra-Ortodoks Yahudinin gözaltına alındığı bildirildi.
An important statement about the tunnels under a synagogue in Brooklyn, New York.
Walking a tightrope: Chabad’s complicated relationship with Zionism.
Chabad lubavitch anti-Zionist Torah is a great danger to the Jewish community.
The synagogue where the tunnels are located… pic.twitter.com/FNYXDluP5t
— Torah Judaism (@TorahJudaism) January 9, 2024
Aralık ayında sinagogun hahamı Yahudi gençlerin aynı sokakta başka bir mülke erişmek için ibadethanenin altına tünel kazdığını fark etmişti. Gençlerin yasadışı olarak eriştikleri bu mülke bağlılıklarının nedeni ise belirsizliğini koruyor.
İnşaat ekipleri dün gece tünelleri doldurmak için geldiğinde gençlerin protestosuyla karşılaştı. Gençler ekipleri çabalarını engellemek için kendilerini yola attı. New York polisi gençleri zorla uzaklaştırmak zorunda kaldı. Büyük bir kalabalık polisi yuhalarken bazı kişiler tünellere girmeye çalıştı. Sinagogun dışında da NYPD memurları göstericilerin saldırısını geri püskürttü. Olayın görüntüleri sosyal medyada gündem oldu.
Sosyal medyada viral olan videolarda ekiplerin sinagogun bir duvarındaki ahşap panelleri söktükleri sırada tünelin kapatılmasını engellemek amacıyla arkasındaki boşlukta duran birkaç kişi görülüyor. Diğer görüntülerde ise isyancıların binadaki ahşap mobilyaları devirip görevlilerle çatışması dikkat çekiyor.
NYPD sözcüsü “Şu anda birkaç kişinin gözaltına alındığı biliniyor. Suçlamalar beklemede” dedi. Sözcü olaylar sırasında herhangi bir yaralanma rapor edilmediğini de sözlerine ekledi.
Şabat Lubavitch üyelerinin tünel kazma işleminin aylardır sürdüğü, kaçak çalışmanın Aralık ayında hahamın gözüne çarptığı öne sürülüyor. Tünelin gün yüzüne çıkmasının ardından din adamlarının hasar tespit için yapı mühendislerini çağırdığı belirtildi.
Şabat Lubavitch hareketinin başkanı Haham Yehuda Krinsky açıklama yaparak New York polisine “profesyonellikleri ve duyarlılıkları” için teşekkür etti. Krinsky açıklamada şöyle dedi:
“Şabat Lubavitch topluluğu pazartesi gecesi 770 Eastern Parkway’de bulunan Şabat Genel Merkezi’nin altındaki sinagoga zarar veren bir grup genç kışkırtıcının vandalizminden büyük üzüntü duymaktadır. Bu iğrenç eylemler soruşturulacak ve sinagogun kutsallığı yeniden tesis edilecektir.”
Kimdir bu Şabat Lubavitch?
Tünellerin bulunduğu sinagog Siyonizm ve İsrail’e verdiği destekle bilinen Şabat Lubavitch cemaatine ait. Şabat Lubavitch hahamları son yıllarda İsrail Başbakanı Benyamin Netanyahu ve İsrail devleti ile gizli anlaşmaları ve karmaşık ilişkileriyle ön plana çıkıyor.
Kutsal Topraklar’da Siyonizm’i en çok destekleyen topluluk olarak bilinen cemaat geçmişte Siyonizm karşıtı gibi görünüyordu. Daha sonra ortaya çıkan bilgiler gizliden gizliye Siyonizm’i desteklediklerini ortaya çıkardı.
Dünyanın dört bir yanındaki Şabat okulları İsrail Bağımsızlık Günü’nü kutlamıyor. Cemaat ülkenin ulusal marşı olan “Hatikvah”a kesinlikle karşı çıkıyor. İsrail bayrağı sallamak ya da bir Şabat merkezinde İsrail bayrağı bulundurmak bile hoş karşılanmamakta. Bununla birlikte, Şabat’ın İsrail askerlerine verdiği güçlü destek, Brooklyn’deki ofisinde merhum Şabat lideriyle bir araya gelen, içişleri ve güvenlik konularında danışmanlığına başvuran çok sayıda İsrail devlet başkanının toplantılarıyla çok kez basına yansımıştı.
Her dönem İsrail’i ve Siyonizm’i desteklediği düşünülen Şabat Lubavitch’in geçmişte İsrail devletine ve ideolojisine karşı olması devletin seküler yapısıyla ilişkilendiriliyor.
