Türkiye, Suriye, Rusya ve İran’ın 10 Mayıs’ta dışişleri bakanları düzeyinde gerçekleştirdiği zirveden bir ay sonra hem normalleşme sürecinde izlenecek yol haritası hem de Suriyeli göçmenler meselesi Kazakistan’ın başkenti Astana’da görüşülmeye başladı.
Toplantılara Dışişleri Bakan Yardımcısı Burak Akçapar, Rusya Dışişleri Bakan Yardımcısı Mihail Bogdanov ve İran Dışişleri Bakanı Siyasi İşler Danışmanı Ali Asgar Hacı katılıyor. Şam yönetimini Dışişleri Bakan Yardımcısı Ayman Susan temsil ederken, Suriye muhalefeti Ahmet Tuma heyetini gönderdi.
Bugün de devam etmesi planlanan toplantılarda Suriye çevresindeki bölgesel durumun değişimi ve sahadaki son görüşmeler ele alınıyor. Ayrıca Suriye’deki terörle mücadele, rehinelerin serbest bırakılması, kayıp kişilerin aranması gibi güven artırıcı önlemler ile insani durum, ülkenin yeniden inşa edilmesi ve Suriyeli mültecilerin ülkelerine dönüşleri için uygun koşulların yaratılması gibi meseleler, toplantının temel konularını oluşturuyor.
Dışişleri bakanları düzeyinde 10 Mayıs’ta yapılan dörtlü zirveden Ankara ve Şam’ın normalleşmesinde izlenecek yol haritasının çıkarılması kararı alınmıştı. Astana’daki görüşmelerde bu yol haritası üzerine görüşmeler gerçekleştirildi.
‘Rusya, Türkiye’ye takvim sunacak’
Suriye haber ajansı Sana’da yer alan habere göre Sosan görüşmede, normalleşme yolunda atılacak adımların, ‘Türkiye’nin net bir takvime ve belirli adımlara göre güçlerini Suriye topraklarından çekme kararı alması ve bu kararın fiilen uygulanması ile mümkün olacağını’ söyledi.
Suriye’nin kuzeyinde askeri faaliyetlerini sürdüren Türkiye’nin Suriye’nin egemenliği ve toprak bütünlüğü ile ilgili açıklamalarının çeliştiğini belirten Sosan, Türkiye’nin bu eylemleriyle ‘uluslararası hukuku ihlal ettiğini’ ifade etti.
Önce istihbarat şefleri, sonra dışişleri bakan yardımcıları ve son olarak da dışişleri bakanları düzeyinde gerçekleşen önceki dörtlü zirvelerde Suriye, Türkiye’nin ülkenin kuzeyindeki varlığını geri çekmesini istemiş, Türkiye ise terör varlığı sürdüğü müddetçe bölgeden çekilmeyeceğini vurgulamıştı.
Suriye gazetesi El Vatan, Suriye hükümeti kaynaklarına dayandırdığı haberinde, “Moskova, Ankara ile Şam’ın yakınlaşmasını istiyor. Bu yüzden Türkiye’nin Suriye’den çekilmesine dair net bir takvim ortaya koyacak” diye yazdı. Gazeteye konuşan kaynağın, “‘Terörle mücadele’ gibi iki tarafın da kendine göre yorumladığı muğlak ifadeleri bırakmamız lazım” dediği belirtildi.
‘Rusya Suriye çizgisini bozmadı’
İddiaların ne kadar doğru olduğu henüz bilinmiyor ancak dün gerçekleşen toplantı öncesinde Bogdanov, normalleşme sürecinin karşılıklı saygı ve Suriye’nin toprak bütünlüğü, birliği ve egemenliği gibi ilkeler üzerine inşa edilmesi gerektiğini söyledi.
Kremlin Sözcüsü Dmitri Peskov da Moskova’nın Suriye’deki durumu çözüme kavuşturma çabalarını sürdüreceğini söyledi. Gazetecilere konuşan Peskov bugünkü görüşmelerin ‘çok uzun bir yolun devamı’ olduğun söyleyerek, “Kesinlikle aşırı beklentiye girmemeliyiz. Yine de çalışmalarımız devam ediyor ve şüphesiz devam da edecek” dedi. Peskov, Rusya’nın Suriye meselesinin çözümünde ‘tutarlı çizgisine bağlı kaldığını’ da sözlerine ekledi.
