Dünya İsrail’in İran’ın başkenti Tahran’da Hamas Politbüro Başkanı İsmail Haniye‘ye düzenlediği suikastı konuşurken bu konu, Kanal 7 ve Ülke TV ortak yayınında Mehmet Acet’in sunduğu Başkent Kulisi programında gündemi değerlendiren Dışişleri Bakanı Hakan Fidan‘ın da gündemindeydi.
Fidan salı günü İran’da düzenlenen yemin töreni sonrası Haniye ile yaptığı görüşmelerin ardından, suikast haberini aldığında yaşadığı duyguları paylaştı. “Kendisini insan olarak çok takdir ederim, uzun yıllara dayanan bir dostluğumuz vardı. Filistin davası için çok önemli bir liderdi” diyen Fidan, haberi aldığında karışık duygular yaşadığını ifade etti.
Bakan Fidan “Kendisini davasına adamış, büyük bir azimle hedeflerine yürüyen ve şehitliği en yüksek mertebe olarak gören bir insanın, nihayet hedefine ulaşmış olduğunu görmek bir yandan mutluluk verici. Ancak diğer taraftan onun yokluğunun getirdiği derin üzüntüyü yaşıyoruz” dedi.
Haniye’nin çocukları da dahil olmak üzere birçok akrabasını kaybetmesine rağmen metanetini koruduğunu belirten Dışişleri Bakanı, ilişkilerinin başlangıcını da anlattı, “Benim tanıdığım İsmail Haniye, dava şuuru yüksek, taşıdığı emanetin bilincinde olan bir liderdi” dedi. Haniye’nin yerine Halid Meşal’in seçildiğini ifade eden Fidan “O da benzer özelliklere sahip, aynı kararlılığı gösteren bir isim” diye ekledi.
‘Uluslararası sistem aciz’
Fidan bölgedeki gelişmeleri yakından takip ettiklerini ve olayların gidişatını öngörerek, Türkiye’nin daha önce uyarılarda bulunduğunu hatırlattı. “İsrail’i destekleyen unsurların belli çaresizlikleri var. Bu ülkeler siyonizmi desteklemek konusunda şartlandırılmış durumdalar” diyen Fidan, bu ülkelerin siyasal sistemlerinin İsrail’i desteklemeyi sürdürdüğünü belirtti.
Fidan “Bu durumun ciddi sonuçlar doğuracağını en başından beri söylüyorduk” diyerek, diplomatik çözüm yollarının her zaman vurgulandığını ve İslam İşbirliği Teşkilatı ile Arap Ligi ortak temaslarının kurulduğunu hatırlattı. Fidan, Haniye suikastına ilişkin “Bu son suikastın bölgemiz için endişeleri artırdığını söyleyebilirim. İsrail’e yönelik eleştiriler dinlenmiyor, uluslararası sistem ise sessiz. Büyük bir kriz yaşanmadan bu ilişki gözden geçirilmeyecek gibi görünüyor” dedi.
Türkiye’nin çabalarıyla Hamas’ın geçmişte ateşkese taraf olduğunu belirten Fidan, Haniye’nin bu konuda sorumluluk aldığını ancak İsrail Başbakanı Netanyahu’nun bunu kabul etmediğini vurguladı. Haniye suikastının Tahran’da gerçekleşmesini değerlendiren Fidan “Bu, İsrail’in sadece Hamas’a değil, aynı zamanda İran’a yönelik de bir mesajıdır” dedi.
Savaşın yayılma tehdidi üzerine sorulan bir soruya yanıt veren Fidan, dün Tahran ve Lübnan’da üç operasyon yapıldığını belirtti. “İran için önemli olan üç yerin vurulması ciddi bir mesaj niteliğindedir” dedi.
Fidan, “İsrail toprak çalmaktan vazgeçmeyecek. Zannediyorlar ki Hamas ve Hizbullah’ı ortadan kaldırırlarsa sorun çözülür. Ancak direnişi üreten İsrail’in kendi eylemleridir. Hamas olmasa, başka bir direniş hareketi çıkacaktır” dedi. Bakan “İsrail’in Hizbullah’a saldırmak için bahane aradığını” ve kuralsız bir savaş kültürü benimsediğini ifade etti.
‘Netanyahu’nun soykırım peşinde olduğunu anlamıyorlar’
Sorunun İsrail’in 1967 sınırları içerisinde kalmak istememesi olduğunu belirten Fidan “Filistin meselesi, İslam dünyasında çok özel bir yere sahiptir” dedi. Fidan “Hamas’ın düşmanı siyonizmdir, İsrail halkı değil. İsrail halkı bunu göremiyor. Politikacılarının eylemlerinin bedelini belki şimdi ödemeyecekler ama ileride daha büyük tehditlerle karşılaşacaklar” diye konuştu.
Netanyahu’nun ABD Kongresi’nde alkışlanmasına ilişkin konuşan Fidan “Neyi alkışladığını bilmeyen insanlar Netanyahu’yu alkışlıyor. Netanyahu’nun soykırım peşinde olduğunu anlamıyorlar. Netanyahu Amerika’yı rehin almış durumda ” dedi.
‘Abbas’ı davet etmek önemli bir adım’
Fidan, “TBMM, Gazi Meclis’tir ve önemli konukları ağırlayarak tarihsel öneme sahip olayları gündeme taşır. Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas’ı davet etmek önemli bir adımdır” diye konuştu.
Netanyahu’nun ABD Kongresi’nde yaptığı konuşmaya işaret eden Fidan “Filistin Devlet Başkanı’nın TBMM’de konuşması sembolik olarak büyük önem taşımaktadır” dedi.
Mülteci akını savunması: Çünkü Türkiye istikrar adası
Fidan ayrıca Türkiye’nin içinde bulunduğu coğrafyadaki güç mücadelesinin yüzyıllardır sürdüğüne dikkat çekti. AK Parti hükümetleri döneminde “Türkiye’nin istikrar adası haline geldiğini” savunan Fidan “Barışa yönelik her sözün arkasında kendi istikrarımızı ve kalkınmamızı gösterdik” dedi.
Fidan, Türkiye’nin yakın coğrafyasında iki grup devlet olduğunu belirterek bu grupları “coğrafyaya ait olanlar” ve “dışarıdan müdahale edenler” olarak tanımladı.
Savaşlarda yenilmeyen ve barış zamanlarında işbirliğinde sömürülmeyen ülkelerin yüksek kapasite ve kabiliyete sahip olduğunu belirten Bakan Fidan, yoğun bir mülteci nüfusunu topraklarında ağırlayan Türkiye’nin bu konuda öncü olduğunu savundu ve “Milyonlarca insan neden ülkemize geliyor? Çünkü Türkiye bölgede bir istikrar adası” diye konuştu.
Fidan, komşularındaki istikrarsızlık durumlarına destek vermeye hazır olduklarını belirtti. Bir güvenlik paktı oluşturmanın çözüm olabileceğini ifade eden Fidan “Bölge ülkeleri kendi güvenliklerini sağlayacak bir pakt oluşturduklarında dış müdahalelere kapalı hale gelirler. Bölgede sadece sorunları gören bir ülke olarak kalmak istemiyoruz. Gerçekçi ve uygulanabilir çözümler üretmek istiyoruz” dedi.