Kore savaşı Güney ve Kuzey Kore’yi ayırmış olsa da her ikisinin hedefi aynıydı: Bir gün tek bir Kore olarak birleşmek. Güney Kore’de cumhurbaşkanı Moon Jae In’ken gerçekten bu yönde adımlar da atıldı. Moon ve Kuzey Kore lideri Kim Jong Un sınırda bir araya geldi, el sıkıştı, konuştu. Birbirlerine saldırmama yönünde söz verip anlaşma bile yaptılar. Ama bu barış havası çok uzun sürmedi. Moon’un rakip partisinden Yoon Suk Yol tüm kazanımları hiç ederek Kuzey Kore’ye karşı saldırgan bir politika izleme kararı aldı. Sonuç olarak sınırda yeniden mayınlardan siperler yapılmaya başladı, birbirlerine içi kimi zaman çöplerle kimi zaman propagandalarla dolu uçan balonlar gönderiyorlar. Kuzey Kore, Güney’i bir gün birleşecekleri bir ülke kategorisinden çıkararak “düşman ülke” kategorisine aldı.
Dışarıdan bakıldığında bunu kardeşler arasında dalaşma olarak yorumlamak mümkün. Ama Habil ile Kabil’in de kardeş olduğunu hesaba katarsak bunun o kadar da masum bir kardeşler savaşı olmadığını anlamak gerekiyor. Şimdi gelelim çıkan yeni gerginliğe… Aslında uçan balonlar krizinin devamı olan bir anlaşmazlık bu. Uçan balonlar krizinde Güney Kore içinde para, K-Pop ve Kore dizilerinin olduğu diskler ve Kim yönetimini eleştiren broşürler olan balonlar yolluyordu. Ancak bu kez Kuzey Kore semalarında uçan şey balonlar değil, insansız hava araçları ve Kuzey bunu bir savaş nedeni olarak görmeye hazır. Bu durumu sınıra topçu birliklerini yığacak ve Güney’e giden yolları havaya uçuracak kadar ciddiye alıyor hem de.
Ne oldu yahu?
Seul’un Pyongyang yönetimini eleştiren broşürlerini insansız hava araçlarıyla dağıttığı iddiasını ortaya atan Kuzey, Güney’e karşı askeri saldırı tehditleri savurmaya başladı. Kuzey Kore Dışişleri Bakanlığı propaganda malzemesi taşıyan insansız hava araçlarının bu ay üçüncü kez başkentte tespit edildiğini söyledi. Kuzey’in resmi haber ajansı KCNA broşürlerin “galeyana getirici söylentiler ve safsatalarla” dolu olduğunu yazdı. Dışişleri Bakanlığı da Pyongyang’ın bu hava sahası ihlallerini “askeri saldırı olarak değerlendirebileceğini” söyledi.
Bu insansız hava araçlarını uçuranlar Seul yönetimi olabileceği gibi Kuzey Kore karşıtı aktivistler de olabilir. Kullandıkları araçların türü tam olarak bilinmiyor. Güney Kore Savunma Bakanlığı başta Pyongyang’ın iddialarını yalanlasa da Genelkurmay Başkanlığı Kuzey’in iddialarının doğru olup olmadığını teyit edemeyeceklerini söyledi. Kuzey Kore devlet televizyonunda yayınlanan bir görüntüdeyse gece gökyüzünde süzülen beyaz cismin insansız hava aracı olduğu iddia ediliyor.
Daha önce aynısı olmuş muydu?
Kuzey Kore ilk kez komşusunu insansız hava araçları kullanmakla tehdit ediyor. Bunun öncesinde Kim Jong Un yönetimini eleştirmek için balonlar kullanılıyordu. Hatta Kuzey Kore buna tepki göstermek için karşılığında çöp ve dışkılarla dolu binlerce balonu Güney’e uçurmuştu.
Güney Kore cephesinden bakacak olursak Seul son yıllarda Pyongyang’ı kendi hava sahasında insansız hava aracı uçurmakla suçluyor. Mesela 2022’nin aralık ayında Seul hükümeti, Kuzey Kore’ye ait olduğu düşünülen beş insansız hava aracını tespit ettikten sonra jetlerini havalandırmıştı. Güney Kore ordusu uyarı ateşi açmışsa da araçlardan birini bile düşürmeyi başaramamıştı. Bu olayın ardından Yoon yönetimi, Kuzey Kore’nin askeri tesislerini gözetlemek için insansız hava araçlarının geliştirilmesini hızlandırma kararı almıştı.
Tansiyon yükseliyor diyebilir miyiz?
İnsansız hava aracı tartışmaları yıllardır süregelen bir tartışma olsa da son dönemde atılan adımlara bakacak olursak ilişkilerin hiç de iyi bir yere gitmediğini söyleyebiliriz. Son yaşananlar şöyle:
📌Kim Jong Un, Güney’i düşman ülke ilan etti.
📌İki ülkenin bir gün birleşmesi umuduyla dikilen Yeniden Birleşme Kemeri’ni yıktı.
📌Güney Kuzey’e propaganda balonları gönderirken, Kuzey de Güney’e çöp ve dışkı balonları yolladı.
📌2018’de imzalanan sınırda asker barındırmama anlaşmasından her iki taraf da çekildi.
📌Kuzey Kore sınıra mayın döşeme işlemlerini artırdı.
Kuzey Kore son olarak daha fazla insansız hava aracını kendi hava sahasında görecek olursa ordunun Güney’deki askeri hedefleri vurmaya hazır olduğunu söyledi. Ordunun askerden arındırılmış bölgeye yakın birliklerine ateş açmaya hazır olmaları talimatı da verilmiş. Buna ek olarak bugünlerde kullanılmayan Koreler arası yolların kuzeyinde kalan kısımların da havaya uçurulmasına yönelik birtakım işaretler tespit edilmiş.
Kuzey neden bu kadar sinirlendi?
Kuzey Kore’nin kurulduğu 1948’den beri diktatör yönetimin meşruiyeti Kim hanedanını kapsayan olumlu anlatıya dayanıyor. Sonuç olarak yönetim, Kim Jong Un, babası ve dedesi için oluşturulmuş kişilik kültüne dışarıdan gelecek meydan okumalara karşı çok tepkili. Öte yandan önümüzdeki ay ABD’deki seçimlerde kimin Beyaz Saray’a geleceğine bağlı olarak Korelerin davranışları da farklılaşabilir. Cumhuriyetçilerin adayı Donald Trump Kuzey Kore lideri Kim ile arasının iyi olduğunu ve çok iyi anlaştıklarını söylüyor. Trump’ın başa gelmesi ABD’nin Güney Kore ve Japonya ile kurduğu güvenlik işbirliğinin bozulmasına neden olabilir.
