Bangladeş’te genel seçimleri resmi olmayan sonuçlara göre Başbakan Şeyh Hasina Vecid kazandı. Hasina’nın muhalefet partilerini “terörist” olarak nitelendirmesi ve seçimlerin iktidar partisi gözetiminde yapılması nedeniyle muhalefet partileri boykot kararı almıştı. Bu sebepten ötürü seçimlere katılma oranı yüzde 40’ta kaldı.
Bangladeş Seçim Komisyonunca açıklanan verilere göre ülkede düzenlenen 12’nci genel seçimin resmi olmayan ön sonuçları doğrultusunda Hasina’nın partisi Avami Birliği Mecliste 189 sandalye kazanırken bağımsız adaylar 60 sandalyenin sahibi oldu. Partisi yarıştığı sandalyelerde neredeyse hiçbir etkili rakiple karşılaşmadı ancak yasama organının tek partili bir kurum olarak damgalanmasını önlemek için birkaç seçim bölgesinde aday göstermekten kaçındı.
Bangladesh’s Prime Minister Sheikh Hasina has won re-election for a fifth term Sunday, officials said, following a boycott led by an opposition party she branded a “terrorist organisation”.
Full story ⬇️https://t.co/5EyjRoKX1j
— AFP News Agency (@AFP) January 7, 2024
Hasina bir zamanlar yoksulluğun pençesinde kıvranan ülkede ilk yıllarında baş döndürücü bir ekonomik büyümeye başkanlık etse de hükümeti yaygın insan hakları ihlalleri ve muhalefete yönelik acımasız baskılarla suçlanıyor. Ayrıca ekonomik olarak da ibre tam tersine dönerken ülke 2022’de iflasın eşiğine gelmişti. Gıda fiyatlarındaki keskin artışlar ve 2022’de aylarca süren kronik elektrik kesintilerinin ardından ekonomik sıkıntılar pek çok kişinin Hasina hükümetinden memnun olmamasına neden oldu.
İktidardaki Avami Birliği partisinin adaylarının katıldığı 12’nci genel seçimi ana muhalefetteki Bangladeş Milliyetçi Partisi (BNP) ile Bangladeş Cemaat-i İslami Partisi boykot kararı almıştı. Kitlesel tutuklamalarla safları kırılan muhalefetteki BNP genel grev çağrısında bulunmuş ve diğer partilerle birlikte “sahte” olarak adlandırdıkları seçimlere katılmayı reddetmişti.
76 yaşındaki Hasina vatandaşlara demokratik sürece inanmaları çağrısı yapmıştı; ancak seçimin ilk sonuçları katılımın yüzde 40 civarında olduğunu gösteriyor.
Oyunu kullandıktan sonra gazetecilere yaptığı açıklamada Başbakan Hasina “BNP bir terör örgütüdür. Bu ülkede demokrasinin devam etmesi için elimden geleni yapıyorum” dedi.
Bangladesh’s ruling Awami League party wins required parliamentary seats in general elections, according to preliminary results
– Election commission announces 40% turnout, attribute low vote cast to boycott by opposition parties boycotted by opposition: Preliminary results… pic.twitter.com/JOOoVErXiq
— Anadolu English (@anadoluagency) January 7, 2024
Seçimdeki şiddetli olaylar
Seçim Komisyonu yetkililerinin seçim güvenliği için ülkede kurulan 42 bine yakın oy verme noktasında yaklaşık 800 bin emniyet gücü görevlendirildiğini açıklamasına rağmen, seçimde olaylar çıkmıştı. Seçim Komisyonu yetkilileri 37 oy verme noktasında çıkan olaylarda gözaltına alınan kişiler olduğunu açıklamıştı.
Emniyet yetkilileri Munshiganj bölgesinde Avami Birliği partisinden bir kişinin bağımsız adayı destekleyenlerin bıçaklı saldırısında hayatını kaybettiğini belirtmişti.
Chittagong kentinde seçimi boykot eden ana muhalefetteki BNP üyeleri, 48 saatlik grev için toplanmış, polis ile parti üyeleri arasında arbede yaşanmıştı.
Ülkeyi sarsan protestolar
Bangladeş’te polisin 28 Ekim 2023’te Başbakan Hasina’nın istifası talebiyle yapılan gösteriye müdahalesinde bir polis ölmüş, çok sayıda ana muhalefet destekçisi ve kolluk kuvveti yaralanmıştı. Gösterilerden bir gün sonra ana muhalefetteki BNP Genel Sekreteri Mirza Fahrul İslam Alamgir tutuklanmıştı.
BNP Alamgir’in tutuklanmasının ardından ülke genelinde üç günlük “genel grev” çağrısında bulunmuş, 31 Ekim 2023’te de “hükümetin baskılarını protesto etmek” için büyük şehirlerde üç günlük ulaşım ablukası başlatmıştı. Ablukaya Bangladeş Cemaat-i İslami Partisi ve diğer muhalefet partileri de katılmıştı.
Eski Başbakan Halide Ziya’nın liderliğindeki BNP, Başbakan Şeyh Hasina’nın istifasını, genel seçim yapılana kadar da geçici ve bağımsız bir hükümetin yönetimi devralmasını talep etmişti. Hasina ise tekrar başbakan olmayı umarak Anayasa’da belirtildiği üzere seçimin hükümetin gözetiminde yapılması gerektiğini dile getirmişti.
Bangladeş’te 1996’da ilk kez başbakanlık koltuğuna oturan Hasina 2009’da ikinci kez iktidara gelmesinin ardından 2014 ve 2018 seçimlerinde de iktidarını korudu. İktidara geldiğinden beri seçimlerin kesin galibi olan, daha sonra yapılan iki seçimde de yaygın usulsüzlükler ve hile suçlamalarıyla karşı karşıya kalan Hasina ülkesinin içinde bulunduğu siyasi kargaşa ve ekonomik zorluklara karşın beşinci kez başbakanlık koltuğuna oturmayı hedefliyor.
