170 milyon nüfusa sahip Bangladeş’i sarsan protesto dalgası başbakanın 15 yıllık iktidarının son bulmasıyla sonuçlandı. Bangladeş ordusu Başbakan Şeyh Hasina Vecid’in resmi konutundan ayrılmasının ardından ülkede geçiş hükümeti kurulacağını açıkladı. Bangladeş ordu komutanı General Waker-Uz-Zaman Başbakan Şeyh Hasina Vecid’in resmi konutundan ayrılmasının ardından basına açıklama yaptı.
Yerel basına göre ülkede geçiş hükümeti kurulacağını duyuran Waker-Uz-Zaman gösterilerin ve şiddet olaylarının durulması halinde “sıkıyönetime gerek kalmayacağını” belirtti. Waker-Uz-Zaman ülkedeki şiddet olaylarında göstericilerin hayatını kaybetmesine ilişkin soruşturma yapmayı taahhüt ederek “Tüm siyasi partilerle verimli bir görüşme gerçekleştirdikten sonra geçiş hükümeti kurmaya karar verdik. Durumu çözüme kavuşturmak için şimdi Bangladeş Cumhurbaşkanı Muhammed Şahabuddin ile görüşeceğiz” diye konuştu.
General Waker-Uz-Zaman Dakka Üniversitesi Hukuk Bölümünden Profesör Asif Nazrul’u da öğrencilerden protestolara son vermesini talep eden bir açıklama yayımlamaya çağırdı.
Kaçan başbakan Hindistan yolunda
Basında çıkan haberlerde 76 yaşındaki Hasina’nın kız kardeşiyle birlikte askeri helikopterle Hindistan’a doğru yola çıktığı belirtildi. CNN News 18 televizyon kanalı Bangladeş’in doğu sınırının karşısındaki Hindistan’ın kuzeydoğusundaki Tripura eyaletinin başkenti Agartala’ya indiğini söyledi. Göstericilerden bazıları bağımsızlık lideri olan babası Şeyh Muciburrahman’ın heykelini parçaladı.
The iconic moment in #Bangladesh: destruction of the sculpture of dictator Sheikh Mujib, the biological father of fascist #Hasina.These sculptures were behind all state-oriented torture, injustice, murder, disappearance & discrimination over the last 15 years!#BangladeshProtests pic.twitter.com/NDTU61Xhk6
— Torongo M (@ttorongo) August 5, 2024
Bangladeş pazar günü Başbakan Hasina’nın istifasını isteyen protestocuların güvenlik güçleri ve iktidar partisi destekçileriyle çatışması sonucu 100’e yakın kişinin ölmesiyle yeniden karışmıştı. Geçen ay memuriyet kotalarını protesto eden öğrenci gruplarının başlattığı olaylarda en az 150 kişi ölmüş ve binlerce kişi yaralanmıştı. Geçen ayki iş kotası protestolarında ön saflarda yer alan ‘Ayrımcılığa Karşı Öğrenciler’ grubu son gösterilere öncülük ediyor. Kota sisteminde reform yapılmasına yönelik protestolar Yüksek Mahkeme’nin 21 Temmuz’da kotaların çoğunu iptal etmesinin ardından duraklamıştı. Ancak protestocular geçen hafta Hasina’dan şiddet olayları için özür dilenmesini, üniversite ve kolej kampüslerinin yeniden açılmasını ve tutuklananların serbest bırakılmasını talep ederek sokaklara geri döndü.
Protestocular Temmuz ayındaki protestolar sırasında yaşanan şiddetten Hasina hükümetini sorumlu tutuyor. Hasina’yı eleştirenler ve insan hakları grupları, hükümetini protestoculara karşı aşırı güç kullanmakla suçlarken hükümet bu suçlamayı reddediyordu.
Ekonomik kriz fitili ateşledi
Uzmanlar ayrıca Bangladeş’teki mevcut huzursuzluğu özel sektördeki durgun istihdam oranlarının, düzenli maaş artışları ve ayrıcalıklarıyla birlikte kamu sektörü işlerini çok cazip hale getirmesine bağlıyor. Kotalar 170 milyonluk nüfusta yaklaşık 32 milyon gencin işsiz ya da eğitimsiz olması nedeniyle yüksek genç işsizliği ile boğuşan öğrenciler arasında öfkeye yol açtı.