Bangladeş’te 1971’deki Bağımsızlık Savaşı’na katılanların çocuklarına kamu sektöründe ayrılan kontenjanın, ülkede önü alınamayan protestolara açtı. Polis kaynaklarına göre bugün çoğu başkent Dakka’da olmak üzere 30 kişi yaşamını yitirdi. Yetkililer protestoların başladığı tarihten bu yana toplam ölü sayısının 75’e ulaştığını belirtti. Sağlık yetkilileri ayrıca 2 binden fazla kişinin yaralandığını açıkladı.
Ülkede mobil internet erişimi kesildi ve sosyal medya platformlarına erişim kısıtlandı. Bangladeş kaynaklı haber sitelerine ülke dışından erişim sağlanamıyor. Hükümet, protestoların şiddetlenmesi üzerine ülke genelinde sokağa çıkma yasağı ilan etti ve durumu kontrol altına almak için orduya talimat verdi. Sokağa çıkma yasağı cuma gecesi itibarıyla yürürlüğe girecek.
Mobile internet in Bangladesh was temporarily suspended on Thursday after the country experienced deadly protests that killed at least 10 and injured more than 500 people this week. pic.twitter.com/CXgdWxu88W
— World Times (@WorldTimesWT) July 18, 2024
İktidardaki Avami Birliği Partisi, kontenjanın yüzde 30’dan yüzde 20’ye düşürülmesi teklifinde bulundu. İktidar partisinin 21 Temmuz’da Yüksek Mahkeme’ye başvurarak bu değişikliği talep etmesi bekleniyor.
Hindistanlı öğrenciler ülkeyi terk ediyor
NDTV’nin haberine göre Bangladeş’te eğitim gören 300’ün üzerinde Hindistanlı üniversite öğrencisi, ülkelerine döndü. Öğrenciler Hindistan ile Bangladeş arasındaki kara sınır kapılarından güvenli bir şekilde çıkış yaptı. Bazı öğrenciler ise Nepal ve Butan üzerinden Hindistan’a ulaştı.
Bangladeş ordusu Başbakan Şeyh Hasina Vecid’in evini korumakla görevlendirildi. Ülkedeki protestolar devam ederken, göstericiler ülke genelinde “hayatı durdurma eylemi” başlattı. Protestoların liderlerinden Asif Mahmud, bu eylem kapsamında hastaneler ve acil servisler dışındaki tüm kurumların faaliyet göstermesine izin verilmeyeceğini açıkladı.
⚡️Scenes from the protests in Bangladesh pic.twitter.com/OXBLj7HleA
— War Monitor (@WarMonitors) July 18, 2024
Liyakata dayalı sistem talebi
Bangladeş’te kamu sektöründeki iş pozisyonlarının yüzde 56’sı belirli demografik gruplar için ayrılmış durumda. Bu kontenjanların yüzde 30’u, 1971’deki Bağımsızlık Savaşı’na katılanların ailelerine tahsis ediliyor. 2018’de bu kontenjanlar kaldırılmış, ancak Yüksek Mahkeme geçen ay bu sistemi yeniden yürürlüğe koyma kararı almıştı.
Protestocular bu sistemin ayrımcılık yarattığını ve Avami Birliği Partisi’nin destekçilerine avantaj sağladığını savunarak, liyakata dayalı bir sistem talep ediyorlar.
Dakka, Chattogram ve Rangpur kentlerinde süren protestolarda, polis müdahalesi sonucunda 16 Temmuz’da 6 kişi yaşamını yitirmiş ve yaklaşık 250 öğrenci yaralanmıştı. Bangladeş Yüksek Öğretim Kurumu, öğrencileri korumak amacıyla tüm devlet ve özel üniversitelerin bir sonraki duyuruya kadar kapatılmasını istemişti. Dakka Üniversitesi dahil bazı üniversiteler süresiz kapatıldığını duyurdu. Ancak öğrenciler, okulları terk etmeyi reddetmişti.
Başbakan Şeyh Hasina Vecid ise protestolar sırasında hayatını kaybeden öğrencilerin ölümlerinin araştırılması için bir komite kurulmasını emrettiğini belirtmişti.
Bu olaylar Bangladeş’teki mevcut siyasi ve sosyal gerilimleri gözler önüne sererken, hükümetin atacağı adımlar ve protestoların nasıl sonuçlanacağı merakla bekleniyor.