Amerika Birleşik Devletleri (ABD) iç siyasetinde kriz üzerine kriz yaşanıyor. ABD, 2024 yılındaki başkanlık seçimlerine hazırlanırken iç politikada fırtınalar kopmaya devam ediyor. McCarthy’nin görevden alınmasıyla adeta kangren olan Temsilciler Meclisi seçimleri yine sonuç vermedi, meclis üçüncü oylamada da başkansız kaldı. Bu da ABD Başkanı Biden’ın Ukrayna ve İsrail’e destek için talep ettiği bütçenin bir süre daha bekleyeceği anlamına geliyor.
Temsilciler meclisinde başkan olabilmek için bir adayın 217 oya ulaşması gerekiyor. Ancak ne Cumhuriyetçilerin ne de Demokratların adayı yapılan üç oylamada da bu sayıya ulaştı.
Temsilciler Meclisinde toplanan 427 üye, McCarthy’nin 3 Ekim’de koltuğundan edilmesinin ardından yeni Temsilciler Meclisi Başkanını seçmek için dün yine oylama yaptı. Mecliste çoğunlukta olan Cumhuriyetçilerin adayı Ohio Temsilcisi Jim Jordan bir önceki seçime göre beş oy daha kaybetti. Jordan 194 oy aldı ve başkan seçilmek için yeterli çoğunluğa ulaşamadı. 221 koltukla meclis çoğunluğunu elinde tutan Cumhuriyetçilerden 25 üye Jordan için ‘hayır’ dedi. Jordan’a oy vermeyenlerin rakamı ilk turda 20, ikinci turda da 22 idi.
Diğer yandan 212 sandalyeye sahip Demokratlardan Temsilciler Meclisi Azınlık Lideri Demokrat Hakeem Jeffries için ise 210 oy çıktı.
Eski ABD başkanı Donald Trump’ın desteğini açıkladığı Cumhuriyetçi Jordan oylama başlamadan önce basın toplantısı düzenleyip kameraların karşısına geçmiş ve “Amerikan halkına yardım edebilmek için mümkün olan en kısa sürede bir başkan seçilmesi gerektiği”nin altını çizmişti.
Trump’ın desteklediği Jordan’a verilen destek ‘Demokratlarla işbirliği yapmakla’ suçlandığı için görevinden alınan McCarthy’nin de desteği ardından daha da ivme kaybetti. Jordan ise gelecek haftaki oylamalarda kim aday gösterilirse gösterilirsin koşulsuz şartsız destek vereceğini açıkladı.
Temsilciler Meclisinde 17 Ekim’de yapılan ilk oylamada 432 milletvekilinin katıldığı oylamada Jordan 200, Jeffries 212 oy almış, 18 Ekim’de yapılan ikinci oylamada ise Jordan’un oyu 199’a düşerken Jeffries 212 oyu korumuştu.
İstikrarsızlık aksamalara neden oluyor
Cumhuriyetçilerin çoğunlukta olduğu Temsilciler Meclisinde başkan seçilememesi Kongre’nin çalışmasında aksamalara neden oluyor. ABD Başkanı Joe Biden’ın ABD’nin ulusal güvenlik ihtiyaçları çerçevesinde İsrail ve Ukrayna dahil ortaklara destek olmak için Kongre’den istediği 105 milyar dolarlık ‘acil bütçe’ talebi de aksayan kalemlerden biri.
Temsilciler Meclisi Başkanı seçilmediği sürece İsrail ve Ukrayna’ya gidecek yardımları içeren bütçe de bir süre daha rafta beklemek zorunda kalacak. Biden’ın ‘acil’ talebine göre 105 milyar dolarlık bütçenin içinden 61,4 milyar doları Ukrayna, 14,3 milyar doları İsrail, 14 milyar doların da ABD’deki sınır güvenliği için harcanacak.
15’inci oylamada koltuğa oturdu, görevden alındı
ABD’de Temsilciler Meclisi Başkanlığı seçimi ocak ayında da krize neden olmuştu. Temsilciler Meclisi Başkanı seçimi için son 100 yılda görülmemiş bir şekilde 4 gün boyunca 15 kez oylamaya gidilmişti. Temsilciler Meclisinde çoğunlukta olan Cumhuriyetçilerin son anda uzlaşmasıyla McCarthy 15’inci kez yapılan oylama sonucunda nihayet Temsilciler Meclisi Başkanı seçilmişti, ancak başkanlığı da uzun sürmedi.
McCarthy’nin görevden alınması
Kevin McCarthy Cumhuriyetçiler arasındaki desteğinin azalmasının ardından 3 Ekim’de Temsilciler Meclisinde yapılan oylamada görevinden düşürülmüştü. ABD tarihinde kendi partisinden üyelerin de oylarıyla koltuğundan edilen ilk meclis başkanı olmasının nedeni ise Demokratlarla işbirliği yapmakla itham edilmesiydi. Bazı Cumhuriyetçiler McCarthy’nin bütçe görüşmeleri kapsamında ABD Başkanı Joe Biden ve Demokratlarla Ukrayna’ya yardımlar konusunda gizli anlaşma yaptığını ileri sürmüştü. Yeni başkan seçilene kadar Temsilciler Meclisi Başkanlığı görevini Cumhuriyetçi Temsilci Patrick McHenry devralmıştı.
Temsilciler Meclisi Çoğunluk Lideri Steve Scalise Cumhuriyetçilerin Temsilciler Meclisi Başkan adayı olarak gösterilmişti. Ancak yeterli oya ulaşamayacağını anlayan Scalise adaylığını çekmişti. Scalise’in adaylıktan çekilmesiyle Cumhuriyetçiler Temsilciler Meclisi Başkanlığı için Ohio Temsilcisi Jim Jordan’ı aday göstermişti.
Temsilciler Meclisi Başkanı ABD Başkanı ve Başkan Yardımcısının ardından ABD siyasetindeki üçüncü önemli isim olarak önem arz ediyor.
