ABD’de üniversite kampüslerinde devam eden Gazze protestolarında kırkı aşkın kampüste gözaltılar yaşanmaya devam ediyor. Son olarak İsrail yanlısı bir grubun protestocu öğrencilere saldırdığı California Üniversitesi’nde (UCLA) polis göstericilere müdahale etmeyi çadırları dağıtmaya başladı. Amerikan haber ajansı Associated Press, California Üniversitesi’nde dün en az 200 kişinin tutuklandığını bildirdi. Bu da 30 Nisan’dan bu yana üniversite kampüslerinde tutuklanan toplam öğrenci sayısının iki bini aştığını gösteriyor.
Öte yandan ABD Başkanı Joe Biden, Beyaz Saray sözcülüğüne bırakmadan ilk kez doğrudan gazetecilere üniversite protestoları hakkında konuştu. Protestoların fikrini değiştirmediğini söyleyen Biden, “protestolara barışçıl oldukları müddetçe” izin verileceğini, mevcut durumun barışçıl olmadığını söyledi.
UCLA’da polisle çatışmalar devam ederken Columbia’da diplomasi devreye girdi. Profesörler Mısırlı rektör Minouche Shafik’in görevden alınması için güven oylaması yapılmasını istedi.
UCLA’da neler oluyor?
Los Angeles kentinde bulunan üniversitede olaylar giderek şiddetlenirken polis memurları, kampüste karşıt görüşlü göstericilerle şiddetli çatışmaların yaşandığı kaos dolu bir gecenin ardından Filistin yanlısı protestoculardan kampı terk etmelerini, aksi takdirde gözaltına alınmalarını emretti.
Uyarının ardından bir grup öğrenci kampı terk etti ancak yüzlercesi kask, maske ve gözlük takarak içeride kaldı. Yüzleri maskeli İsrail yanlısı bir grup Filistin yanlısı bir öğrenci kampına saldırdı, bunun üzerine polis kampüse çağrıldı. İki saatten fazla süren çatışmaların ardından yüzlerce polis kampüse akın etti. Onlarca polis memuru kampın yakınına konuşlandırıldı ve İsrail destekçisi bir grubun kampa girmeye çalıştığı gece şiddetli çatışmalara sahne olan alana polis arabaları park edildi.
İsrail destekçisi grupla kavga sona ererken ABD medyası UCLA’da devam eden kampüs gösterilerinde Filistin’e destek amacıyla çadırların kurulduğu alanı dağıtmak isteyen polise karşı 50 kişilik gösterici grubunun canlı kalkan oluşturduğunu bildirdi. Canlı kalkan oluşturan grubu dağıtmak isteyen polis ile göstericiler arasında kısa süreli arbede yaşandı.
O sırada bir grup gösterici de kampüste ‘Royce Hall’ adı verilen binanın girişlerini kapatıp kapısının üzerine “Gazze’ye özgürlük” sloganını yazdı.
Olaylar büyüyünce uzaktan eğitime geçildi
Üniversitenin rektörü Gene Block karşıt görüşlü protestocuları Filistin yanlısı kampa saldıran “kışkırtıcılar” olarak tanımladı. Olayların şiddet dozu da iyice artınca üniversite yönetimi iki günlüğüne uzaktan eğitime geçme kararı aldı.
Los Angeles Belediye Başkanı Karen Bass da UCLA kampüsündeki ‘kesinlikle iğrenç’ olarak nitelendirdiği şiddet olaylarına ilişkin soruşturma yapılması çağrısında bulundu.
Bu açıklamaların ardından polise ABD basını ve kamuoyu tarafından ‘geç müdahale’ eleştirileri de gecikmedi. Kaliforniya Valiliği kampüste yaşanan şiddet olaylarına polisin verdiği tepkiyi eleştirenlerin başında geliyor. Vali Gavin Newsom’un sözcüsü polisin ‘sınırlı ve gecikmeli’ müdahalesinin ‘kabul edilemez’ olduğunu söyledi.
Ve polis tekrar harekete geçti. Görgü tanıkları arbedenin ardından polisin kampüsün bazı bölgelerinden çekildiğini belirse de daha sonra emniyet güçleri takviye kuvvetle kampüse geri dönerek çadırların etrafı sardı.
Police are shooting rubber bullets at UCLA student kids: “I can tell you from doing stories about rubber bullets, they are extremely painful. If they hit your leg, your arm, they could break your arm.” pic.twitter.com/OX2piXMV7o
— HalalFlow (@halalflow) May 2, 2024
Çok sayıda polis kamp alanının çevresine kurulan bariyerleri kırdı ve plastik mermi atanlar gibi ‘ölümcül olmayan’ silahlarla müdahalede bulundu. Üniversite gazetesinin X hesabından yapılan paylaşımda polisin göstericileri plastik kelepçeyle gözaltına almaya başladı.
Takviye kuvvetlerin gelmesiyle müdahalenin başlamasından üç saat sonra güvenlik güçleri kamp alanını dağıtarak öğrencileri yaka paça gözaltına aldı. CNN’den Josh Campbell kampın temizlendiğini ve polisin protestocuları işlemlerini yaparak otobüslere bindirdiğini bildirdi.
Biden ilk kez doğrudan konuştu
Şimdiye kadar Beyaz Saray aracılığıyla düşüncelerini ileten ABD Başkanı Joe Biden en son “intifada”yı nefret söylemi olarak nitelemişti. Bu kez çıkıp doğrudan açıklama yapan Biden, kampüslerde vandalizm, izinsiz giriş ve derslerin iptal edilmesine neden olma gibi “şiddet içerikli” yöntemlerin kullanılmaması gerektiğini söyledi.
ABD’de ifade özgürlüğünün korunması gerektiğini söyleyen Biden, “Şiddet içerikli protestolar korumamız altında değildir. Barışçıl protestoları koruruz” dedi. Protestoların yaşandığı üniversitelerdeki hocalar polis kampüse gelene kadar öğrencilerin barışçıl bir şekilde çadırlardan sloganlar attığını söylüyor. Ne zaman ki kampüse polis girdi, şiddet kendini göstermeye başladı. Ters kelepçelenen öğretmenler, yere yatırılıp öyle tutuklanan öğrenciler derken iş öğrencilerin Columbia’da bir binayı ele geçirmesine kadar gitti.
“Kişilerin protesto hakkı vardır ama kaos çıkarma hakkı yoktur” diyen Biden “Biz insanları susturacak ya da muhalefeti ezecek otoriter bir ülke değiliz ama kanunsuz bir ülke de değiliz” dedi. Bununla birlikte Biden Ulusal Muhafızların üniversite protestolarına müdahale etmesi gerektiğini düşünmediğini söyledi. Bu sorunun gelme sebebi Temsilciler Meclisi Başkanı Mike Johnson’un Biden’dan Ulusal Muhafızları devreye sokmasını istemişti.
Biden, mevcut protestoların Ortadoğu politikasını değiştirmeyi düşünmesine neden olmadığını söyledi. Ancak mevcut koşullarda anketler eski ABD Başkanı Donald Trump birkaç puan farkla önde gösteriyor. Biden’ın seçmen tabanının yarısı Gazze’de yaşananlardan da ABD’nin duruşundan da memnun değil. Biden özellikle genç seçmenin oyunu kaybediyor gibi görünüyor.
Columbia’da rektöre güven oylaması yapmak isteniyor
Bir binayı işgal eden Columbialılar ne yapıyor diye düşünüyorsanız orada da Mısır doğumlu rektör Miniouche Shafik’e karşı profesörlerin ayaklanması var. Amerikan Üniversite Profesörleri Birliği’nin (AAUP) Columbia Üniversitesi birimi, Şafik’e karşı güven oylaması yapılmasını istedi.
Dernekten yapılan açıklamada Shafik’in üniversiteye polis çağırma kararı eleştirildi. “Bu hareket, şu anda tüm dünyanın utanç verici şekilde şahit olduğu, öğrencilerimizin polis tarafından saldırıya uğradığı görüntülerle sonuçlandı” diyen dernek öğrencilerin, öğretim üyelerinin ve personelin kampüs dışında bırakıldığını da sözlerine ekledi. Dernek üniversitenin ifade özgürlüğü, barışçıl bir şekilde toplanma hakkı ve ortak yönetişim gibi paramparça olmuş değerlerini yeniden tesis etmenin tek yolu olduğunu söyledi.
ABD kampüslerinde protesto dalgası: Neler yaşanıyor?
Çarşamba akşamı Fordham Üniversitesi’nin Manhattan’daki kampüsünde Filistin yanlısı göstericileri gözaltına alan çevik kuvvet kıyafetli polis memurları New York’ta son 24 saat içinde toplu tutuklamaların yaşandığı üçüncü üniversite olurken artan protestolar Amerikan üniversitelerini tedirgin etti.
Polis memurları Çarşamba akşamı New Orleans’taki Tulane Madison’daki Wisconsin Üniversitesi ve başka yerler de dahil olmak üzere birçok Amerikan üniversitesinin çimlerinde ve kaldırımlarında sarsıcı bir görüntü oluşturmaya devam etti.
Diğer birçok üniversitede öğrenciler protesto kamplarında kalmaya devam ederek gösteriler daha fazla kampüse yayılsa bile geri adım atmaya niyetli olmadıklarını gösterdiler. Gazze’de 7 Ekim’de başlayan savaşa karşı çıkan öğrenci aktivizmi dalgası, bir yandan ifade özgürlüğü haklarını korumak, diğer yandan da kampüsteki kargaşayı en aza indirmek isteyen yöneticiler için bir zorluk oluşturdu.
The New York Times (NYT) tarafından yapılan bir sayıma göre 18 Nisan’da Columbia’da 108 kişinin gözaltına alınmasından bu yana ABD kampüslerinde 1300’den fazla protestocu gözaltına alındı.
ABD genelinde birçok farklı eyalet ve üniversitede öğrencilerin düzenlediği Filistin’e destek gösterileri yeni haftanın başlamasıyla yeni gözaltı ve olaylara sahne oldu. / Görsel: AA
Columbia Üniversitesi kampüsü salı günü çevik kuvvet teçhizatlı polislerin neredeyse bir gündür işgal altında olan bir binayı boşaltmasının ardından, orada yaşayan öğrenciler ve temel hizmetleri sağlayan çalışanlar dışında herkese kapalı kaldı. Okulun zor durumdaki rektörü, daha fazla çatışmayı önlemek için polisin ders saatlerinden sonra da kampüste kalmasını istedi.
Yine salı gecesi Harlem’deki City College of New York’ta da Filistin yanlısı göstericilerden bazıları idari binayı ele geçirmeye çalıştıktan sonra gözaltına alınmıştı.
Yöneticiler Tulane’de 14 kişinin gözaltına alındığını, yerel güçlerin kampüs polisinin göstericileri dağıtmasına yardımcı olduğunu söyledi. Arizona Üniversitesi’nde kampüs polisi bir gösteriyi dağıtırken kimyasal madde sıktı. Dallas’taki Teksas Üniversitesi’nde de polisler bir kampı temizlerken en az 17 kişi gözaltına alındı.
Bazı kampüslerde gerilimin düştüğüne dair işaretler vardı. Rhode Island’da Brown Üniversitesi öğrencileri salı günü kamplarını dağıttı. Batı Yakası’nda ise polis, Humboldt California State Polytechnic Üniversitesi’nde bir yönetim binasında sekiz gündür devam eden işgali sona erdirdi.