ABD ile Çin’in gövde gösterisi sahasına dönen Pasifik’te Tayvan gerilimi sürüyor. Çin’e ait bir savaş uçağının, Tayvan Boğazı’nda sivil bir yolcu uçağının altından uçarak radardan saklandığı iddia edildi. İddiayı öne süren ise South China Morning Post gazetesi.
‘Çin Savaş uçağı on dakika radardan kayboldu’
South China Morning Post, ABD merkezli “FlightAware” ve İsveç merkezli “Flightradar 24” internet sitelerinin yayınladığı uçuş takip verilerine dayandırdığı haberinde Çin Halk Kurtuluşa Ordusuna (ÇHKO) ait “Y-9” elektronik harp uçağının, 24 Eylül’de Tayvan Boğazı’nda tarafların etki alanlarını ayırdığı varsayılan “orta çizginin” yakınında 10 dakika süreyle radardan kaybolduğu belirlendi.
Haberde savaş uçağının, Hong Kong hava yolu şirketi Cathay Pasific’in Şanghay seferini yapan “CX366” sefer sayılı sivil yolcu uçağının altından uçtuğu, bu sayede radar izinin kaybolduğu ileri sürüldü. Ancak Tayvan Savunma Bakanlığı olaya dair açıklama yapmaktan kaçındı.
Kaçış manevrası: Truva atı
Tayvan Hava Kuvvetlerinden emekli Tuğgeneral Çang Yın-ting, bunun, radardan saklanmak için yapılan “Truva atı” manevrası olabileceği yorumunu yaptı.
Çang, Çin’in Tayvan Boğazı’ndan geçen sivil hava yolu güzergahlarındaki yolcu uçağı seferlerini kullanarak Ada’ya sürpriz saldırılar düzenleyebileceği uyarısında bulundu. Tayvan Savunma Bakanlığı, 24 Eylül’de Çin ordusunun Tayvan Boğazı’nın karşı kıyısındaki Fucien eyaletinde, ÇHKO’ya ait hava araçları ve kara birliklerinin katıldığı “askeri tatbikat” yaptığını duyurmuştu. Açıklamada, Tayvan silahlı kuvvetlerinin “durumu yakından izlediği” kaydedilmişti.
Tayvan’ın görücüye çıkardığı denizaltıya Çin’den tepki
Söz konusu iddia Çin ile egemenlik ihtilafı içindeki Tayvan’ın ilk yerli üretim denizaltısını görücüye çıkarmasından bir gün sonra gündeme geldi. Tayvan “Narwhal” (deniz gergedanı) adı verilen savunma tipi denizaltının tanıtımı için dün Tayvan Uluslararası Gemi İnşa Şirketinin (CSBC) Kaohsiung kentindeki tersanesinde tören düzenlemişti. Tayvan lideri Tsai Ing-wen, törende yaptığı konuşmada, yerli üretim denizaltının, “donanmanın asimetrik harp kabiliyeti açısından kritik önemde” olduğunu vurgulayarak, bunun Tayvan’ın “savunma özerkliğine” katkı sağlayacağını belirtmişti.
Sözkonusu denizaltının tanıtılmasına ilk tepki de Çin’den gelmişti. Çin Savunma Bakanlığı Sözcüsü Vu Çien, “Tayvan otoriteleri, ne kadar silah yaparsa veya satın alırsa alsın ulusal bütünleşmenin genel eğilimini, Çin ordusunun ulusal bağımsızlığı ve toprak bütünlüğünü savunma iradesini ve kabiliyetini durduramayacak” ifadelerini kullanmıştı.
Çin Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Mao Ning de “Tayvan’ın bağımsızlığı fikrine inatla bağlı olanlar, Tayvan halkının zor kazandığı parayı silahlar almak ve Tayvan Boğazı’nda cepheleşme yaratmak için harcıyor. Tayvan, Çin’in ayrılmaz bir parçasıdır. Tayvan Boğazı’nın iki yakası er geç yeniden birleşecektir” demişti.
Çin-Tayvan gerilimi
Tayvan Adası’nı topraklarının parçası, Tayvan Boğazı’nı da kara suları olarak gören Çin, Ada’nın ana kara ile yeniden birleşmesi için gerekirse güç kullanımını dışlamayacağını vurguluyor.
Çin’in topraklarının parçası olduğunu savunduğu Tayvan, Çin Halk Cumhuriyeti’nin kurulduğu 1949’dan bu yana fiili bağımsızlığa sahip bulunuyor. Çin ana karası ile Tayvan arasında iç savaşın ardından ortaya çıkan ayrılık hala devam ediyor.
