Amerika Birleşik Devletleri (ABD) ekranlara kilitlendi. Mevcut Başkan Joe Biden ve eski Başkan Donald Trump’ın kozlarını paylaştığı yayın tüm dünyada da dikkatle izlendi. Biz de 10Haber olarak tüm detayları sizinle paylaştık şimdi sıra işin analizine geldi.
Tüm dünya Biden ve Trump’ın birbirlerine meydan okuduğu 90 dakikalık yayının ardından iki ismin performansını analiz ediyor. Yayın Biden’ın “bunadığı” iddialarını bastırmak açısından önemli bir fırsattı ancak görünen o ki 81 yaşındaki başkan bunu iyi değerlendiremedi.
Halbuki enerji içeceği de içmiş ve iyi hissettiğini söylemişti ama olmayınca olmuyor demek ki.
I don’t know what they’ve got in these performance enhancers, but I’m feeling pretty jacked up.
Try it yourselves, folks.
See you in a bit: https://t.co/vD3mL9slj1 pic.twitter.com/Li4EM9mzve
— Joe Biden (@JoeBiden) June 28, 2024
Şimdi gelelim bu yayının Kasım ayındaki seçimlere etkisinin nasıl olacağı yönündeki soruların cevaplarına. Demokratlar Biden’ın performansı nedeniyle “dehşete düştüklerini” ifade etti.
Yüzde 67 ‘Trump’ diyor
CNN kendi ekranlarında yayımlanan başkanlık münazarası ardından SSRS’ye yaptırdığı anketi yayımlandı. Buna göre Başkan Joe Biden ile eski Başkan Donald Trump arasındaki münazarayı izleyen kayıtlı seçmenlerin yüzde 67’si Trump’ın daha iyi performans sergilediğini söylerken Biden diyenler yüzde 33’te kaldı. Münazara öncesinde bu oran Trump için yüzde 55, Biden için yüzde 45 idi.
‘Biden tökezledi, Trump zirvede’
ABD’nin önden gelen gazetelerinden The New York Times da (NYT) “Tartışmayı Kim Kazandı? Biden Tökezledi Trump’ı Zirvede Bıraktı” başlığıyla kapsamlı bir analiz yayımladı.
Alan Rappeport imzalı yazıda Biden’ın durağan performansı ve Trump’ın nispeten istikrarlı ve ölçülü konuşmasının Demokratlarda endişe yarattığı ifade edilerek eleştiriler mercek altına alındı.
‘Çok az Demokrat Biden’ın performansını beğendi’
Yayından sonra merak edilen tek bir soru öne çıktı, Biden seçim yarışında Trump’a karşı devam edebilecek mi? Çok az Demokrat Biden’ın performansı hakkında iyimser değerlendirme yapabildi.
İşte NYT’nin derlediği tepkiler:
Biden’ın eski Beyaz Saray İletişim Koordinatörü Kate Bedingfield:
“Bu Joe Biden için gerçekten hayal kırıklığı yaratan bir performanstı. Bunun başka şekilde ifade edilebileceğini sanmıyorum. En büyük mesele ABD halkına enerjisinin ve dayanıklılığının olduğunu kanıtlamaktı ve bunu yapamadı.”
Cumhuriyetçi analist ve Güney Carolina Senatörü Tim Scott’ın eski kıdemli danışmanı Matt Gorman:
“Biden kürtaj ve 6 Ocak gibi kolay konularda bile çuvallıyor.”
‘Biden çekilmeli’
Demokratların özellikle 2020 yılında öne çıkan isimlerinden Andrew Yang X’teki paylaşımına #swapJoeout (Joe’yu değiştir) etiketini ekleyerek “Bakın, Joe ile 2020’de 7 kez tartıştım. O 2024’te eskiden olduğundan farklı bir adam” dedi.
Danışmanlık firması Veda Partners’ın yönetici ortağı ve ekonomi politikaları araştırma direktörü Henrietta Treyz: “Eski Başkan Trump gerçeklere dayanmayan mesajlarına bağlı kaldı ama Başkan Biden bunlara ikna edici bir şekilde karşı koyamadı.”
Trump karşıtı Lincoln Projesi’nin kurucularından eski Cumhuriyetçi siyaset stratejisti Steve Schmidt: “Joe Biden bu gece kaybetti ve geri kazanamayacak. Eğer Trump bir tehditse ve demokrasi tehlikedeyse Biden kenara çekilmelidir. Görevi, yemini ve mirası tevazu ve özverili davranmasını gerektiriyor.”
Siyasi danışman Frank Luntz: “Mesele Biden’ın politikaları ya da sicili değil. Her şey bu geceki performansıyla ilgili.”
- Luntz, kararsız seçmenlerden hiçbirinin Biden’a yönelmeyeceğine de dikkat çekti.
Trump döneminde Hazine Bakanlığında görev yapmış olan Cumhuriyetçi Monica Crowley:
“Başkan Trump münazaradan -ve muhtemelen seçimlerden- zaferle ayrıldı. Yayın şaşırtıcı derecede aydınlatıcıydı. Başkan Biden’ın kafası karışıktı, odaklanmamıştı ve performansı da felaketti. Demokratları paniğe sürükleyen tam bir çöküştü. Aynı zamanda Trump politika başarılarını anlatarak, yanıtlarını dikkatle seçerek istikrarlı duruş gösterdi. Açıkça baskındı.”
Sadece siyasi analistler ya da politikacılar da değil Biden’ın performasından endişelenen…
‘Amerika için bir felaket’
NYT Opinion, 12 köşe yazarından başkanlık tartışmasını analiz etmelerini ve dikkatlerini çeken şeyleri özetlemelerini istedi.
Adayları 0’dan 5’e kadar puanladılar:
- 0, gecenin hiçbir şeyi değiştirmediği
- 5, bir kişinin zafer kazandığı anlamına geliyor…
12 yazar arasından 5’i, Trump için 5 puan kullandı. Yani Trump’ın zafer ilan ettiğini belirtti.
Diğer 5 kişi 1 ila 4 arasında puan kullandı. Tercihini 4 puandan yana kullanan iki isim oldu. Yani Trump’ın zafer ilan ettiğine dair görüşler daha ağır bastı. Öte yandan kalan iki yazar da “0” yayının bir şeyi değiştirmediği yönünde karar verdi.
İlginç olan ise tabloda Biden lehine oyun hiç çıkmaması oldu.
NYT yazar oylaması grafiği. Mavi taraf Biden’ın kırmızı taraf ise Trump’ın kazanma ihtimalini gösteriyor. Görsel: The New York Times
Yazarların bildirdiği görüşlerden ortak olarak öne çıkan ise, yayının ABD için bir felaket olduğu.
Yazarlardan Lydia Polgreen’in görüşü belki de en dikkat çekici olanıydı:
“Bu münazarayı kimse kazanmadı ama kimin kaybettiğine şüphe yok: Kasım ayında başkanlık için oy kullanmayı planlayan herkes. Biden için tam bir fiyaskoydu. Sesi zar zor duyuluyordu. Kürtajdan demokrasiye kadar en güçlü olduğu konularda dahi cevap veremedi. Trump yalan söyledi, yalan söyledi ve yalan söyledi ve hiç kimse – kesinlikle moderatörler ve daha da kötüsü Biden bile – onu en çürütemedi. Trump pişkin pişkin konuştu. Biden’a acımasızca saldırdı ve bir kabadayı gibi göründü. Amerikalıların karşı karşıya olduğu seçim budur. Bu Amerika için bir felaketti.”
Biden’ın adaylıktan çekilmesi tartışılırken potansiyel isimler kim?
“Demokratların başkan adayı olarak Joe Biden’ın yerine kim geçebilir?” sorusu, CNN ekranlarındaki münazara sonrasında esas konulardan biri haline geldi. Joe Biden’ın Kasım ayında yeniden aday olmamaya karar vermesi halinde, 19-22 Ağustos tarihlerinde Chicago’da yapılacak olan Demokratik Ulusal Kongre’nin başka birini aday göstermesi gerekecek. Bu konuda net bir aday yok, ancak potansiyel seçeneklerden bazıları şunlar olabilir:
Kamala Harris: İlk akla gelen isim Başkan Biden’ın yardımcısı Kamala Harris. Biden yönetiminde beklentileri karşılamadığı için çok eleştirildi ve anketlerde düşük onay oranlarına sahip. Ancak yine de Donald Trump’a karşı mücadelede yer alırsa destek alabileceğine dair beklentiler mevcut.
Gavin Newsom: 56 yaşındaki California valisi Biden’ın çekilmesi halinde kendisinin alternatifler arasında gösterilmesini “saçma sapan spekülasyonlar” diyerek reddetti. Geçen yıl Florida valisi Ron DeSantis ile geleceğin başkanlık eşleşmesi olabilecek bir primetime tartışması yaptı ve zaman zaman gölge bir Beyaz Saray kampanyası gibi görünen kendi eyaletinden uzaktaki seçimlerde Demokratları destekleme noktasına geldi.
J B Pritzker: 59 yaşındaki Illinois valisi potansiyel adaylar arasında ve en zenginlerden biri. Aynı zamanda Illinois’de kürtaj hakkını yasallaştırmış ve kürtaj yaptırmak isteyen kadınlar için “sığınak eyalet” ilan etmiş olmasıyla da öne çıkabilir. Ayrıca silah kontrolü konusunda güçlü bir duruş sergilemiş bir figür.
Gretchen Whitmer: Michigan valisi 2020’de Biden’ın başkan yardımcısı adayları listesinde yer alıyordu ve Demokrat Parti’nin ara seçimlerde gösterdiği güçlü performans kısmen valiliğine bağlanıyordu. 52 yaşındaki vali daha sıkı silah yasaları, kürtaj yasaklarının kaldırılması ve anaokullarının desteklenmesinden yana.
Sherrod Brown: 71 yaşındaki senatör, alternatif adaylar arasında en yaşlısı olsa da Donald Trump’tan yedi yaş daha genç. 2020 seçimlerinde, Ohio senatörü olarak kalmayı istediğini “bu mücadeleyi vermem için en iyi yer” sözleriyle anlatan Brown, başkanlık için hevesli görünmemesiyle dikkat çekmişti. İşçi hakları konusunda güçlü bir ses olan Brown, tüp bebek ve kürtaj korumaları konusunda da öne çıkıyor.
Joe Biden, 19-22 Ağustos tarihlerinde Chicago’da yapılacak olan 2024 Demokratik Ulusal Kongresinde onaylanana kadar partinin resmen başkan adayı değil. Muhtemel aday olarak onun yerini alacak bir alternatif ise şimdilik yok. Eğer değişiklik gerçekleşirse bu Demokrat Parti’nin modern tarihi açısından da bir ilk olacak. Dolayısıyla en etkili tek seçeneğin, kendisinin kenara çekilmeyi kabul etmesi görülüyor.