Türkiye İsveç’in NATO üyeliğini onayladığından beri envanterine yeni 40 F-16 ile 79 modernizasyon kitini katmak için ABD’den satış onayını bekliyor. Biden yönetimi Amerikan Kongresi’ne resmi bildirimi yolladı ve geriye senatörlere tanınan 15 günlük itiraz süresinin sona ermesini beklemek kaldı. Bu süreçte Yunan lobisinin itiraz etmesinin önüne geçmek için Yunanistan’a 8.6 milyar dolarlık 40 F-35 satışına da izin verildi. Daha önce Türkiye’ye F-16 satılmasına katı şekilde karşı çıkan senatörler bile ABD Başkanı Joe Biden’dan güvenceler aldıklarını söyleyerek satışa itiraz etmeyeceklerini belirtti. Ama görünen o ki bütün senatörler aynı fikirde değil.
Dış İlişkiler Komitesi’ne mensup Cumhuriyetçi Senatör Rand Paul’un Türkiye’ye F-16 satışının engellenmesi için yasa tasarısı hazırladığı öğrenildi. Paul’ün 5 Şubat’ta sunduğu ancak kamuoyuna dün yansıyan yasa tasarısında Türkiye’ye F-16’lar dahil tüm askeri teçhizat, malzeme ve hizmet satışının yasaklanması talep ediliyor.
CNN Türk’ten gazeteci Dicle Canova Türk diplomatik kaynakların F-16 satış sürecinin gidişatında bir değişiklik olmadığını belirtti. Kaynaklar F-16 satışında muhatabın doğrudan ABD hükümeti olduğunu belirtti. Canova girişimin Dış İlişkiler Komitesi’nden bağımsız, “bireysel” bir karar olarak değerlendirildiğini söyleyerek “Tasarının süreci engellemesi için onay alması gerekiyor. Bu da şu aşamada çok düşük bir ihtimal olarak görülüyor” dedi. Zaten Senato ve Temsilciler Meclisi Dış İlişkiler Komiteleri başkanları ve kıdemli üyeleri satışa onay verdiklerini daha önce söylemişti.
Tasarının kabul edilmesi için salt çoğunluğun sağlanması gerekiyor. Ayrıca tasarı alt ve üst mecliste geçse bile Biden başkanlık yetkisini kullanarak kararı veto hakkını kullanabilir. Böyle bir senaryoda kongrenin bu kez üçte ikisinin tasarıyı kabul etmesi gerekiyor. Böyle bir yasa tasarısını hem Senato’dan hem de Temsilciler Meclisi’nden geçirmek aylar sürebilir ki Amerikan Kongresi yakında tatile giriyor. Halbuki itiraz için 15 günlük resmi süre 11 Şubat Pazar günü sona eriyor.
Güvenlik analisti Colby Badhwar haberi “ABD tarihinde kongre bir kez bile Ortak İtiraz Kararı yoluyla bir silah satışını başarıyla engelleyemedi. Dolayısıyla itiraz satışı engelleyemeyecek. Türkiye F-16’larını alacak” şeklinde yorumladı.
Paul daha önce Mısır, Suudi Arabistan, Pakistan ve Birleşik Arap Emirlikleri’ne yapılacak silah satışlarına da itiraz etmiş, ama girişimleri her seferinde sonuçsuz kalmış.