Hamas’ın 7 Ekim’deki Aksa Tufanı Operasyonu ardından başlayan İsrail’in Gazze işgaline tepkiler de yükselmeye devam ediyor. Filistin halkının yanında duran açıklamalarıyla dikkat çeken İspanya, Malta, İrlanda ve Slovenya’nın Filistin Devleti’ni tanıması zaten bekleniyordu, şimdi ise tarih verildi.
Avrupa Birliği (AB) Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi Josep Borrell, İspanya, Malta, İrlanda ve Slovenya’nın Filistin devletini tanıyacağı tarihi açıkladı. Borrell, İspanya’nın yerel radyolarından RNE’de dün gece geç saatlerde katıldığı yayında İspanya, İrlanda, Slovenya ve diğer AB ülkelerinin Filistin devletini tanıyacağı tarihin belli olup olmadığı sorusunu yanıtladı. Borrell, “Biliyorum çünkü bana da (Jose Manuel) Albares (İspanya Dışişleri Bakanı) söyledi. İspanya 21 Mayıs’ta Filistin’i tanıyacak” diyen Borrell, Malta, İrlanda ve Slovenya’nın da Filistin’i tanıyacağını kaydetti.
Borrell, “Belçika’nın şu anda tanımayacağını biliyorum ama yine de bu olasılık da mevcut” diye konuştu. Filistin devletinin sınırlarıyla ilgili bir soruya ise Borrell, “Bunu kendimiz yaratacak değiliz. BM kararlarında zaten belli” cevabını verdi. İrlanda, Malta ve Slovenya liderleri 22 Mart’ta İspanya Başbakanı Pedro Sanchez ile birlikte yaptıkları ortak açıklamada “koşullar uygun olduğunda” Filistin’i tanımaya hazır olduklarını bildirmişti.
İsrail’in 7 Ekim saldırısından bu yana Gazze’de yürüttüğü savaş, dünyada Filistin devletinin tanınması çağrılarını canlandırmıştı.
193 BM üyesinde 137’si Filistin’i tanıyor
Söz konusu ülkelerin Filistin Devleti’ni tanıyacaklarını açıklaması, destek gördüğü kadar eleştirilere de neden oldu. Haber paylaşan kimi hesaplara gelen yorumlarda “Olmayan bir şeyi nasıl tanıyacaksınız” gibi eleştiriler de sıklıkla öne çıktı. Biz de bu sebeple Filistin Devleti’ni tanıyan ülkeleri yazmak istedik. Avrupa Birliği’nde son olarak İspanya, İrlanda, Malta ve Slovenya, benzer adımları atacak ama AB’de Filistin’i tanıyan ilk ülkeler olmayacaklar. AB’ye girmeden önce Bulgaristan, Çek Cumhuriyeti, Macaristan, Güney Kıbrıs Rum Yönetimi, Polonya ve Romanya, Filistin’i devlet olarak kabul etti. Ancak İsveç, birliğe katıldıktan sonra yani 2014 yılında, Batı Avrupa’da bir Filistin devletini tanıyan ilk AB üyesi olarak tarihe geçti.
Batı Şeria’daki Filistin Yönetimi’ne (El Fetih) göre Birleşmiş Milletler’in 193 üyesinden 137’si halihazırda devletlerini tanıyor. Filistin’i tanıyan BM üyeleri arasında ABD, Kanada, Avustralya, Japonya ve Batı Avrupa’nın çoğu ülkeleri bulunmuyor.
İlk intifadada ilan edilmişti
Tarih, 15 Kasım 1988’i gösterdiğinde dönemin Filistin lideri Yaser Arafat, ilk intifada sırasında tek taraflı olarak başkenti Kudüs olan bağımsız bir devlet ilan etmişti. Cezayir’de Filistin Ulusal Konseyi toplantısında bu duyuruyu yapmasının ardından Cezayir, bağımsız bir Filistin devletini resmen tanıyan ilk ülke olarak tarih sayfalarında yerini almıştı. Cezayir’i birkaç hafta içinde izleyen ülkeler arasında Türkiye de vardı. Yani Türkiye de Filistin Devleti’ni ilk tanıyanlar arasında yer alıyor. Cezayir’in ilk adımını Türkiye ile birlikte yine 1988 yılında Hindistan, Arap dünyasının büyük bir kısmı, bazı orta ve doğu Avrupa ülkeleri de dahil olmak üzere onlarca ülke takip etmişti.
Yıllar 2010 ve 2011 gösterdiğinde Ortadoğu bir başka krizin ayak seslerini hissediyordu. O dönemde İsrail’in işgal altındaki Batı Şeria’da Yahudi yerleşimi inşasına getirdiği geçici yasağı bitirmeye karar vermesi, Filistinlilere yönelik yeni bir destek dalgasını başlattı. O dalga sayesinde Arjantin, Brezilya ve Şili’nin de aralarında bulunduğu bir dizi Güney Amerika ülkesi, Filistin’e desteklerini açıklamıştı.
Uluslararası Ceza Mahkemesi de 2015 yılında Filistin’i taraf devlet olarak kabul etmişti.
