Fransa bir dizi çiftçi protestosuyla sarsılmaya devam ediyor. Fransız çiftçiler otoyolları kapatarak ve ürünlerini yola atarak düşük fiyatlar, yeşil düzenleme ve serbest ticaret politikaları konusunda acil eylem talep etti. Başkent Paris’e yürüyen çiftçiler ülkenin güneybatısında patlak verdikten sonra ikinci haftasına giren protestoların talepleri karşılanmadığı sürece devam edeceğini söyledi.
Genç Çiftçiler (Jeunes Agriculteurs) Sendikası Başkanı Arnaud Gaillot, çiftçilerin bugünden itibaren Paris’te trafiği kilitlemeye başlayabilecekleri yönündeki haberlerin sorulması üzerine gazetecilere “Tüm olasılıklar hâlâ masada” dedi. Akabinde güneyde Lyon bölgesi ile İspanya sınırı arasındaki yaklaşık 400 kilometrelik otoyoldaki trafik akışı kesildi.
France’s top farmers’ union on Friday announced plans to blockade major roads around Paris, upping the pressure on the government to respond to their demands on pay, tax and regulations.https://t.co/ytjKLJAmy2
— AFP News Agency (@AFP) January 26, 2024
Protestolar aynı zamanda Başbakan Elisabeth Borne’un 8 Ocak’taki istifasının ardından göreve gelen çiçeği burnunda genç Başbakan Gabriel Attal’in ilk zorlu sınavı.
Farmers in France are protesting against rising costs, cheap imports and red tape by blocking roads and dumping tires, vegetables, and manure. pic.twitter.com/uMVydei48o
— DW News (@dwnews) January 26, 2024
Le Parisien gazetesi ve BFM TV’nin aktardığına göre ise Fransız istihbarat servisleri hükümete, bölgesel tarım kooperatifleri üyelerini başkentte bir araya getirme çağrısı yaptı.
‘Artık yaptığımız işle geçinemiyoruz’
Attal bugün somut öneriler açıklamak üzere üst düzey bakanlarıyla bir araya gelirken, çiftçiler Avrupa Birliği’nin (AB) en büyük tarım üreticisi olan Fransa’daki ana otoyolları saman balyaları ve traktörlerle kapattı.
Calvados Kırsal Koordinasyonu Sendikası’nın 61 yaşındaki lideri çiftçi Jean-Jacques Pesquerel “Artık yaptığımız işle geçinemiyoruz, para kazanamıyoruz” dedi.
Yetkililer şimdiye kadar yol kapatma eylemlerine ve hükümet binaları ve süpermarketler ve depolar gibi gıda endüstrisi tesislerine zarar verme ya da zorla girme de dahil olmak üzere protestolara karşı güç kullanarak müdahale etmekten kaçındı.
Sendika lideri Gaillot, Sud Radio’ya yaptığı açıklamada “Mülke zarar vermeyi ya da şiddeti haklı çıkaracak bir neden elbette yok ancak şu anda ne yazık ki çaresiz hisseden çiftçiler var. Durumun daha da kötüye gitmesine izin verilmemeli. Hükümet olanları umursamadığı mesajını vermemeli” ifadelerini kullandı.
Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron’un hükümeti 2018 ve 2019’da Fransız toplumunda çok sayıda insanı harekete geçiren ve göstericilerle polis arasında çirkin çatışmalara sahne olan “Sarı Yelekliler” hareketinin yaralarını hâlâ taşıyor.
Yeni kabinedeki yerini koruyan İçişleri Bakanı Gerald Darmanin de çiftçilerin sert müdahale görmeyeceğini söyledi. Darmanin, 2023 yazında polis memurlarının 17 yaşındaki “Nael” isimli genci öldürmesiyle tetiklenen ayaklanmalarla şimdiden üstü kapalı bir tezat oluşturdu. Zira Fransız polisinin protestoculara müdahalesi oldukça sertti.
Çiftçiden Başbakan Attal’e: Anahtar onun elinde
Bir grup çiftçinin ithal edildiğini söylediği domates, lahana ve karnabahar kasaları, Fransa’nın ikinci ve üçüncü büyük şehirleri olan Marsilya ve Lyon’u birbirine bağlayan A7 otoyoluna saçıldı.
Paris’in güneybatı ucunda onlarca traktör sabah trafiğinin yoğun olduğu saatlerde trafiği yavaşlattı. Protestocuların barikatları ne zaman kaldıracağı sorusuna Gaillot, “Attal’e sorun, anahtar onun elinde” şeklinde yanıt verdi.
Kuzey Fransa’dan protestolara katılan çiftçi sendikası üyesi Jeremy Allard da “Bugün başbakandan cevap bekliyoruz ve eğer alamazsak hareket devam edecek” dedi.
Yine kuzeyden bir hindiba yetiştiricisi olan Charles Demeyer ise “Belki Fransa’yı bu şekilde durdurarak bazı cevaplar alabiliriz” diye konuştu.
Sendikalara göre protestolar yaklaşık 55 bin kişiyi harekete geçirirken Başbakan Attal’in hafta sonu somut adımlar atması bekleniyor. Ancak sendikanın 140 talebinden bazıları ancak yeni mevzuatla veya AB düzeyinde çeşitli zorlu müzakerelerle karşılanabilir.
Almanya’da çiftçilerden parti genel merkezleri önünde traktörlü protesto
Çiftçilerin zorlu yaşam koşullarından yakındığı Almanya da benzer olaylara sahne oldu. Ülkede çiftçiler tarımsal mazot sübvansiyonlarında yapılması planlanan kesintilere karşı hükümeti oluşturan partilerin genel merkezleri önünde traktörlerle gösteri yaptı. Sosyal Demokrat Parti (SPD) ile Yeşiller ve Hür Demokrat Parti’nin (FDP) başkent Berlin’deki genel merkezleri önüne traktörleriyle gelen çiftçiler, hükümetin tarım politikalarını protesto etti.
Çiftçiler tarımsal mazot üzerindeki indirimli vergi oranının korunmasını da içeren bir talep listesini, partilerin yetkililerine sundu. Hükümetin tarım alanında sübvansiyonları kaldırmayı planlaması dolayısıyla çiftçiler ülkenin birçok bölgesinde aralık ayından beri protestoda bulunuyor.
Alman hükümeti aralık ayındaki protestoların ardından çiftçiler için tarımsal mazot üzerindeki vergi indirimine aniden son vermek yerine bunu bu yıl için yüzde 40, 2025 için yüzde 30 azaltmayı, 2026’dan itibaren de tamamen kaldırmayı planladığını, çiftçilerin araçlarına vergi muafiyetini de kaldırmaktan vazgeçtiğini açıklamıştı. Buna rağmen çiftçiler 8 Ocak’ta bir haftalık geniş kapsamlı protesto başlatmıştı.
Alman Çiftçiler Birliği, bunun Alman tarımını rekabetçi tutmak için yeterli olmadığını savunmuş ve bütçede kesintilerin yükünün haksız yere kendilerine yüklendiğini, vergi indirimlerinin sona ermesinin çiftlikleri iflas ettireceğini belirtmişti.
