7 Ekim’deki Hamas saldırılarının ardından İsrail ile Filistinli örgütler arasında başlayan savaş dünya gündemini sarsmaya devam ediyor. Katar arabuluculuğunda başlayan ateşkeste üçüncü gün geride kaldı, dün üçüncü esir takası yapıldı.
Savaştan ötürü dünyanın birçok bölgesi adeta kaynarken suların durulmadığı Aden Körfezi’nde bir başka kaçırma vakası meydana geldi. İstihbarat şirketi Ambrey’in raporuna göre Zodiac denizcilik şirketinin işlettiği Liberya bandıralı Central Park tankeri Körfez açıklarında kimliği belirlenemeyen saldırganlarca alıkondu.
Saldırıyı hiçbir grup üstlenmezken isminin açıklanmaması koşuluyla konuşan Amerikalı bir savunma yetkilisi Associated Press‘e (AP) saldırıyı doğruladı. Zodiac ise gemiye el konmasını “şüpheli bir korsanlık olayı” olarak nitelendirdi.
Attackers seize an Israel-linked tanker off Yemen in a third such assault during Israel-Hamas war https://t.co/Le5PDNpJ8N pic.twitter.com/iVlFNRgWc0
— The Hill (@thehill) November 26, 2023
Türkiye makamları doğruladı: Kaptanlar Türk
Zodiac firması yaptığı açıklamada “Önceliğimiz gemideki 22 kişilik mürettebatın güvenliğidir. Türk kaptanlı gemide Rus, Vietnam, Bulgar, Hint, Gürcü ve Filipin vatandaşlarından oluşan çok uluslu bir mürettebat bulunuyor. Gemi fosforik asit yüklü” dendi.
Denizcilik Genel Müdürlüğü de Aden Körfezi’nde içinde iki Türk kaptanın olduğu bir kimyasal tanker geminin kaçırıldığını doğruladı. Müdürlüğün açıklamasında “Yemen’in Aden şehri açıklarında İsrail bağlantılı bir tankerin, kimliği belirlenemeyen saldırganlarca ele geçirildiği bildirildi” dendi. Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı’nın aktardığı bilgiye göre ise gemide görev yapan Türk mürettebatın kaptan Aydın Hasırcı ile 4. kaptan Okan Yüksel olduğu bildirildi.
Şirket geminin Clumvez Shipping’e ait olduğunu söylese de, kayıtlar geminin sahibi olarak doğrudan Zodiac’ı gösteriyor. Londra merkezli firma İsrailli milyarder Eyal Ofer’in Zodiac Group’unun parçası. İngiliz şirket kayıtları soyadı Ofer olan iki kişiyi Clumvez Shipping’in mevcut ve eski yöneticisi olarak listeledi; bunlardan biri Zodiac denizcilik şirketi yöneticisi Daniel Guy Ofer.
Saldırının arkasında kimin olduğu ise henüz netlik kazanmadı. Aden Körfezi uluslararası alanda tanınan Yemen hükümetine bağlı güçler ve yıllardır Yemen’in İran destekli Husi isyancılarıyla mücadele eden Suudi Arabistan liderliğindeki koalisyonun kontrolünde. Aden Körfezi’ndeki bu alan Husilerin kontrolündeki bölgeden oldukça uzak. Somalili korsanların da o bölgede faaliyet göstermediği biliniyor.
Attackers seize an Israel-linked tanker off Yemen in a third such assault during Israel-Hamas war https://t.co/g5kbFrEILE
— This Is The Conversation Project (@th_conversation) November 26, 2023
‘ABD ve koalisyon güçleri bölgede’
Geminin “çok sayıda kimliği belirsiz silahlı kişilerce” ele geçirildiğinin anlaşıldığını söyleyen ABD’li yetkili “ABD ve koalisyon güçleri bölgede. Durumu yakından takip ediyoruz” dedi. Ambrey ise “ABD deniz kuvvetlerinin duruma müdahil olduğunu ve gemilerden bölgeden uzak durmaları çağrısı yaptığını” söyledi.
Central Park’ın alıkonması bir başka İsrailli milyardere ait CMA CGM Symi adlı konteyner gemisinin Cuma günü Hint Okyanusu’nda İran’a ait olduğu düşünülen bir insansız hava aracının (İHA) ile saldırıya uğramasının ardından geldi. İran saldırıyı kendisinin gerçekleştirdiğini kabul etmediği gibi konuya ilişkin açıklamada da bulunmadı.
MarineTraffic.com verilerine göre her iki gemi de Otomatik Tanımlama Sistemi (OTS) takip cihazını kapatmıştı. Gemilerin güvenlik nedeniyle OTS’lerini aktif tutması gerekiyor ancak mürettebat hedef alınabileceklerini düşündüğünde bu sistemi kapatıyor. Verilere göre Central Park en son dört gün önce Süveyş Kanalı’ndan ayrılıp Kızıldeniz’e doğru yol aldıktan sonra sinyal göndermişti.
Gazze’deki yangın dünyanın birçok yerinde taşları yerinden oynattı, bu bölgelerden biri de Aden Körfezi oldu. İran destekli Husiler daha önce “İsrail bağlantılı” diye Türkiye’den yola çıkan Galaxy Leader isimli gemiyi kaçırmıştı. İsrail ise geminin kendileriyle bağlantısı olmadığını söylemiş, içinde İsrailli yok açıklaması yapmıştı. İsrail Başbakanı Netanyahu ise olayın arkasında İran olduğunu öne sürerek Tahran’ı suçlamıştı.
İran-İsrail gerilimi bölgede suları ısındırıyor
Zodiac şirketi İran ve İsrail arasında yıllardır süren gölge savaşında daha önce de hedef alınmıştı. ABD ve diğer Batılı ülkelerce İran tarafından gerçekleştirildiği değerlendirilen İHA saldırısı 2021 yılında Umman açıklarında Zodiac’a ait Mercer Street adlı petrol tankerindeki iki mürettebatın hayatına mal olmuştu.