Gazze’de 15 ay süren vahşi savaşın ardından gelen ateşkes zaten son derece kırılgandı. Bu kırılganlık, Hamas’ın son bıraktığı esirlerin aç kalmış hallerinin ortaya çıkmasıyla iyice belirginleşti. Bunu Hamas’ın İsrail’in ateşkesi ihlal ettiğini öne sürüp bu hafta sonu yapılacak esir takasını durdurduğunu açıklaması izledi ve ardından Amerikan Başkanı Donald Trump’ın Hamas’a yönelik sert tehditleri geldi.
Amerikan Başkanı Donald Trump’ın ‘Gazze’yi devralmak’ ve buradaki Filistinlileri tehcir etmekle ilgili planı zaten dünya çapında bir tedirginliğe yol açmış durumda. Üstüne Hamas’ın Gazze’de varlığını ve hakimiyetini sürdürmesi, bunu da sürekli görünür biçimde yapması eklenince zaten eli sürekli tetikte olan İsrail’de ateşkesin sürdürülüp sürdürülmemesine dair tartışma alevleniyor.
Son olarak Hamas’ın serbest bıraktığı üç rehinenin aç bırakılmış, çok zayıflamış ve bir iddiaya göre işkence görmüş olmasına dair görüntü ve açıklamalar, gerginliği iyice arttırdı.
Hamas’ın serbest bıraktığı son üç rehine olan Eli Sharabi (52); Or Levy (34); ve Ohad Ben-Ami’nin (56) İsrailli doktorlar tarafından açıklanan sağlık raporları ve gelen fotoğraflarına en sert tepkiyi gösterenlerden biri Amerikan Başkanı Donald Trump oldu. Trump, serbest kalan rehineleri Holokosttan hayatta kalanlara benzetti, “Bir deri bir kemik kalmışlar” dedi ve Hamas’ın bütün rehineleri bir an önce serbest bırakması gerektiğini söyledi.
Oysa ateşkes anlaşması rehinelerin böyle parça parça serbest kalmasını öngörüyor. Ama İsrail’de de bu rehinelerin durumuna bakınca geri kalan rehinelerin sağlıklarıyla ilgili endişeler büyüdü. Rehine yakınları dün yine büyük bir gösteri düzenleyip İsrail hükümetinden yakınlarının serbest bırakılmasını talep etti.
İsrail’de bu gelişmeler olurken dün Hamas’tan sürpriz bir çıkış geldi; İsrail’in bazı bombardımanlarla ateşkes anlaşmasını ihlal ettiğini öne süren Hamas, rehine takasını dondurduğunu, bu hafta sonu kimseyi serbest bırakmayacağını duyurdu.
Bu duyuru üzerine İsrail ordusu alarma geçip yeniden Gazze etrafında konuşlanmaya başladı, bu arada Amerikan Başkanı Trump da Hamas’ı tehdit etti, “Rehineler cumartesi saat 12’ye kadar serbest kalmazsa ateşkes iptal olur ve cehennem başınıza yağar” dedi.
İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, 7 Ekim 2023’te Hamas ülkesine saldırıp 1200 kişiyi öldürüp yüzlerce kişiyi de rehin alınca halkına Hamas’ı bitirme sözü vermişti. 15 ay sonra gelen ateşkeste geriye taş üstünde taş kalmamış bir Gazze kaldı ama Hamas hala varlığını sürdürüyordu.
Bu durum Netanyahu’yu aşırı sağcı partilerle kurduğu kırılgan koalisyonunda epey zor duruma düşürüyor. O yüzden ateşkesin ikinci aşaması ile ilgili müzakereler bir türlü tam olarak başlayamıyor; koalisyon üyesi partiler ateşkesin ikinci aşamaya geçmesi halinde hükümetten ayrılacaklarını söylüyor. Hükümet üyesi bazı siyasetçiler Gazze’ye yeniden bombardımanın hemen başlaması gerektiğini söylemeye başladı bile.
Öte yandan Başkan Trump’ın “Gazze’yi devralma” ve buradaki Filistinlileri zorla sürgüne gönderme planı da İsrail’de Başbakan Netanyahu dahil pek çok “büyük bir fırsat” gibi gözüküyor. İsrail, başından beri gerek Gazze ve gerekse Batı Şeria’daki Filistin varlığını tamamen silme, İsrail’i bu topraklar dahil genişletme, Arap nüfusu içinde hiç barındırmayan bir ülke yaratma hayalinde. Başkan Trump’ın çıkışı İsrail’e bu fırsatı veriyor.
Şimdi Gazze ateşkesi ciddi tehdit altında, ortaya çıkan yeni durum ve yeni bahanelerin giderilip giderilmeyeceği bilinmiyor ama İsrail, Hamas’ın rehine takasını durdurması halinde tüm gücüyle Gazze’ye saldırma konusunda Amerika’dan açık çek almış gibi duruyor.
