İsrail’in Gazze işgali nedeniyle 1968 yılındaki üniversite hareketini aratmayacak protestolar dünyanın dört bir yanında başlamıştı. Bu Üniversiteler arasında yer alan Gent Üniversitesi, üç İsrail kurumuyla ilişkilerini keserken, ABD’deki Columbia Üniversitesi protestolarına polis göndersin diye New York Belediye Başkanı Eric Adams’a baskı yapıldığı ileri sürüldü. Adams konusu hayli ilginç, çünkü belediye başkanına baskı yapan kişiler, Forbes milyarderler listesindeki bilindik isimler. Bu listede aynı zamanda Eski ABD Başkanı Donald Trump’ın damadı da yer alıyor.
‘İnsan hakları politikamıza aykırı’
Belçika’nın Gent Üniversitesi rektörü, artık insan hakları politikasıyla uyuşmadığını söylediği üç İsrailli eğitim ve araştırma kurumuyla ilişkilerini kestiğini açıkladı. Gent’teki Filistin yanlısı öğrenciler, İsrail’in Gazze’deki askeri saldırısına karşı çıkıyor ve bu ayın başından bu yana üniversitenin belirli bölümlerinde Filistin’e destek kampı kurdular. Öğrencilerin Üniversitelerinin İsrailli kurumlarla ilişiğini kesmesi talebi de karşılık buldu. Reuters’ın haberine göre, üniversitenin rektörü Rik Van de Walle yaptığı açıklamada Holon Teknoloji Enstitüsü, MIGAL Galilee Araştırma Enstitüsü ve tarımsal araştırmalar yapan Volcani Merkezi ile ilişkilerin kesildiğini söyledi.
Van de Walle, “İşbirliğimizin başlangıcında bu ortaklara verdiğimiz olumlu değerlendirmenin aksine, şu anda bu üç ortağı Gent Üniversitesi insan hakları yaklaşımına göre çok sorunlu olarak değerlendiriyoruz” ifadelerini kullandı. Gent Üniversitesi tarafından yapılan bir araştırmada, MIGAL Galilee Araştırma Enstitüsü ve Volcani Merkezi’nin İsrail bakanlıklarıyla olan bağlarını ortaya çıkardığını Holon Enstitüsü’nün de Gazze’deki eylemler için orduya maddi destek sağladığı tespit edildi.
Üniversite sözcüsü bu kararın dört projeyi etkileyeceğini söyledi.
Gent Üniversitesi öğrencileri, Belçikalı yayın kuruluşu VRT’ye kararı memnuniyetle karşıladıklarını anlattı. Öğrenciler alınan kararı “ilk adım” olarak gördüklerini söyledi. Şöyle konuştular, “Okulumuz tüm İsrail kurumlarıyla bağlarını koparana kadar gösterilerimize devam edeceğiz.”
Columbia işler bu kadar olumlu değil
Belçika’daki üniversite “ilk adım” olarak değerlendirseler de Filistin’e destek taleplerinde bir kazanım sağlayabildiler, ancak aynı durum İsrail’in en büyük müttefiki ABD’deki üniversiteler için geçerli değil. 18 Nisan’da Filistin’e destek gösterilerinin başladığı ve tüm dünyada manşetlerde yer bulan Columbia Üniversitesi bu kez de bir iddiayla gündemde. ABD basınına göre, birçok zengin iş insanı ve milyarder New York Belediye Başkanı Eric Adams’a Columbia Üniversitesi’ndeki öğrenci protestolarının sonlandırılması için polis göndermesi için baskı yapıyor. AA’nın aktardığına göre ABD basını, aralarında birçok zengin iş insanı ve milyarderin yer aldığı WhatsApp sohbet grubunda New York Belediye Başkanı Eric Adams’a yapılan baskıyı manşetlerine taşıdı. Bu baskı, Columbia Üniversitesi’ndeki öğrenci protestolarının sonlandırılması için polis gönderilmesi amacını taşıyor.
Baskı grubunda Forbes zenginleri
Amerikan Washington Post gazetesinin ulaştığı ve birçok üyesi tarafından doğrulanan WhatsApp sohbet grubundaki yazışmalara göre grup üyeleri, geçen ay Belediye Başkanı Adams’dan Filistin destekçisi öğrencilerin protestolarını sonlandırmasını istedi. İlk olarak Amerikalı milyarder ve emlak zengini Barry Sternlicht adına personeli tarafından 7 Ekim 2023 sonrası açılan sohbet grubunun amacı, “ABD halkına Gazze savaşının anlatısını İsrail lehine değiştirmek.” Sayıları 100’e yaklaşan grup üyelerinin birçoğu, Forbes’un milyarderler listesindeki kişilerden oluşuyor. Yazışmalarda “Kind” atıştırmalık şirketinin kurucusu Daniel Lubetzky, koruma fonu yöneticilerinden Daniel Loeb, emlak zengini Joseph Sitt ve milyarder Len Blavatnik de yer aldı ve 26 Nisan’da Adams’la yapılan Zoom toplantısında Columbia Üniversitesinin rektör ve mütevelli heyetinin, protestocuları dağıtmak için kampüse belediye tarafından polis gönderilmesine izin vermesi de tartışıldı.
New York Polisine de bağış yapılması görüşülen yazışmalarda bunun polisin protestoları kontrol altına alması için özel dedektif görevlendirmesinde kullanılmasının yanı sıra Adams’a finansal destek sağlanması da gündeme geldi.
Trump’ın eski damadı da aynı grupta
Grupta “siyahi liderlerin antisemitizmi kınamasının sağlanması” ve bu konuda Jay-Z, Lebron James ve Alicia Keys gibi ünlü isimlere ulaşılıp ulaşılamayacağı da tartışıldı. Yazışmalarda ayrıca eski Starbucks Üst Yöneticisi (CEO) Howard Schultz, Dell’in kurucusu ve CEO’su Michael Dell, milyarder ve koruma fonu yöneticilerinden Bill Ackman ile Joshua Kushner ve eski ABD Başkanı Donald Trump’ın damadı Jared Kushner’ın da Belediye Başkanı Adams’la bu konuda görüşme yaptığı kaydedildi.
Sohbet grubundaki mesajlarda grup üyelerinin Columbia Üniversitesi’ndeki gösteriler başlamadan aylar önce eski İsrail Başbakanı Naftali Bennett, İsrail Savaş Kabinesi Üyesi Benny Gantz ve İsrail’in Washington Büyükelçisi Michael Herzog ile “özel toplantıya katıldığı” ifade edildi. Schultz, 16 Ekim 2023’te sohbet grubuna Naftali Bennett ile görüşmesinden duyduğu memnuniyeti dile getiren mesaj gönderdi. Grup üyelerinden bazıları, kampüse polislerin girmesi amacıyla üniversite yönetiminde söz sahibi bağışçılara Adams ile işbirliği konusunda “baskı için yapabilecekleri bir şeyin olup olmadığını” sordu.
İsrail ordusunun derlediği görüntüleri üniversitelerde gösterime soktular
Gruptaki iş insanları, İsrail ordusunun, 7 Ekim 2023’teki olaylara ilişkin derlediği görüntülerin ABD’nin New York kentinde ve çeşitli üniversitelerde gösterime girmesinde İsrail hükümetiyle işbirliği yaptı. Aynı görüntüler, Harvard Üniversitesi’nde de gösterildi.
Columbia Üniversitesinin sözcülerinden biri, sohbet grubuna ve iş insanlarının faaliyetlerine ilişkin bilgilerinin olmadığını belirtti. Sohbet kayıtları, gruba üye iş insanlarının Adams’a yaptığı bağışın miktarına ilişkin bilgileri içermiyor. Öte yandan, “Semafor” adlı internet sitesi, Kasım 2023’te Sternlicht’in çeşitli milyarderlerle Hamas’a karşı 50 milyon dolarlık medya kampanyası başlattığını öne sürmüştü.
Bahsi geçen WhatsApp grubunun üyelerinden bazılarının da medya kampanyasına müdahil olduğu iddia edilmişti.
ABD üniversitelerinde Filistin gösterileri
Columbia Üniversitesi’nde Filistin destekçisi öğrenciler, nisanın ortasında okulun, İsrail’in Gazze’deki saldırılarını ve işgalini destekleyen şirketlere devam eden finansal yatırımlarını protesto amacıyla kampüsün bahçesinde oturma eylemi başlatmıştı. Rektörlük, 18 Nisan’da New York polisinden göstericilerin dağıtılması için yardım talebinde bulunmuş, kampüse giren polis, 108 öğrenciyi gözaltına almıştı. Columbia Üniversitesi’ndeki gösteriler, 7 Ekim’den sonra ABD’deki üniversitelerde Filistinli öğrencilere karşı başlayan “ifade özgürlüğü” engellemeleri tartışmalarını alevlendirirken yaklaşık 2 bin 900 kişinin gözaltına alınmasına tepki olarak öğrenci protestoları, ülke genelindeki diğer üniversitelere de yayılmıştı.
Her geçen gün yeni bir ülkenin eklenmesiyle gösterilerin merkezi Avrupa’ya doğru kayarken, Filistin’e destek gösterilerinde sadece ABD’de gözaltına alınanların sayısı 2 bin 900’ü geçti.
- ABD’deki California Üniversitesi’ne (UC) bağlı Berkeley kampüsü yakınlarındaki bir binaya girerek gösteri düzenleyen gruba polis müdahale etti. Filistin’e destek gösterisi düzenleyen 12 kişinin gözaltına alındığı belirtildi.
- Chicago’daki DePaul Üniversitesi’nde de polis Filistin destekçisi öğrenciler tarafından kurulan kamp alanını dağıttı. DePaul Üniversitesi Öğrenci Merkezi yakınlarında ise yüzlerce kişinin katılımıyla Filistin’e destek gösterisi düzenlendi. DePaul Polisi, gösterilerde 2 kişinin gözaltına alındığı belirtti.
- Avustralya’nın Melbourne kentindeki Monash Üniversitesinde 9 öğrenci, Filistin’e destek gösterilerini devam ettirmeleri durumunda disiplin cezası tehdidiyle yönetimden sözlü ve yazılı uyarılar aldıklarını iddia etti.
- Kanada’daki Toronto Üniversitesinde yönetim, öğrencilerin bazı taleplerini kabul ederken, Filistin’e destek verenlerin somut adımlar atılana kadar kampüsten ayrılmayacağı belirtildi.
- İngiltere’nin saygın okullarından Cambridge Üniversitesinin ise bu hafta yapılması planlanan mezuniyet töreninin yerinin değiştirilmek “zorunda kalındığı” ifade edildi. Filistin’i destekleyen göstericilerin mezuniyet töreninin yapılacağı alana kamp kurması üzerine üniversitenin yer değişikliğine gittiği belirtildi.
