Şu anda seçim döneminde olan ve beş ay sonra sandığa gidecek ABD’nin son dönemde en büyük kabuslarından biri Rusya ve Çin’in seçimlere müdahale etme ihtimali. Daha önce Facebook skandalı nedeniyle dili yanan ABD tüm dikkatini bu iki ülkeye vermişken geri planda bambaşka bir propaganda yürütüldüğü görülüyor. New York Times’ın haberine göre İsrail geçen yıl hem Amerikan Kongresi’ni, hem de Amerikan halkını etkilemek amacıyla bir propagandaya yatırım yaptı. Amaç Gazze’deki işgale destek bulmaktı.
İsrailli yetkililerin açıklamasına göre gizliden gizliye işlenen bu destek kampanyası için dünyanın dört bir yanındaki Yahudiler İsrail İçişleri Bakanlığı tarafından görevlendirildi. Propaganda için ayrılan bütçe yaklaşık iki milyon dolardı, Tel Aviv merkezli politik pazarlama firması Stoic bu iş için tutulmuştu.
İsrail’i güzelleme projesi savaşın çıktığı ekim ayında başladı ve sosyal medya platformu X’te aktif şekilde devam ediyor. Propagandanın en yoğun olduğu dönemde X, Facebook ve Instagram’da Amerikan vatandaşıymış gibi davranan yüzlerce sahte hesap İsrail yanlısı yorum yapmak için kullanıldı. Sahte hesapların odağında özellikle Temsilciler Meclisi’nin New Yorklu azınlık lideri Hakeem Jeffries ve Georgia Senatörü Raphael Warnock gibi Demokrat siyasetçiler vardı. Mesajların içeriklerinde de İsrail ordusunun finanse edilmesi gibi mesajlar veriliyordu.
Yapay zekayı kullandılar, Meta 510 hesabı yasakladı
Çoğu paylaşım metni yapay zeka destekli sohbet robotu ChatGPT kullanılarak hazırlanıyordu. Mesajlardan bazıları üniversite kampüslerinde protestolar düzenleyen öğrencilerin “antisemit” olduğu iddialarını da içeriyordu. Kampanya için İsrail yanlısı İngilizce sahte haberlerin paylaşıldığı üç de haber sitesi kuruldu. OpenAI geçen hafta Rusya, İsrail, Çin ve İran’ın ChatGPT’yi bilgi kirliliği yaratmak için kullandığını açıklamıştı. Ancak şirketin yayınladığı 39 sayfalık rapora göre bu ülkelerin yaptığı kampanyalar hiç ilgi görmediği gibi geniş kitlelere de ulaşamamıştı.
Meta da benzer bir rapor açıklamış ve Facebook’ta böyle paylaşımlar yapan 510 hesap, 11 sayfa ve bir grubu, Instagram’da da 32 hesabı kaldırdığını açıklamıştı. Şirket hesapların “Yahudi öğrenciler, Afro-Amerikanlar ve ‘endişeli’ vatandaşlar” gibi davrandığını ve Gazze savaşı hakkında İngilizce mesajlar verdiğini söylemişti.
İsrail’in yürüttüğü bu gizli kampanya bu ülkenin Gazze’deki savaş konusunda Amerika’da kamuoyunu etkilemekte ne kadar ileri gidebileceğini gösteriyor. Biden yönetimi zaten savaşın başından beri İsrail’e desteğini esirgemiyor. Washington kısa süre önce İsrail’e 15 milyar dolarlık askeri yardım paketini imzaladı. Ancak 36 binden fazla Filistinlinin hayatını kaybettiği savaş Amerika’da özellikle Biden’ın seçmen kitlesi içinde kopmaya neden oldu. İsrail’in saldırısını başta destekleyenler bile savaşın gidişatının kontrolsüz hale geldiğini söylemeye başladı. Filistin yanlısı barışçıl protestolar yapan öğrencileri polisin yaka paça gözaltına alması fikir özgürlüğüne vurulmuş darbe olarak yorumlandı.
Sosyal medya uzmanları İsrail hükümetinin ilk kez ABD’de yürüttüğü bir propagandanın belgelerle kanıtlanabildiğini söylüyor. Devlet eliyle düzenlenen propagandalar çok nadir bir şey olmasa da bunu belgelerle kanıtlamak genelde zor oluyor. ABD, İran, Kuzey Kore, Çin ve Rusya’nın dünya genelinde benzer girişimleri olduğuna inanılıyor. Ancak bu ülkeler genellikle işi özel şirketlere yaptırarak ya da üçüncü bir ülke üzerinden yürüterek propagandaya katılımlarını gizliyor.
İsrail İçişleri Bakanlığı propaganda eylemine dahil olduğunu reddederek Stoic şirketiyle bir bağlantıları olmadığını belirtti. Stoic ise konu hakkında yorum yapmadı.