İran ile Pakistan’ın geçen hafta birbirlerinin topraklarındaki “terör gruplarını” hedef almasıyla ortaya çıkan gerginlik 48 saat içerisinde normale dönmüştü. İki ülke büyükelçilerinin yeniden görevlerine döndüğü bildirildi. Siyasi arenada normalleşme haberlerinin geldiği İran ve Pakistan hattında ayrıca bir olay daha gündemde. İki ülke ilişkileri onarma çabaları içerisindeyken cumartesi günü İran’ın güneydoğu sınır bölgesinde kimliği belirsiz silahlı kişiler, Sistan-Belucistan eyaletine bağlı Sarayan kentinde dokuz Pakistanlı işçiyi öldürdü. Saldırıda üç kişi de yaralandı.
Pakistan’ın İran Büyükelçisi Muhammed Müddesir Tipu, olayın ardından X platformu üzerinden yaptığı açıklamada, “Sarayan’da 9 Pakistanlının vahşice öldürülmesi bizi derin şoka soktu. Elçilik, öldürülenlerin ailelerine gereken desteğin sağlanması için hazırdır” dedi.
Büyükelçi ayrıca İranlı yetkilileri olayla ilgili işbirliğine davet ettiklerini de söyledi.
İran devlet medyasında yer alan haberlere göre polis, 9 Pakistanlıyı öldürdükten sonra kaçan üç silahlı şahsı arama çalışmalarını sürdürüyor. Devlet medyasına göre saldırıları şu ana değin üstlenen olmadı. Baluç hakları grubu Haalvash, öldürülen işçilerin çalıştıkları bir oto tamircide yaşadıklarını açıkladı.
Pakistan Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Mümtaz Zehra Baluç, “Bu dehşet verici ve alçakça bir olaydır ve bunu kesin bir dille kınıyoruz” dedi. İran otoriteleriyle bağlantı halinde olduklarını dile getiren sözcü, yaşanan olayın titizlikle araştırılması ve faillerin hak ettikleri cezayı çekmeleri gerektiğinin altını çizdi.
Saldırı, yaşanan gerilim ardından ilişkileri düzeltme yolunda adım atan İran ve Pakistan arasında gerçekleşecek üst düzey bir ziyaretin hemen öncesinde gerçekleşti. İran Dışişleri Bakanı Hüseyin Emir Abdüllahiyan’ın pazartesi günü Pakistan’ı ziyaret edeceği duyurulmuştu.
İran Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Nasır Kenani de bir açıklama yaparak saldırıyı kınadıklarını duyurdu. Kenani, İran ve Pakistan’ın iki kardeş ülke arasındaki bağlara zarar verecek hiçbir düşmana izin vermeyeceğini açıkladı.
Büyükelçiler yeniden görevlendirildi
İran’ın yarı resmi Tesnim Haber Ajansına göre, Pakistan’ın Tahran Büyükelçisi Muhammed Müddesir Tipu dün Tahran’a ulaşırken, İran’ın yeni İslamabad Büyükelçisi Rıza Emiri Mukaddem de İslamabad’a giderek görevine başladı. Öte yandan İran Cumhurbaşkanlığı Ofisi Siyasi İşlerden Sorumlu Yardımcısı Muhammed Cemşidi, X sosyal medya platformundan paylaştığı mesajında, Pakistan’ın yeni Tahran Büyükelçisinin Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi’ye güven mektubunu sunduğunu duyurdu. Cemşidi, görüşmede Cumhurbaşkanı Reisi’nin, “Pakistan’ın güvenliği bizim güvenliğimizdir. Kardeşçe ilişkilerimizin kökleri ortak medeniyet ve ortak inanca dayanmaktadır. Terörden yararlanan ABD’dir. Sınırlarımız tehdit değil fırsattır” ifadelerini kullandığını aktardı.
Ne olmuştu?
İran, 16 Ocak’ta Pakistan’a füze ve hava araçlarıyla saldırı düzenlemiş, terör unsurlarını hedef aldığını duyurmuştu. İslamabad yönetimi, 17 Ocak’ta Tahran Büyükelçisi’ni geri çağırma kararı alırken ziyaret maksadıyla ülkesinde bulunan İran’ın İslamabad Büyükelçisi’nin de bir süre geri dönmeyebileceğini Tahran’a bildirmişti. Pakistan da 18 Ocak’ta İran’ın sınır bölgesindeki bir noktayı füzelerle vurarak, teröristlere yönelik harekat yaptığını duyurmuştu.
Taraflar birbirini kınarken, saldırılarda sivillerin öldüğünü, “dost ve kardeş ülkeler” olarak birbirlerinin toprak bütünlüklerine saygı duyduklarını açıklamıştı. İki gün süren gerilim çok hızlı yatışırken, taraflardan yumuşama mesajları gelmişti. Pakistan ve İran Dışişleri Bakanları arasında yapılan telefon görüşmeleri sonrasında, iki ülkenin büyükelçilerinin 26 Ocak’a kadar görevlerine dönebileceklerine dair mutabakat sağlanırken, Pakistan Dışişleri Bakanı Jalil Abbas Jilani’nin daveti üzerine İran Dışişleri Bakanı Hüseyin Emir Abdullahiyan’ın 29 Ocak’ta Pakistan’ı ziyaret edeceği açıklanmıştı.