Yunus, Gazze’nin güneyindeki Nasır Hastanesi’nde yeşil bir şiltenin üzerinde annesinin kollarında yatıyor. Solgun ve çökük bir yüzü, bir deri bir kemik kalmış uzuvları var çünkü yetersiz beslenme ve susuzluğun kurbanlarından. Aile iki ay önce İsrail’in saldırıları artınca Refah’tan kaçmak zorunda kaldı. Şimdilerde yiyecek, su ve hatta Gazze’nin sıcağından korunabilecekleri gölgelik bir yer bile bulamadıkları Asda’a’da hayat mücadelesi veriyorlar. Burası İsrail’in Refah’tan tahliye ettiği Filistinlileri “güvenli” diye yolladığı Al Mavasi çadır kampının hemen yanıbaşında. Anne Ganima Cuma “Savaş ve işgal yüzünden bir bölgeden diğerine sürüklenip duruyoruz. Hayat çok zor. Başımızı sokacak bir çadırımız bile yok” diyor CNN International’a.
İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu hafta sonu savaşın yeni bir aşamaya gireceğine işaret etse de 263 gündür savaşla yıkıma uğrayan bölgenin açlıkla imtihanı dayanılamayacak boyutlara ulaştı. Birleşmiş Milletler (BM) destekli bir uzman grubuna göre İsrail’in güneydeki Refah’ı işgal etmesinin ardından aksayan yardım sevkiyatı sonrası Gazze’deki kıtlık tehdidi yeniden hortladı: 500 binden fazla Filistinli açlığın eşiğinde.
Entegre Gıda Güvencesi Aşama Sınıflandırması (IPC) tarafından yapılan son analize göre, Gazze Şeridi’ndeki Filistinliler önümüzdeki üç ay içinde “olası” bir kıtlıkla karşı karşıya. Yazılan raporda “Çatışmalar devam ettiği ve insani yardım erişimi kısıtlandığı sürece kıtlık riskinin yüksekliği devam edecek” diye belirtildi. Raporda ailelerin yarısından fazlasının gıda satın almak için kıyafetlerini parayla değiştirdiği vurgulanıyor. Üçte biriyse sokaklarda buldukları çöpleri satmaya çalışıyor. Araştırmacıların anketine katılanların yüzde 20’sinden fazlası bütün bir gün ve gecelerini yemek yemeden geçirdiğini söyledi.
34 çocuk açlıktan öldü
Gazzeli yetkililerin 22 Haziran’daki açıklamasına göre bölgede şimdiye kadar en az 34 çocuk yetersiz beslenmeden dolayı hayatını kaybetti. Ancak hastaneye erişimin zorlukları nedeniyle bu sayı çok daha yüksek olabilir. BM’nin Filistinli mültecilere yardım ajansı UNRWA’nın ay başındaki açıklamasına göre 50 binden fazla Filistinli çocuk akut beslenme yetersizliği nedeniyle tedaviye muhtaç.
Gazzelilerin büyük bir kısmı savaş başlamadan önce de uluslararası yardıma ihtiyaç duyuyordu. Savaş öncesi bölgeye giren kamyonlardan 500’ü ticari kamyonsa, 100’ü de yardım kamyonu oluyordu. Ama sekiz aydır devam eden savaş bölgeye giren kamyonların sayısının azalmasına neden oldu. BM geçen haftaki açıklamasında Gazze’ye mayıs ayında 1656 yardım kamyonu girerken, haziran ayının ilk yarısında bu sayının 460 kamyon olduğunu söylemişti.
Aslında Gazze’nin kuzeyinin mayıs ayına kadar açlığa teslim olacağı tahmin ediliyordu ancak IPC salı günkü açıklamasında mart ve nisan ayı boyunca bölgeye yapılan yardımların mevcut durumu biraz olsun iyileştirdiğini söylemişti. Ayrıca Gazze’nin kuzeyinden İsrail’e açılan Erez sınırının açılması da kuzeydeki durumu iyileştirir nitelikteydi. Ne var ki bu kez de İsrail’in Refah sınırını ele geçirmesi üzerine Mısır sınırın kendi tarafını kapatarak İsrail Refah’tan çekilene kadar kapıların kapalı kalacağını söyledi. Oysa 2,3 milyon Filistinlinin 1,8 milyonu, İsrail’in zorlamaları sonucu Gazze’nin kuzeyinden buraya sığınmıştı.
Sorunun çözümü ateşin kesilmesinde saklı
Hasan Kalaş adındaki bir Filistinli “Elimizdeki tek su yardım kamyonlarından aldığımız su. İnsanlar burada acı çekiyor, tarif bile edemeyiz. Hastayız ve suyu taşıyacak gücümüz kalmadı. Su boruları kırık, su altyapısı yok” diyor. İsrail bu iddiaları ne kadar yalanlarsa yalanlasın UNRWA geçen haftaki açıklamasında Gazze Şeridi’ndeki su ve sanitasyon tesislerinin en az yüzde 67’sinin sekiz aydır devam eden bombardımanda yıkıldığını ya da hasar gördüğünü söylüyor. BM Çevre Programı’na göre Gazze’deki atık su arıtma tesislerinin beşi de kapatıldı.
Dünya genelinde faaliyet gösteren bir sivil toplum kuruluşu olan Mercy Corps’un Başkan Yardımcısı Kate Phillips-Barrasso “Gazze nüfusunun tamamının acil harekete geçilmesi gereken bir ölçüde açlık içinde mücadele etmesi ve 500 binden fazla insanın açlığın eşiğinde olması sürpriz sayılmaz. Refah saldırısı, yardım girişimlerini durma noktasına getirerek insani yardım kuruluşlarının 2,15 milyon insanın acısını hafifletmesini engelledi. Filistin halkı bu zorluklara daha fazla katlanamaz. Askeri operasyonun bilançosu çok ağır oldu ve insani yardım sağlanışında köklü bir değişiklik yapılmazsa insanların aylardır devam eden açlığa yenik düşerek öleceğinden endişeliyiz” dedi.
