7 Ekim’de 1200’den fazla İsraillinin öldürüldüğü, 250’den fazlasının da rehin alındığı Hamas’ın Aksa Tufanı operasyonu ardından başlayan savaş, Ortadoğu’da yayılan çatışmalarla sürüyor. İsrail’in aylarca Gazze’deki tünellerde aradığı, rehineleri kendisine kalkan yaptığını iddia ettiği Hamas lideri Yahya Sinvar’ın öldürülmesi büyük yankı uyandırmıştı. Gazze’nin en Güney noktalarından birinde, Mısır’a açılan Refah kapısının yakınlarında üç sıradan İsrail askeri rutin bir devriye görevindeydi. Yakınlarındaki yıkılmış bir binadan üstlerine ateş açıldı, çatışma başladı. İsrail askerleri üzerlerine ateş açan üç kişiyi öldürüp binada arama yapmaya gittiklerinde ölen kişilerden birinin sık sık fotoğrafını görüp tanıdıkları bir Hamas liderine fena halde benzediğini fark ettiler: Yahya Sinvar.
İsrail, bunun üzerine yaptığı hızlı bir araştırmayla öldürülen kişinin gerçekten de Sinvar olduğunu doğrulardı. Ancak Sinvar’ın İsrail tarafından yayımlanan son görüntüleri, İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ve aşırı sağcı yönetiminin çizdiği resimden çok daha farklı bir geçrekliği gözler önüne serdi.
Israel made the mistake of publishing footage of Yahya Sinwar’s last moments.
Wearing a kufiyyeh and severely injured, he threw a stick at the drone filming him – a final act of defiance against the Zionist occupation.
In his death, he became a legend. pic.twitter.com/bHEpPSY9TD
— Dan Cohen (@dancohen3000) October 17, 2024
İsrail tarafından yayımlanan dron görüntülerinde, harabeye dönmüş bir binanın içinde boynundaki kefiyeyle oturan Sinvar olduğu iddia edilen kişi göze çarpıyor. Hareketsizliğinden yaralanmış olduğu anlaşılan Sinvar, kendisini çeken dron’a elindeki cismi fırlatıyor. Birçok analist, İsrail’in bu görüntüleri servis ederek “hata yaptığı” görüşünde. Bunun sebebi de görüntülerin, Sinvar için çizdikleri “rehinelerin arkasına sığınan Hamas lideri” profilinin tamamen “asılsız olduğunu gözler önüne sermesi.”
Hamas’tan ilk açıklama:
Hamas’ın Siyasi Büro Üyesi Halil el-Hayye, hareketin lideri Yahya Sinvar’ın İsrail saldırısında hayatını kaybettiğini belirtti. Açıklamasında, Sinvar’ın İsrail saldırısında hayatını kaybettiğini söyleyen Hayye, Sinvar’ın yılmadan öne çıktığını, ön saflarda çarpıştığını ve savaş pozisyonları arasında hareket ettiğini belirtti.
Siyasi Büro Üyesi Hayye, “Mücadele, tüm Filistin toprakları üzerinde başkenti Kudüs olan bir Filistin devleti kurulana kadar devam edecek” diye konuştu. Hayye, Gazze’ye yönelik saldırılar durdurulmadıkça, İsrail güçleri Gazze’den tamamen çekilmedikçe ve Filistinli tutuklular gözaltı merkezlerinden serbest bırakılmadıkça İsrailli esirlerin ülkelerine geri dönmeyeceğini vurguladı.
Netanyahu: Savaş sona ermeyecek
Birçok kişi İsrail’in Sinvar’ı öldürme hedefine ulaşması ardından bir ateşkesin gelebileceğini umuyordu. İsrail sokaklarını dolduran rehine aileleri ve destekçileri yeniden savaşın sona ermesi ve ateşkes kapsamında sevdiklerinin eve dönmesi için çağrılarını yinelediler ancak nafile. İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu yaptığı açıklamada, Sinvar’ın ölmesinin bir şeyi değiştirmeyeceğini ve savaşın devam edeceğini açıkladı.
İsrail Başbakanı Benjamin Netanyahu Yahya Sinwar’ın ölüm haberinin ardından yaptığı açıklamada Gazze’deki “savaşı durdurmayacağız” dedi. Kalan rehineler eve getirilinceye kadar savaşın devam edeceğini söyleyen Netanyahu, “Bu son değil, ancak sonun başlangıcı” ifadelerini kullandı.
Netanyahu’nun bu açıklamalarından birkaç saat sonra Amerika Birleşik Devletleri (ABD) Başkanı Joe Biden ve Demokratların başkan adayı ve mevcut başkan yardımcısı Kamala Harris’ten çağrı geldi. Çağrıda, artık savaşın sona ermesi gerektiği vurgulandı. ABD Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Matthew Miller da ülkesinin nihai olarak İsrail’in Gazze Şeridi’nden tamamen çekildiğini görmek istediğini belirtti. Gelen talepler bu yönde olsa da İsrail saldırılarını genişletiyor.
İsrail ordusu, Gazze Şeridi’nin kuzeyindeki Cibaliya’ya saldırıların genişletilmesi kapsamında bölgeye ek asker gönderildiğini bildirdi. Ordudan yapılan yazılı açıklamada, muharebe piyadelerinden oluşan askerlerin gece Cibaliya’daki saldırılara katıldığı belirtildi. Bu kararın Cibaliya’daki saldırıların genişletilmesi kapsamında alındığı ifade edildi.
Hizbullah: Yeni bir aşama kaydediliyor
İsrail tarafından neredeyse tüm yönetici kadrosu öldürülen ancak savaşmaya devam eden Hizbullah, İsrail’e karşı savaşında yeni bir aşamaya geçtiğini ve ilk kez askerlere karşı hassas güdümlü füzeler kullandığını açıkladı. Hizbullah’tan yapılan açıklamada “İsrailli düşmanla çatışmada yeni bir aşamaya geçildi. Bu, önümüzdeki günlerde olaylara yansıyacak” denildi.
Açıklama, İsrail ordusunun Hizbullah’ın müttefiki Hamas’ın lideri Yahya Sinvar’ı öldürdüğünü açıklamasının ardından geldi. Ancak açıklamada Sinvar’dan bahsedilmedi.
İran: Sinvar’ın ölümü ‘direniş ruhunu’ güçlendirecek
İran’ın BM misyonu, Yahya Sinvar’ın ölüm şeklinin “direniş ruhunu” güçlendireceğini açıkladı. Sinvar’ın, İsrail’in sürekli olarak tasvir ettiği gibi bir sığınakta saklanmak yerine Refah’ta İsrail güçleriyle savaşırken öldürülmesi ardından gelen açıklamanın devamında, “ABD güçleri darmadağınık haldeki Saddam Hüseyin’i bir yeraltı çukurundan çıkardıklarında, silahlı olmasına rağmen kendisini öldürmemeleri için yalvardı. Saddam’ı direniş modeli olarak görenler sonunda yıkıldılar. Müslümanlar Şehit Sinvar’ı savaş meydanında, savaş kıyafetleri içinde, saklandığı yerde değil de açıkta, düşmanla karşı karşıyayken ölmesini örnek aldıklarında direniş ruhu güçlenecektir” denildi.
İsrail gazetesi Haaretz’in haberine göre İsrail Başbakanı Benjamin Netanyahu öğle saatlerinde Tel Aviv’deki Kirya askeri karargâhında bakanlar ve güvenlik kurumlarının başkanlarıyla bir araya gelecek. Netanyahu’nun Hamas lideri Yahya Sinvar’ın öldürülmesinin Gazze’de esir tutulan rehinelerin serbest bırakılmasına ilişkin müzakereleri görüşmesi bekleniyor.
Ordu yıl başında Sinvar’ı yakalamaya çok yaklaşmıştı
Aslında İsrail ordusu 31 Ocak’ta Sinvar’ın Gazze Şeridi’nin güneyindeki büyükçe bir tünelde olduğuna dair istihbarat alınca oraya baskın düzenlemişti. Sinvar gerçekten de o tünelde vakit geçirmişti ama yalnızca birkaç gün önce geriye bir milyon dolar İsrail şekeli bırakarak sığınaktan ayrılmıştı. O tünelden ayrıldıktan sonra nereye gideceğine dair hiç ipucu bırakmamıştı geriye. 7 Ekim’den beri bir hayalet gibi olan Sinvar, kimselerin gözüne görünmedi, destekçilerine nadiren mesaj iletti, bu mesajları da insan kuryelerle yolladı.
Sinvar kaldığı tünel keşfedilene kadar cep telefonu kullanmaya devam ediyor, zaman zaman Doha’daki Hamas yetkilileriyle konuşuyordu. Hem Amerika hem de İsrail’in istihbarat teşkilatları bu görüşmelerin bazılarının izini sürebildi ama yerini tam olarak tespit edemedi. Daha sonra da elektronik iletişimi tamamen kesen Sinvar, telefona göre daha basit düzeneğe sahip olan ve izlemesi zor çağrı cihazlarından bile kullanmadı.
Kasımda serbest bırakılan İsrailli rehinelerden biri Sinvar’ın 7 Ekim saldırısından kısa süre sonra kendileriyle konuştuğunu anlatmıştı. Rehineye göre İbranice konuşan Sinvar onlara bulundukları yerin güvenli olduğunu ve kendilerine hiçbir zarar gelmeyeceğini söylemişti.
