İsrail’in Gazze Şeridi’ne 7 Ekim’den bu yana düzenlediği saldırılarda 35 binin üzerinde Filistinli hayatını kaybetti. İsrail Savunma Kuvvetleri (IDF) son günlerde tüm tepkilere rağmen şeridin en güneyinde, Filistinlilerin tek sığınağı olan Refah’a gözünü dikmiş durumda. 7 Mayıs’ta İsrail ordusunun bu bölgeye de karadan girmesiyle 450 binin üzerinde Filistinli burayı terk etti.
Güneyde durum böyleyken Gazze’nin kuzeyinde de zaman zaman çatışmalar görülüyor. İsrail ordusu son günlerde yoğun çatışmaların yeniden başladığı kuzeyde dün beş askerin dost ateşi sonucu öldüğünü açıkladı. Yapılan ilk incelemede iki tankın Cibaliye mülteci kampında askerlerin toplandığı bir binaya ateş açtığı tespit edildi.
Daha önce resmi bir açıklamayla duyurulan beş askerin ölümünün İsrail ateşinden kaynaklandığına dair basında çıkan haberleri teyit etmesi istenen bir askeri sözcü AFP’ye konuştu ve söz konusu haberleri doğruladı. Daha sonra IDF tarafından yapılan açıklamada ölen askerlerin paraşütçü tugayında görev yaptığı bildirildi.
Ordu bu askerlerin isimlerini de İsrail medyasına açıkladı. Roy Beit Yaakov, Daniel Chemu, Ilan Cohen, Gilad Arye Boim ve Betzlel David Shashuah adındaki askerlerin yaşları 20 ila 22 arasında değişiyor.
IDF daha önce askerlerin “çatışmada” öldüğünü açıklamış ancak ölüm nedenlerine ilişkin ayrıntılı bilgi vermemişti. Son ölümlerle birlikte işgal harekatının başlamasından bu yana Gazze’de öldürülen İsrail askerlerinin sayısı 278’e yükseldi.
Son günlerde Gazze’nin kuzeyinde çatışmalar şiddetlenirken IDF Sözcüsü Daniel Hagari İsrail’in Hamas’ın bölgedeki komuta yapısını dağıttığını ilan etmesinden aylar sonra Filistinli silahlı grubun ‘askeri yeteneklerini yeniden inşa etme girişimleri’ olduğunu söyledi.
Ordunun Mayıs ayı başında güneydeki Refah kentine odaklanan ‘kapsamlı’ bir operasyon başlatmasından bu yana Gazze’nin kuzeyindeki Jabalia mülteci kampında ve merkezdeki Nuseirat kampında şiddetli çatışmalar ve ağır İsrail bombardımanları yaşandığı bildiriliyor.
İsrail’in Cibaliye’ye saldırıları ve WFP’den kıtlık uyarısı
Sabah saatlerinde Filistin resmi haber ajansı WAFA, Cibaliye mülteci kampının Hoja caddesi bölgesinde İsrail’in yoğun hava saldırıları düzenlediğini ve ‘tamamen yıkıma’ neden olduğunu bildirdi. Bu arada Faluja bölgesindeki bir insansız hava aracı (İHA) saldırısında da beş kişinin yaralandığı aktarıldı.
WAFA ayrıca tıbbi kaynaklara dayandırdığı haberinde İsrail’in Gazze Şehri yakınlarındaki konutlara düzenlediği hava saldırılarında 10’u çocuk 30’dan fazla sivilin öldüğünü duyurdu.
Hamas’ın askeri kanadı İzzeddin Kassam Tugayları da gün içinde Cibaliye kampının Blok 2 bölgesinde bir İsrail askeri aracına tanksavar füzesi attığını ve Cibaliye kasabasının doğusunda zırhlı buldozerleri patlayıcı cihazlarla hedef aldığını bildirdi.
Dünya Gıda Programı’na (WFP) göre harabeye dönen bölgede mahsur kalan tahmini 300 bin kişi de yardım teslimatlarının eksikliği nedeniyle ‘tam anlamıyla bir kıtlık’ yaşıyor.
Bir yanda Nakba’nın yıldönümü, diğer yanda Refah kuşatması
Bu arada ABD’li yetkililer ABD ordusu tarafından yardım sevkiyatı için inşa edilen bir iskelenin Gazze’de sahile demirlediğini doğruladı. ABD Merkez Komutanlığı (CENTCOM) yaptığı açıklamada Gazze’ye hiçbir ABD askerinin girmediğini belirtirken insani yardım taşıyan kamyonların ‘önümüzdeki günlerde’ karaya çıkmaya başlamasının beklendiğini de bildirdi.
İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ise yoğun çatışmaların ortasında yüz binlerce kişi Gazze’nin güneyinden kaçarken bile Refah’ta bir ‘insani felaket’ yaşanmadığı konusunda ısrar ediyor.
Öte yandan Hamas Filistinlilerin 1948’de İsrail’in kuruluşu sırasında yaklaşık 760 bin kişinin evlerinden kaçtığı ya da sürüldüğü ‘Nakba’nın 76. yıldönümünü andığı sırada Gazze’nin savaş sonrası hükümetine ilişkin her kararda yer almakta ısrarcı olduğunu söylüyor.
İsrail güçleri Gazze’nin güneyindeki Refah kenti çevresindeki ‘Hamas militanlarını bombaladığını’ söylerken İsrail birliklerinin aylar önce girdiği kuzey ve orta bölgelerde de çatışmalar yeniden alevlendi.
Şehir çatışmalarındaki artış ABD’nin İsrail’in yıllardır süren kontrgerilla operasyonlarında tıkanma riskiyle karşı karşıya olduğu yönündeki uyarılarını artırdı.
Ancak ABD Başkanı Joe Biden’ın daha önce Netanyahu’nun Refah’a saldırma ısrarı nedeniyle bazı silah teslimatlarını durdurma tehdidine rağmen Washington yönetimi Kongre’yi İsrail için bir milyar dolarlık yeni bir silah paketi konusunda bilgilendirdi.
7 Ekim sonrası Gazze: Neler yaşandı?
Gazze’de savaş, Hamas’ın 7 Ekim’de İsrail’in güneyine düzenlediği ve çoğu sivil binden fazla kişinin ölümü, 5 bin 132 kişinin de yaralanmasıyla sonuçlanan saldırının ardından patlak verdi. Militanlar ayrıca yaklaşık 250 rehine ele geçirdi; İsrail’in tahminlerine göre bunlardan 128’i Gazze’de kaldı, 36’sı öldü.
Gazze’de Hamas’a bağlı Sağlık Bakanlığı’na göre İsrail’in askeri misillemesi çoğu sivil ve birçoğu kadın ve çocuk olmak üzere en az 35 bin kişinin ölümüne neden olurken, İsrail kuşatması korkunç gıda kıtlığı ve kıtlık tehdidini de beraberinde getirdi. Enkaz altında halen binlerce ölü olduğu bildirilirken halkın sığındığı hastane ve eğitim kurumları hedef alınarak sivil altyapı da tahrip ediliyor.
İsrail ordusu ise Gazze Şeridi’ne saldırılarının başladığı 7 Ekim’den bu yana 240’ı karadan işgal sürecinde olmak üzere en az 580 askerinin öldürüldüğünü duyurdu. Çatışmalara 24 Kasım 2023’te 4 günlüğüne verilen ve daha sonra 3 gün daha uzatılan ‘insani ara’da 81 İsrailli ve 240 Filistinli esir karşılıklı serbest bırakıldı.
Öte yandan İsrail binlerce Filistinliyi alıkoyup hapsetmeye devam etti. İşgal altındaki Batı Şeria ve Doğu Kudüs’te de 7 Ekim 2023’ten bu yana İsrail güçleri ile yasa dışı Yahudi yerleşimcilerin saldırılarında en az 400 Filistinli hayatını kaybetti.
İsrail ordusu ve Hizbullah arasında 8 Ekim 2023’ten beri yaşanan çatışmalarda en az 270 Hizbullah mensubu ve 50’den fazla Lübnanlı sivil, 40’ı aşkın Filistinli örgüt mensubu ile 6 İsrailli sivil ve 11 asker öldü.
